Türkiye Geleneksel Güreşler Federasyonunun Kırkpınar’da format değişikliğine gitmesi nedeniyle tarihinde ilk kez lig usulü puanlamayla sporcuların katılım hakkı elde ettiği organizasyonda güreşler bu yıl erken start alacak.
Normalde cuma günü başlayan güreşler, eleme müsabakaları nedeniyle perşembe gününden itibaren gerçekleştirilecek.
Lig kapsamında düzenlenen güreşlerde topladığı puanlarla ilk 32’ye giren başpehlivanlar, Kırkpınar’a direkt katılım hakkı aldı. 663. Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri’ne katılım hakkı elde edecek son 8 başpehlivan ise ön elemeler sonunda belli olacak.
Kura ve eşleşmeler
Federasyon talimatnamesinin müsabaka eşleşme usul ve esaslarına göre; ilk 32’ye giren pehlivanlardan ilk sekiz birinci, ikinci sekiz ikinci, üçüncü sekiz üçüncü ve dördüncü sekiz de dördüncü torbayı oluşturdu.
Dördüncü torbayı oluşturan pehlivanlar ile ön elemeden gelecek sekiz pehlivan ilk tur güreşi yapacak. Bu turun galipleri, ikinci turda da dördüncü torbaya girecek. Bu torbalar arasında birinci ve dördüncü torba ile ikinci ve üçüncü torba arasında kura çekimiyle eşleşmeler yapılacak.
Bu turdan sonraki kura çekiminde tur atlayan pehlivanlar içerisinde lig sıralaması daha yüksek olan ilk sekiz, birinci torbada, diğer sekiz pehlivan da ikinci torbada kendisine yer bulacak.
Çeyrek final ve takip eden turlarda tek torbada kura uygulaması gerçekleştirilecek.Kırkpınar programı
Elemelerin tamamlanmasının ardından 5 Temmuz Cuma günü organizasyon; minik 1, minik 2, minik 3, teşvik, tozkoparan, ayak, deste küçük boy, deste orta boy, deste büyük boy, küçük orta küçük boy, küçük orta büyük boy, büyük orta ve başaltı boyundaki mücadelelerle devam edecek.
Cuma günü aynı zamanda güreşlerin kültürel seremonileri de gerçekleştirilecek.
Kırkpınar’ın 4 altın kemerli ağası Seyfettin Selim, Selimiye Meydanı’nda Edirne Belediye Başkanı Filiz Gencan Akın tarafından karşılanacak.
Daha sonra Atatürk Anıtı’na çelenk sunulacak. Tören daha sonra Pehlivanlar Mezarlığı’nda devam edecek. Adalı Halil ve Kara Emin’in kabirleri başında dua edilecek. Öğle vakti Edirne Eski Camisi’nde mevlit okutulacak.
663. Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri resmi açılış programı ise saat 18.00’de Sarayiçi Er Meydanı’nda gerçekleştirilecek. 662. Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri Başpehlivanı Yusuf Can Zeybek tarafından göndere bayrak çekilmesi sonrası protokol konuşmaları yapılıp, resmi geçit töreni tertip edilecek.
Başpehlivan güreşleri cumartesi günü başlayacak
Eleme turundan katılım hakkı elde eden güreşçiler ile direkt katılım sağlayıp dördüncü torbada yer alan başpehlivanlar, 663. Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri’nin ilk turunu 6 Temmuz Cumartesi saat 13.00’ten itibaren gerçekleştirecek.
Cumartesi günü aynı zamanda başpehlivanlık 2. ve 3. tur güreşleri de yapılacak. Aynı gün diğer boyların müsabakaları sürecek.
Organizasyonun tamamlanacağı 7 Temmuz Pazar günü ise diğer boy güreşlerinin yanı sıra başpehlivanlık çeyrek final, yarı final ve final güreşleri, ağalık ihalesi ile kapanış töreni icra edilecek.
Sarayiçi Er Meydanı’ndaki güreşlerde 852 pehlivan er meydanına çıkacak.
Ödüller
Final güreşini kazanarak “Türkiye’nin başpehlivanı” unvanı alacak şampiyon sporcuya 550 bin lira, bu boyun ikincisine 275 bin lira, üçüncülere de 140’ar bin lira ödül verilecek.
Başaltı boy birincisi 70 bin, büyük orta birincisi 40 bin, küçük orta büyük boy birincisi 30 bin, küçük orta küçük boy birincisi 20 bin, deste büyük boy birincisi 15 bin, deste orta boy birincisi 12 bin, deste küçük boy birincisi 10 bin, ayak ve tozkoparan birinciler 8 bin, teşvik boy birincilerine 6 bin, minik boy birincileri 5 bin lira ödül alacak.
En iyi peşrevle tribünleri coşturacak pehlivana ise 10 bin lira ödül takdim edilecek.
Bilet fiyatları
663. Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri’nin biletleri 400 ile 750 lira arasında satışa sunuldu.
Eleme ve ilk gün güreşlerinin ücretsiz izlenebileceği Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri’nin bilet fiyatları, 6 Temmuz Cumartesi gününe denk gelen ikinci gün için birinci kademe 500 lira, ikinci kademe 400 lira olarak belirlendi.
Güreşlerin son gününe denk gelen final güreşinin de yer aldığı 7 Temmuz Pazar günkü organizasyonu izlemek isteyenler, birinci kademe için 750, ikinci kademe için 500 lira ödeyecek.
Yusuf Can Zeybsek, altın kemerde seriyi yakalamak için yağlanacak
Kırkpınar’da başpehlivan olanlara geçici, art arda 3 kez başpehlivan olanlara ise ebedi takılan Kırkpınar’ın en önemli ödülü “altın kemer”i almaya en yakın aday Yusuf Can Zeybek.
Yusuf Can, geçen yıl elde ettiği başpehlivanlık birinciliğini bu yıl ve gelecek yıl devam ettirirse, altın kemeri ebedi olarak boynuna takabilecek. Yusuf Can Zeybek seri yakalamak, diğer güreşçiler ise seri başlatmak üzere mücadele edecek.
Kemeri geçici olarak kim boynuna takacak?
Son yıllardaki başpehlivanlık unvanlarına bakıldığında, 2014 ve 2016 yılı hariç altın kemer hep Antalya’ya gitti.
2014’te Samsunlu Fatih Atlı’nın ve 2016’da Ordulu Recep Kara’nın başpehlivanlığı haricinde, Serikli Mehmet Yeşil Yeşil, Korkutelili Ali Gürbüz, Elmalılı İsmail Balaban, Kumlucalı Orhan Okulu, Sinoplu olmasına rağmen Antalya’da yaşayan Mustafa Arslan ve Antalyalı Yusuf Can Zeybek altın kemeri Antalya’ya taşıdı.
Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri’nde son yıllarda başpehlivanlar kayıtlara şöyle geçti:
2009: Mehmet Yeşil Yeşil
2010: Mehmet Yeşil Yeşil
2011: Ali Gürbüz
2012: Ali Gürbüz
2013: İsmail Balaban
2014: Fatih Atlı
2015: Orhan Okulu
2016: Recep Kara
2017: İsmail Balaban
2018: Orhan Okulu
2019: Ali Gürbüz
2020: Salgın nedeniyle yapılamadı.
2021: Ali Gürbüz
2022: Mustafa Taş
2023: Yusuf Can Zeybek
Kırkpınar tarihi
Tarihi kaynaklara göre Kırkpınar Yağlı Güreşleri’nin başlangıcı, Rumeli’nin fethini gerçekleştirecek akıncıların öncü kuvvetlerini oluşturan 40 namlı askerin, mola zamanlarında hem eğlenmek hem de kuvvetten düşmemek için bir anlamda idman saydıkları güreşe tutuşmalarına dayanıyor.
Şu anda Yunanistan’ın topraklarında kalan Simavna’da (Samona) mola sırasında Ali ve Selim adındaki iki kardeş, saatlerce güreşmesine rağmen yenişemez. Israrla birbirlerini kündeye getirmek üzere yaptıkları mücadelede her ikisi de oldukları yerde canlarını verir.
Akıncılar, iki kardeşi bir söğüt ağacının altına defnedip, vazifeleri gereği yollarına devam eder. Yıllar sonra akıncılar, arkadaşlarının mezarını ziyaret için gittiklerinde, iki pehlivanın mezarlarının bulunduğu yerde bir pınar görürler ve burası artık “Kırkpınar” olarak anılır.
Edirne’yi fetheden 1. Murat’ın güreşçiler tekkesi kurması sonrası, dönemin başkenti olan bu şehirde her yıl güreş yapılması gelenek haline gelir.
Osmanlı-Rus Savaşı, Balkan Savaşı ve 1. Dünya Savaşı sırasında kesintiye uğrayan organizasyon, geçmişte Kırkpınar ağaları tarafından düzenlenirken, 1946 yılından bu yana Edirne Belediyesinin organizasyonunda gerçekleştiriliyor.