AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Avrupa Siyasi Topluluğu Zirvesi’nin yapıldığı Moldova’da, Kosova Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani ve Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic ile ayrı ayrı görüştü.
Bu görüşmelerin ardından Borrell ile Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Almanya Başbakanı Olaf Scholz da Kosovalı ve Sırp liderlerle bir araya geldi.
Borrell, temaslar hakkında sosyal medyada yaptığı açıklamada, Kosova’nın kuzeyindeki “tehlikeli” durumu ele aldıklarını belirterek AB’nin Kosova’dan taleplerini şöyle aktardı:
“Üç açık talebimiz var. Yerel seçimlerin hemen yenilenmesi, Kosovalı Sırpların katılımının sağlanması ve AB kolaylaştırıcılığındaki diyalog kapsamında Sırp Çoğunluklu Belediyeler Birliğinin kurulması için çalışmaların başlaması.”
Borrell, “Bunların olmaması, ilişkilerimizde ciddi sonuçlar doğuracaktır.” ifadesini kullandı.
Kosova’nın kuzeyindeki gerginlik
Kosova’nın kuzeyinde Sırpların yoğun olduğu Zveçan, Zubin Potok ve Leposaviç belediyelerinde 23 Nisan’da yapılan yerel seçimleri kazanan Arnavut belediye başkanlarının göreve başlaması, 26 Mayıs’ta Kosovalı Sırplar tarafından protesto edilmişti.
Bölgede protestoların sürmesi üzerine Kosova polisi ve NATO’nun Kosova’daki Barış Gücü (KFOR), belediye binalarını tel örgülerle çevirmiş ve bölgedeki personel sayısını artırmıştı.
Arnavut belediye başkanlarını korumak için bölgeye gönderilen Kosova polisi ile Kosovalı Sırplar arasında arbede yaşanmış, 29 Mayıs’ta da belediye binalarını koruyan KFOR askerleri ile Kosovalı Sırpların karşı karşıya gelmesi sonucu 30 KFOR askeri yaralanmıştı.
2008’de tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Kosova’yı kendi toprağı olarak gören Sırbistan da ordusunu Kosova sınırına yerleştirme kararı almıştı.
Kosovalı Sırplar, talepleri yerine getirilene kadar belediye binası önünde düzenledikleri protestolara devam edeceklerini belirtmişti.
Sırbistan yönetimi, Kosovalı Sırpların boykot ettiği ve katılımın yüzde 3’te kaldığı seçimlerin geçersiz olduğunu savunuyor.
Sırp tarafı, 2013’te imzalanan Brüksel Antlaşması’nın tüm gerekliliklerini yerine getirdiklerini, Kosova’nın ise “Sırp Belediyeler Birliğinin kurulması” maddesini hayata geçirmediğini belirtiyor.