Avrupa Birliği’nden (AB) ismini açıklamayan bir diplomat, Viyana’da yaklaşık 5 aylık aranın ardından 4 Ağustos’ta yeniden başlayan İran nükleer müzakerelerine ilişkin açıklamalarda bulundu.
Diplomat, AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Borrell’in nükleer anlaşmanın yeniden hayata geçirilmesi ve ABD’nin anlaşmaya dönüşünü sağlamak amacıyla 20 Temmuz’da sunduğu metnin çok fazla değişikliğe uğratılmadan yeni ve son metni masaya koyduğunu ifade etti.
Diplomat, “Yüksek Temsilci, bugün öncekinden çok farklı olmayan son metni masaya koydu. Bu metin 4 ülke başkentinde değerlendirilecek. Açıkçası bu metin, AB’nin taraflar arasında uzlaşı sağlamak için ortaya koyduğu en iyi performans.” şeklinde konuştu.
Müzakerelere ilişkin bütün sorunları kapsayan bir metin ortaya konulduğunu kaydeden diplomat, söz konusu metne ilişkin taraf ülkelerin vereceği yanıtın nihai anlaşmanın sağlanıp sağlanmamasında belirli olacağını bildirdi.
Diplomat, müzakerelerin 18 ayı aşkın bir süredir devam ettiğini belirterek ortaya konulan yeni metinle ABD’nin anlaşmaya geri dönüşünün ve İran’ın nükleer anlaşmanın belirlediği sınırlara dönmesinin hedeflendiğini dile getirdi.
Metin değiştirilmeyecek ve üzerinde daha fazla müzakere yapılmayacak
“(Borell’in ortaya koyduğu) metin değiştirilmeyecek ve üzerinde müzakere yapılmayacak.” diye konuşan AB’li diplomat, İran ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) arasındaki güvenlik denetimine ilişkin hususların müzakerelerle ilişkisinin olmadığını, bu hususun iki taraf arasında çözüme kavuşturulması gereken bir konu olduğunu kaydetti.
Diplomat, metnin yaklaşık 25 sayfadan oluştuğunu, büyük bir kısmından tarafların memnun olduğunu, yalnız 4 paragraf üzerinde düzenleme yapıldığını ifade etti.
“Çok yakın bir tarihte sona gelinecek”
Sürecin “çok çok yakın bir zamanda sonuçlanacağı beklentisi içinde olduğunu” dile getiren diplomat, ABD ve İran müzakere heyetlerinin yanı sıra AB’li yetkililerin Viyana’dan bugün ve yarın ayrılacaklarını aktararak “Müzakere olayı sona erdi. Viyana’dan ayrılıyoruz çünkü müzakereleri bitirdik ve bir metin meydana getirdik. Nisan 2021’den itibaren ABD’nin anlaşmaya dönüşü ve İran’ın nükleer anlaşma sınırlarına çekilmesi için gerekli olan bütün konuları, bütün soruları bu metinle yanıtlamaya çalışıldı. Benim görüşüme göre, cevaplandırılmayan hiçbir konu kalmadı.” değerlendirmesinde bulundu.
Diplomat, çözüme kavuşturulması gereken 4 teknik hususun kaldığını, bunun dışında Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) olarak adlandırılan İran nükleer görüşmesine yeniden geri dönülmesi için gerekli bütün soruların bu metinle yanıtlandığını vurguladı.
AB’nin ortaya koyduğu metnin bir bütün olarak değerlendirileceğini, herhangi bir bölümünün yeniden müzakere edilmeyeceğini belirten diplomat, “Ortaya konulan öneriye evet ya da hayır diyebilirler, eğer evet denilirse o zaman bakanlar seviyesinde toplantı düzenlenir ancak taraflardan birinin hayır demesi durumunda ne olacağını bilemiyorum.” şeklinde konuştu.