AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell’in ofisinden, Ukrayna’nın doğusundaki ayrılıkçıların düzenleyeceklerini açıkladığı referandumla ilgili yazılı açıklama yapıldı. “Bu, Rusya’nın yasa dışı askeri kontrolünü meşrulaştırma girişimidir.” denilen açıklamada eylemin Ukrayna’nın sınırlarını zorla değiştirmeyi amaçladığı belirtildi.
Açıklamada, AB’nin bu tür “halk oylamalarını” şiddetle kınadığı ifade edilirken “Bu tür eylemlerin sonuçları hükümsüz olacak ve AB ile üye ülkeleri tarafından tanınmayacak.” denildi.
Açıklamada ayrıca, “Rusya, siyasi liderliği ve Ukrayna’daki bu ‘halk oylaması’ ve diğer uluslararası hukuk ihlallerine karışan herkes sorumlu tutulacak ve Rusya’ya karşı ek kısıtlayıcı tedbirler düşünülecek.” ifadeleri kullanıldı.
Donbas’taki Donetsk ve Luhansk yönetiminin sözde halk konseylerinden yapılan açıklamada, her iki bölgenin Rusya Federasyonu’na katılması için 23 Eylül’den 27 Eylül’e kadar halk oylaması yapılacağı ifade edildi.
Ukrayna’da Rus ordusunun kontrolü altındaki Herson bölgesindeki sözde yönetim de 23-27 Eylül’de bölgenin Rusya’ya katılması için referandum yapılacağını açıkladı. Zaporijya bölgesinin de o tarihlerde referanduma gideceği duyuruldu.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Rossiya devlet kanalına yaptığı açıklamada, “Özel askeri operasyonun en başından itibaren ve ondan önceki dönemde, halkların kaderlerine karar vermeleri gerektiğini söyledik ve mevcut durum, bu halkların kendi kaderlerinin efendisi olmak istediklerini doğruluyor.” diye konuştu.
Rusya, 2014’te Ukrayna’nın başkenti Kiev’deki meydan olaylarıyla Kırım’ı yasa dışı ilhak etmişti. Bunun ardından ayrılıkçılar, Rus etnik nüfusunun çoğunlukta olduğu Donetsk ve Luhansk bölgelerinde sözde Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Luhansk Halk Cumhuriyeti isminde yönetimler ilan etmişti.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 21 Şubat’ta sözde Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Luhansk Halk Cumhuriyeti’nin tanınmasına dair kararnameyi Kremlin Sarayı’nda imzalamıştı.
Putin, 24 Şubat sabahı “Donbas’taki insanları korumak üzere özel askeri operasyon” başlattıklarını duyurmuştu. Böylece Rusya-Ukrayna Savaşı başlamıştı.