15 Temmuz etkinlikleri, saygı duruşunun ardından İstiklal Marşı’nın okunmasıyla başladı.
İspanya’nın başkenti Madrid’deki Büyükelçilik rezidansında düzenlenen törende konuşan Türkiye’nin Madrid Büyükelçiliği Birinci Müsteşarı ve Maslahatgüzar Ayşe Zeybek, “Milletimiz, dünyada eşi benzeri görülmemiş bir cesaretle Fetullahçı Terör Örgütü’ne (FETÖ) karşı büyük bir demokrasi zaferine imza attı ve Türkiye’nin gücünü bir kez daha dünyaya gösterdi.” ifadesini kullandı.
“Cumhuriyetimizin 100. yılını kutlamaya hazırlandığımız bu dönemde, 15 Temmuz gecesi vatandaşlarımızın vatan ve millet uğruna vermiş olduğu mücadele sayesinde Türkiye Yüzyılı’nın temelleri atıldı.” diyen Zeybek, Türkiye Yüzyılı’nın milletin kahramanca mücadelesi ve azmi sayesinde inşa edileceğini vurguladı.
15 Temmuz’da Türk milletinin ülkesine, bayrağına, demokrasisine sahip çıkmak için tek vücut olduğunu söyleyen Zeybek, şöyle devam etti:
“15 Temmuz şehit ve gazilerimizin bizlere en büyük mirası, Türkiye Yüzyılı’nı tahayyül edebilme ve yaşayabilme onurunu hissetme imkanını bizlere canları pahasına vermeleridir. FETÖ, insani yardım, ticaret, eğitim gibi faaliyetlerin arkasına saklanarak, dünyanın farklı bölgelerinde etkinlik kazanmış bir terör örgütüdür. Yalnızca Türkiye için değil faaliyet gösterdiği bütün ülkeler için bir tehdittir. İspanya içinde bu böyle. Bu tehdidin farkına varan pek çok devlet, ülkesinde FETÖ ile bağlantılı okul ve STK’lerin faaliyetlerine son verdi. Bu bağlamada FETÖ tehdidi karşısında uluslararası işbirliğinin elzem olduğunu düşünüyoruz. FETÖ ile mücadele, Türkiye’nin ulusal ve uluslararası alandaki tehditlerle mücadelesinin yalnızca bir yönü olup Türkiye, karşısına çıkan tehditlerle topyekun mücadeleye devam etmektedir.”
Madrid’deki etkinlik, Kur’an-ı Kerim okunması ve dua edilmesiyle sona erdi.
Bulgaristan
15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik Günü, Türkiye’nin Sofya Büyükelçiliği İkametgahında düzenlenen törenle idrak edildi.
Burada konuşan Türkiye’nin Sofya Büyükelçisi Aylin Sekizkök, “Bundan 7 yıl önce 15 Temmuz gecesi FETÖ’cü teröristler tarafından demokrasimize, milletimizin birlik ve bütünlüğüne yönelik gerçekleştirilen ve Türk halkının kahramanlığı ve cesareti sayesinde akamete uğrayan hain darbe girişimini unutmadık, unutmayacağız. FETÖ’cüleri tarihi bir bozguna uğratan ve vatan uğrunda canlarını feda eden 251 şehidimizi saygı, minnet ve rahmetle yad ediyor, gazilerimize bir kez daha şükranlarımızı sunuyoruz.” ifadesini kullandı.
Anma töreninde, üyelerinin çoğunluğunu Türk ve Müslümanların oluşturduğu Hak ve Özgürlükler Hareketi (HÖH) Partisi Genel Başkanı Mustafa Karadayı, Parlamento Başkan Yardımcısı Filiz Hüsmenova, Bulgaristan Müslümanları Diyaneti Başmüftüsü Mustafa Aliş Haci, Yüksek İslam Şurası Başkanı Vedat Ahmed, Azerbaycan’ın Sofya Büyükelçiliği mensupları ve diğer yetkililer de hazır bulundu.
Camilerde, 15 Temmuz şehitleri için Kur’an-ı Kerim tilaveti okundu ve dualar edildi.
İngiltere
Türkiye’nin Londra Büyükelçiliği rezidansında düzenlenen anma etkinliğinde konuşan Türkiye’nin Londra Büyükelçisi Osman Koray Ertaş, her 15 Temmuz’da şehit ve gaziler anılırken, bir yandan da Türk halkının demokrasiye ve devletine bağlılığının idrak edildiğini söyledi.
Ertaş, “Aslında FETÖ’cülerin hesaplayamadığı temel şeylerden biri de Türk milletinin, tarih boyunca devletine duyduğu bağlılıktı. Milli şuur yoksunluğundan bunu okuyamadılar.” değerlendirmesini yaptı.
FETÖ mensuplarının, Türk milletinin temel karakter özelliğini okuyamadığını vurgulayan Ertaş, “7 yıl geçti ve bu süre boyunca devlet kurumlarımız ihanetten arındırıldı. Özellikle ilk dönemde, devlet kurumlarında sayımız azalsa da gücümüz katbekat arttı.” diye konuştu.
Yurt dışında da örgüte bağlı okul, dernek ve kuruluşların kapatıldığını, okulların bir kısmının Türkiye Maarif Vakfına (TMV) devredildiğini aktaran Ertaş, “Bugün TMV, 50’den fazla ülkede faaliyet gösteren, çok saygın bir küresel eğitim kuruluşu haline geldi.” dedi.
İngiltere’deki 15 Temmuz etkinlikleri kapsamında darbe girişiminde şehit olan vatandaşlar ile tüm şehitler için cuma namazı öncesi Hornsey Diyanet Camisi’nde mevlit okundu.
Roma
15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik Günü dolayısıyla Türkiye’nin Roma Büyükelçiliğinde anma töreni yapıldı.
Türkiye’nin Roma Büyükelçisi Ömer Gücük’ün ev sahipliğinde düzenlenen programa, Türkiye’nin Vatikan Büyükelçisi Ufuk Ulutaş, KKTC Roma Temsilcisi Mustafa Davulcu’nun yanı sıra çok sayıda davetli katıldı.
Şehitler anısına 1 dakikalık saygı duruşu yapılması ve İstiklal Marşı’nın okunmasının ardından Milano Başkonsolosluğu Din Hizmetleri Ataşesi Prof. Dr. Adnan Bülent Baloğlu tarafından Kur’an-ı Kerim tilavet edildi.
Törende konuşan Gücük, “Ülkemizde 15 Temmuz 2016 gecesi meydana gelen kalkışmanın, halkımızın hür iradesine ve ülkemizin bağımsızlığına karşı girişilmiş hain bir tertip olduğu kısa sürede anlaşılmıştır. Sayın Cumhurbaşkanımız televizyondan halkımıza demokrasiye, milli birlik ve bütünlüğümüze sahip çıkma çağrısı yapmış ardından toplumun tüm kesimler sokağa çıkarak canı pahasına darbecileri püskürtmüştür.” ifadesini kullandı.
Hayatını kaybeden şehitlere Allah’tan rahmet dileyen Gücük, “15 Temmuz destanı, aynı zamanda bir demokrasi zaferidir.” dedi.
Devletin geçen 7 yılda FETÖ’ye karşı çok yönlü mücadele yürüttüğünü dile getiren Gücük, şunları kaydetti:
“Yurt içinde, öncelikle 15 Temmuz sorumlularının hukukun üstünlüğü ilkesi temelinde adalet önünde hesap vermeleri sağlanmış, FETÖ’nün devlet kurumları içerisindeki örgütsel yapılanması deşifre edilmiş, sonuç olarak örgütün ‘paralel devlet yapılanması’ mahiyetindeki tüm paravan oluşumlar ortadan kaldırılmıştır. Yurt dışında da FETÖ ile mücadele, dış politika önceliklerimizden biri olmaya devam etmektedir. Cumhuriyetimizin 100. yılını kutlamaya hazırlandığımız bu günlerde, 15 Temmuz günü hayatlarını kaybeden, gazi olan ve Türkiye’de demokrasinin devamı için darbecilerin karşısında duran vatandaşlarımız, ‘Türkiye Yüzyılı’nın Kahramanları’ olarak siyasi tarihimize isimlerini kazımışlardır.”
Türkiye’nin Vatikan Büyükelçisi Ulutaş, “Yabancı güçlerin hizmetindeki birtakım işbirlikçilerin, milletimizin varlığını hedef alan bu menfur saldırısı karşısında vatansever yurttaşlarımız canlarını siper edip bayrağımıza ve bağımsızlığımıza sahip çıkmış ve 15 Temmuz 2016’da Türk milletinin bir destanı daha yazılmıştır.” diye konuştu.
Ulutaş, 15 Temmuz’da egemenliğin kayıtsız şartsız millete ait olduğunun bir kez daha gösterildiğini vurgulayarak, “Hepimiz biliyoruz ki; 15 Temmuz gecesi, hainler emellerine ulaşsaydı milletimiz yüzlerce yıl sürecek bir karanlığa hapsolacaktı; belki bağımsızlığımızı, birliğimizi yitirecek, parçalanmaya sürüklenecektik. Gelecekten umudumuz kalmayabilirdi. Fakat ‘milletin istiklalini yine milletin azim ve kararı’ kurtarmış, Türk milleti yurdun her bir köşesinde dünyada örneğine az rastlanır bir feraset sergilemiş, yalın bedenlerle tanklara ve silahlara karşı durmuştur.” ifadelerini kullandı.
FETÖ’nün halen Türkiye aleyhine faaliyet yürütmekten çekinmediğine dikkati çeken Ulutaş, şunları söyledi:
“Gözle görülür bütün zararlarına ve insanlık suçlarına rağmen FETÖ’ye kucak açmaya devam eden, bu eli kanlı örgütü, Türkiye’nin dostluğuna tercih eden devletler de bunun olumsuz sonuçlarını yaşayıp görecektir. Şüphesiz ki tarihte pek çok badireler atlatmış, pek çok savaşlar vermiş olan büyük Türk milleti; FETÖ, PKK, YPG gibi terörist örgütlerin ve yabancı destekçilerinin emellerine asla geçit vermeyecek, ebediyen payidar ve bağımsız kalacaktır. Cumhuriyetimizin 100. yılında Türkiye Yüzyılı’nın şafağında, tarihte asla zincire vurulamamış bir millet olmanın gururuyla her daim başımız dik yürüyelim ve bize bu gururu yaşatan, boyunlarımızı hiç eğdirmeyen büyük kahramanlarımıza şükranlarımızı sunalım.”
İtalya’nın başkentinde, Yunus Emre Enstitüsü Roma Türk Kültür Merkezi’nde, Büyükelçilik Kültür ve Tanıtma Müşavirliği ile İletişim Müşavirliğinin katkılarıyla 15 Temmuz 2016’da akim bırakılan darbe girişimi sırasında yaşananları aktaran fotoğraflardan oluşan serginin açılışı yapıldı.
Büyükelçi Gücük ve Büyükelçi Ulutaş, açılışını yaptıkları 15 fotoğraftan oluşan sergiyi gezdi.
Kosova
Kosova’nın başkenti Priştine’deki anma töreni, Türkiye’nin Priştine Büyükelçisi Sabri Tunç Angılı’nın ev sahipliğinde Büyükelçilik Rezidansında düzenlendi.
Törene, Kosova Başbakanı Albin Kurti, Kosova’nın Topluluklar ve İnsan Haklarından Sorumlu Başbakan Yardımcısı Emilija Rexhepi, Kosova Demokratik Türk Partisi (KDTP) milletvekilleri Fidan Brina Jılta ve Enis Kervan, bakanlar, milletvekilleri, belediye başkanları, büyükelçilerle ülkedeki Türk ve yerel kurum ve kuruluş temsilcileri katıldı.
Büyükelçi Angılı, burada yaptığı konuşmada, FETÖ mensuplarının, 15 Temmuz gecesi milletin basireti, askerlik yeminine sadık kalan silahlı kuvvetler mensuplarının ve güvenlik güçlerinin cesareti sayesinde yenilgiye uğratıldığını söyledi.
Milletin iradesine sahip çıkması sayesinde Türkiye’nin 7 yıl öncesine göre bugün daha güçlü olduğuna dikkati çeken Angılı, “Bu hain girişim, milletimizin birliği ve demokrasimizin güçlenmesiyle neticelendi. FETÖ ve diğer terör örgütleri, amaçlarına ulaşamadı, hiçbir zaman da ulaşamayacaklar.” ifadesini kullandı.
Başbakan Yardımcısı Rexhepi de ülkelerini savunurken hayatını kaybeden tüm şehitleri anarken, “Kosova Cumhuriyeti hükümeti, bağımsız modern bir devlete karşı her türlü terör eylemini kınamaktadır.” dedi.
Kosova’nın güneyindeki Prizren ve Mamuşa’da da birçok etkinlik düzenlendi. Türkiye’nin Prizren Başkonsolosluğu ve Prizren Yunus Emre Enstitüsü işbirliğinde açılan “15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik Günü” sergisinde, Anadolu Ajansı (AA) fotoğrafları sergilendi.
Yunanistan
Türkiye’nin Atina Büyükelçiliğinde düzenlenen törende Atina Büyükelçisi Çağatay Erciyes konuştu.
“Hepimizin hatıralarında canlı olduğu üzere 15 Temmuz 2016 gecesi ülkemiz hain bir terör saldırısına maruz kaldı.” diyen Erciyes, şunları söyledi:
“Türk Silahlı Kuvvetlerine sızan FETÖ mensupları, anayasal düzenimizi, devletimizi, demokrasimizi ve bağımsızlığımızı hedef alan hain ve sinsi bir darbe teşebbüsünde bulundu. Bunu yaparken gözü dönmüş ve beyinleri yıkanmış darbeciler, kendi vatandaşına kurşun sıkmakta ve milli irademizin sembolü olan TBMM’yi bombalamakta dahi beis görmedi ancak hevesleri kursaklarında kaldı. Bu hain darbe girişimi, aziz milletimizin ve kahraman güvenlik güçlerimizin, dünyada eşi benzeri görülmemiş cesareti ve direnci ile bertaraf edildi.”
Erciyes, FETÖ’nün sadece Türkiye için değil faaliyet gösterdiği tüm ülkeler için ciddi bir güvelik tehdidi oluşturduğunu vurgulayarak, “Aynı ittifakın mensubu olduğumuz Yunanistan’ın FETÖ, PKK, DHKP-C gibi terör örgütleriyle mücadelede, iyi komşuluk ve ittifak dayanışmasına uygun olarak üzerine düşeni yapmasını bekliyoruz.” dedi.
Büyükelçi Erciyes, “O gece kahramanca verilen bu mücadele, demokrasinin zaferidir. Milli birliğimizin sembolüdür.” ifadesini kullandı.
Bu yıl düzenlenen anma törenlerinin temasının “Türkiye Yüzyılı’nın Kahramanları” olduğuna dikkat çeken Erciyes, 15 Temmuz şehitlerinin ve gazilerinin yeni “Türkiye Yüzyılı’nın da kahramanları olduğunu dile getirdi.
Anma töreni kapsamında Büyükelçilik binasında, 15 Temmuz demokrasi mücadelesini yansıtan fotoğraflardan oluşan sergi düzenlendi ve Türk vatandaşları ile Yunan basın mensuplarının ziyaretine açıldı.
Çekya
Türkiye’nin Prag Büyükelçiliğinde düzenlenen anma programı, Prag Büyükelçisi Egemen Bağış’ın ev sahipliğinde gerçekleştirildi.
Etkinliğe, Eski Avrupa Komisyonu Üyesi ve Eski Çekya AB Bakanı Stephan Füle’nin yanı sıra çok sayıda ülkeden üst düzey davetli katıldı.
Büyükelçi Bağış, konuşmasında, 15 Temmuz’un önemi ve Türk milletinin verdiği demokrasi mücadelesine işaret ederek, FETÖ ile mücadelede dost ve müttefik ülkelerden beklentileri dile getirdi.
15 Temmuz gecesi Türk halkının eşsiz bir sivil demokrasi zaferi ortaya koyduğunu belirten Bağış, dünyanın o gece, farklı siyasi görüş ve yaşam tarzlarından, Türklerin demokrasi, istikrar ve özgürlüklerini savunmak için birleştiğine tanık olduğunu söyledi.
Bağış, Türkiye’nin en karanlık saatlerinden biri olan 15 Temmuz gecesi Çekya’nın Türkiye’nin yanında yer aldığını vurgulayarak, Çek makamlarına, “bu ülkedeki FETÖ bağlantılı örgütlere karşı gerekli önlemleri alma” çağrısında bulundu.
Eski Çekya AB Bakanı Füle de 15 Temmuz’un ardından AB’nin sergilediği tutumun, Türkiye’de eleştirildiğini bildiğini kaydederek, AB yetkililerinin, FETÖ’nün saldırısına uğrayan TBMM’yi ziyaret etmemesinin haklı olarak dikkati çektiğini belirtti. Füle, iktidarın seçimle belirlendiği bir ülkede millet iradesine saygı duyulmasının esas olduğunu söyledi.
Macaristan
Budapeşte Büyükelçiliğince Yunus Emre Türk Kültür Merkezindeki anma etkinliğine Büyükelçilik ve Macaristan’daki Türk kurumlarının mensuplarının yanı sıra KKTC Budapeşte Temsilcisi Özgür Ezel ve çok sayıda davetli katıldı.
Budapeşte Büyükelçisi Gülşen Karanis Ekşioğlu, konuşmasında, şu ifadeleri kullandı:
“Darbecilerin sinsi planlarını uygulamaya koymak için 15 Temmuz 2016’da giriştikleri hain kalkışmayı, ezelden beri hür yaşayan ve daima hür yaşayacak olan milletimiz büyük bir kararlılıkla püskürttü. Demokrasi ve Milli Birlik Günü olarak tarihimizde yerini alan bu yıl dönümünde hem demokrasimizi her türlü tehdide karşı savunma azmimizi bir kez daha ortaya koymak hem de bu uğurda canlarını veren şehitlerimizi rahmet ve minnetle anmak için bir araya gelmiş bulunmaktayız.”
Budapeşte Büyükelçiliği ve Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) Budapeşte Program Koordinasyon Ofisinin işbirliğiyle Eötvös Lorand Üniversitesinde (ELTE) bir etkinlik daha düzenlendi.
Etkinlikte ELTE Üniversitesi Türkoloji Bölümü’nde oluşturulan “Türkiye Köşesi”nin açılışı yapıldı. Burada TİKA Budapeşte Program Koordinasyon Ofisi Koordinatörü Elif Türkislamoğlu ile Büyükelçi Karanis Ekşioğlu, günün anlam ve önemine ilişkin konuştu.
Romanya
Türkiye’nin Bükreş Büyükelçisi Özgür Kıvanç Altan ev sahipliğinde ve Bükreş Yunus Emre Enstitüsü, Maarif Vakfı Bükreş şubesi ve Uluslararası Demokratlar Birliğinin (UID) katkılarıyla anma töreni yapıldı.
Törene, Eski Romanya Başbakanı Victor Ponta Romen, kamu yetkilileri, kordiplomatik temsilciler, iş insanları, basın mensupları, Büyükelçilik mensupları ve vatandaşlar katıldı.
Yunus Emre Enstitü işbirliğiyle AA’nın 15 Temmuz 2016 darbe girişimi gecesinde çektiği karelerden oluşan “Türkiye Yüzyılı Kahramanları” fotoğraf sergisi ve video gösterimleri düzenlenen törende, şehit ve gaziler için dualar edildi.
Büyükelçi Altan, törendeki konuşmasında, devletin ve kurumlarının içine uzanan, uzun yıllara yayılarak planlı şekilde yerleştirilen suç şebekesinin gerçek yüzünün ortaya çıktığını belirterek, “Diğer yandan çağdaş devlet ve toplum düzeni içinde benzerlerine az rastlanacak bir sivil direniş örneği yaşanmıştır.” dedi.
Altan, yıllardır amaçlarına ulaşmak için ülke içinde toplum ve kamu düzenini oluşturan her alanda hiçbir hukuksuzluktan kaçınmayan FETÖ örgütlenmesinin devleti, anayasal düzeni yıkmak suretiyle tamamen ele geçirme emeline ulaşmak için alenen terörizme başvurmaktan çekinmediğini vurguladı.