Belçika’da, Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen hakkında, Pfizer şirketi ile Kovid-19 aşısı temini için yapılan anlaşmalarda görevi ve unvanı kötüye kullanmak gibi çeşitli suçlamalarla açılan dava, dosyanın hangi kurumun yetki alanına girdiğinin belirlenebilmesi için ertelendi.
Belçika basınına göre, von der Leyen aleyhine Liege savcılığına yapılan suç duyurusu sonucunda açılan davanın duruşması Liege Mahkemesinde görüldü.
Mahkemede, tarafların öncelikle Avrupa Kamu Savcılığı Ofisi’nin (EPPO) bu dosyadaki yetkisinin belirlenmesi gibi çeşitli teknik alanların açıklığa kavuşturulabilmesi için davayı 6 Aralık’a erteleme kararı aldı.
Süreç hakkında
AB Komisyonu, Kovid-19 salgınıyla mücadelede bazı ilaç ve aşı üreticilerinden yüksek miktarlarda aşı temin etmişti.
Komisyon, Kovid-19 aşı temini için en yüklü sözleşmesini Pfizer ile yapmıştı.
AB’nin Pfizer ile 1,8 milyar doz aşı için 35 milyar avroluk anlaşmaları olmuştu. Sözleşmelerin tam bedeli ticari sır olduğu gerekçesiyle resmen açıklanmamıştı.
Aşı temin görüşmeleri sırasında AB Komisyonu Başkanı von der Leyen ile Pfizer CEO’su Albert Burla arasındaki telefon mesajlaşmaları da gündeme gelmiş, mesajların içeriğini açıklaması için AB yönetimine çağrılar yapılmıştı. Ancak AB yönetimi, bu mesajlaşmaları kamuoyuyla paylaşmayı reddetmişti.
AB Komisyonu yetkilileri, Komisyon Başkanı ve üyelerinin telefon mesajlaşmalarının saklanmasını gerektiren bir kural bulunmadığını, bunun yerine yalnızca belgelerin saklanmasının gerektiğini açıklamıştı.
Bu durumdan rahatsız olan ve AB’de lobi faaliyetleri yürüten Belçikalı Frederic Baldan, geçen yıl von der Leyen’i Pfizer şirketi ile aşı temini için yaptığı anlaşmalardaki “kötü yönetimi” gerekçesiyle dava etmişti.
Belçika’nın Liege Mahkemesi’nde başlatılan hukuki sürece başka şikayetçiler de dahil olmuş, von der Leyen’in Pfizer CEO’su Bourla ile iletişim kayıtlarının incelenmesini istemiş, “Görevi ve unvanı kötüye kullanmak” ve “kamuya ait belgeleri yok etmek” gibi iddialar gündeme gelmişti.
Aynı zamanda, AB’nin bütçesine yönelik suçlarla ilgili cezai soruşturma ve kovuşturmalardan sorumlu savcılık makamı Avrupa Kamu Savcılığı Ofisi (EPPO), AB Komisyonunun ilaç firmalarından milyarlarca avroluk Kovid-19 aşısı alımı hakkında soruşturma başlatmıştı.
Bugünkü duruşmada, Liege Mahkemesi’nin davanın hukuka uygunluğu ve EPPO’nun yetkili olup olmadığına karar vermesi bekleniyordu.
EPPO, aşı satın alınmasının AB’nin mali çıkarlarını ilgilendiren bir konu olduğunu ve soruşturmayı yürütmenin kendi yetkisinde olduğunu savunuyor.