Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, Kıdemli Başkan Yardımcısı Valdis Dombrovskis, Strazburg’da düzenlediği basın toplantısında, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle ara verilen AB ekonomik yönetişiminin gözden geçirilmesi sürecine yeniden başlandığını bildirdi.
Avrupa’nın, salgının neden olduğu türbülansın ardından sakin sulara yelken açtığını belirten Dombrovskis, “Kriz; yüksek borç, yüksek kamu açığı, farklılıklar, eşitsizlikler ve yatırım ihtiyacı gibi zorlukları daha görünür hale getirdi.” dedi.
Dombrovskis, söz konusu sınamalarla mücadele için uygun ekonomik yönetişim kuralları belirlenmesi gerektiğini kaydetti.
Bu aşamada, AB Komisyonu 31 Aralık 2021’e kadar toplantı, çalıştay ve araştırma yaparak ilgili tarafların görüşlerini alacak. Komisyon, üye ülkelerin maliye politikalarına rehberlik edecek çalışmasını 2022’de açıklayacak.
AB mali kuralları
İstikrar ve Büyüme Paktı, AB üyesi ülkelerin kamu harcamalarını ve bütçe açıklarını sınırlandıran katı kurallar içeriyor.
AB kurallarına göre, normal şartlarda üye ülkelerin bütçe açıklarının GSYH’lerinin yüzde 3’ünü, kamu borçlarının da GSYH’lerinin yüzde 60’ını geçmemesi gerekiyor. Bu sınır aşıldığında uygulanacak tedbirlerin AB Komisyonu’na bildirilmesi ve etkin mücadelenin yapılması gerekiyor. Aksi takdirde söz konusu ülkeye yönelik “aşırı açık prosedürü” adlı disiplin süreci uygulanabiliyor. Disiplin süreci sonunda ülkeye ekonomik yaptırımlar söz konusu oluyor.
Kurallar Kovid-19 nedeniyle askıya alınmıştı
AB üyesi ülkeler, salgın nedeniyle geçen yıl söz konusu kuralları askıya alma kararı almış ve kamu harcamalarını yükseltmişti.
Bu aşamadan sonra kuralların değiştirilmesi için AB üyesi ülkelerin uzlaşması gerekiyor.
AB ülkelerinin kamu borcu
AB ülkelerinin kamu borcunun GSYH’ye oranı 2021’in ilk çeyreğinde yüzde 92,9 seviyesinde ölçüldü. Bu oran Avro Bölgesi’nde de yüzde 100,5’i buldu.
AB ülkeleri arasında kamu borcunun GSYH’ye oranı Yunanistan’da yüzde 209,3, İtalya’da yüzde 160, Portekiz’de yüzde 137,2, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nde yüzde 125,7, İspanya’da yüzde 125,2, Belçika’da yüzde 118,6, Fransa’da yüzde 118 ve Almanya’da yüzde 71,2 oldu.
Söz konusu veriler, AB üyesi 15 ülkenin Birlik kriterlerinde belirlenen sınırları aştığını ortaya koydu.
AB üyesi ülkeler arasında 2020’de bütçe açığı oranı en yüksek ülkeler yüzde 11 ile İspanya, yüzde 10,1 ile Malta, yüzde 9,7 ile Yunanistan, yüzde 9,5 ile İtalya, yüzde 9,4 ile Belçika, yüzde 9,2 ile Fransa ve Romanya, yüzde 8,9 ile Avusturya olarak belirlendi. Bu dönemde Danimarka dışında bütün AB üyesi ülkeler Maastricht Kriterleri’nde belirlenen yüzde 3 sınırını aştı.