Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin liderleri, Rusya’nın Ukrayna sınırındaki haraketliliği, Belarus ve göçmen meselesi, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını, aşılamaların artırılması, artan enerji fiyatları ve enflasyon gibi birçok konuyu ele almak üzere bir araya gelecek.
Yılın son AB Liderler Zirvesi Belçika’nın başkenti Brüksel’de yarın düzenlenecek. Zirveye Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Avusturya Başbakanı Karl Nehammer ve İsveç Başbakanı Magdalena Andersson göreve gelmelerinden sonra ilk kez katılacak.
Zirve toplantısı yoğun bir gündemle yapılacak. Toplantıda ele alınacak gündem maddeleri arasında Rusya öne çıkıyor.
Rusya’nın Ukrayna sınırındaki askeri tahkimatı ve hareketliliği sonrasında liderlerin Moskova’ya sert tepki göstermesi ve “olası saldırgan tutum halinde Rusya’nın ekonomik yaptırımları da içeren tedbirlerle karşı karşıya kalacağı” mesajını vermesi bekleniyor.
Zirveden olası yaptırımların ne olacağına dair bir karar çıkması öngörülmüyor. Bazı AB ülkeleri Rusya’ya çok sert tutum takınılmasını savunurken, kimi ülkeler diyalog yolunu da ön plana çıkarıyor.
Zirve bildirisinde Belarus’a “göçü araçsallaştırarak AB’ye karşı silah olarak kullandığı” gerekçesiyle tepki gösterilmesi, yasa dışı göçün engellenmesi için “sınırlara duvar örülmesi” ve üçüncü ülkelerle temaslar gibi AB’nin atabileceği adımların konuşulması öngörülüyor.
Kovid-19 ilaçları, aşılar, seyahat konuları
AB Liderler Zirvesi’nde, Kovid-19 salgınının yayılmasını önleyecek tedbirler de görüşülecek. İtalya’nın aşı olup olmadığına bakılmaksızın AB ülkelerinden gelen herkesten negatif sonuçlu test talep etme kararı toplantıda konuşulacak konular arasında yer alacak.
AB yetkilileri, benzer karar almayı düşünen ülkelerin bulunduğunu, konunun AB koordinasyonu çerçevesinde görüşülebileceği değerlendirmesinde bulunuyor.
Kovid-19 başlığı altında aşı olmanın zorunlu hale getirilmesinin de gündeme gelebileceği ancak bunun üye ülkelerin kendi kararları kapsamında değerlendirilmesi gerektiği ifade ediliyor.
Aşılamaların artırılmasına vurgu yapması beklenen liderlerin ayrıca, Kovid-19’a karşı ortak aşı alımında olduğu gibi ortak ilaç alımını da tartışabileceği belirtiliyor.
AB yetkilileri, toplu ilaç alımının yüksek fiyat karşısında AB’ye avantaj sağlayabileceği için bu konunun liderlerce konuşulma ihtimalinin yüksek olduğunu dile getiriyor.
Enerji fiyatları ve enflasyon
Son aylarda artan enerji fiyatları, AB ülkelerinde enflasyon artışı gibi ekonomik meseleler de liderlerin masasında olacak.
Avro Bölgesi’nde kasımda yıllık enflasyon yüzde 4,9’luk oranla son 25 yılın en yüksek seviyesinde ulaşmıştı. Ağustos, eylül ve ekim ayında da enflasyon son yılların en yüksek seviyesine çıkmıştı.
Son dönemde Avrupa’da enerji ürünleri başta olmak üzere genel fiyat düzeylerindeki artış dikkati çekiyor. Bu durum Avrupalıları rahatsız ediyor.
Stratejik Pusula
AB liderleri ayrıca taslağı hazırlanan Stratejik Pusula belgesini de güvenlik ve savunma başlığında görüşecek.
AB’nin başta güvenlik olmak üzere birçok konuda bağımlılığını azaltmayı vurgulayan, Birlik’in yüz yüze kaldığı tehditler ve sınamalara karşı adımlarını belirlemeye yönelik hazırlanan belgenin Mart 2022’de düzenlenecek bir sonraki planlı zirvede liderlerce onaylanması bekleniyor.
Gelecek zirve toplantısı öncesinde belgeye liderler seviyesinde yön verilmesi bakımından yarınki toplantı önem taşıyor.
Yarınki toplantıda ayrıca yakında açıklanması beklenen AB-NATO ortak bildirisi de ele alınacak.
AB liderleri, şubatta yapılacak AB-Afrika Zirvesi öncesinde Afrika ile ilişkileri de görüşecek.