ABD, Trump yönetiminin, “İsrail karşıtı” olduğunu savunarak geri çekildiği Cenevre merkezli Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Konseyine üye seçildi.
BM organı olan 47 üyeli İnsan Hakları Konseyinin 18 üyesi yenilendi.
BM Genel Kurulunda yapılan oylamada ABD, İnsan Hakları Konseyinde koltuk kazandı.
Trump yönetiminin, “İsrail’e karşı ön yargılı olduğu” gerekçesiyle 2018’de BM İnsan Hakları Konseyinden ayrılmasının ardından ABD Başkanı Joe Biden yönetimi, göreve gelir gelmez örgüte yeniden katılmıştı.
“Biden’ın taahhüdünü yerine getirdik”
ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Linda Thomas-Greenfield, seçimden sonra yaptığı yazılı açıklamada, İnsan Hakları Konseyine yeniden katılmakla Biden’ın taahhüdünü yerine getirdiklerini belirtti ve konseyin ilkelerine uygun şekilde devam etmesi için çalışacaklarını kaydetti.
Thomas-Greenfield, çalışmalarında öncelikli ülkelerin Afganistan, Burma, Çin, Etiyopya, Suriye ve Yemen olacağını bildirerek, “Hedeflerimiz net: İnsan hakları savunucularının yanında yer almak ve insan hakları ihlallerine ve suistimallerine karşı seslerini yükseltmek.” değerlendirmesinde bulundu.
İnsan hakları siciline sahip ülkelerin Konseye seçilmesine karşı baskı uygulayacaklarını vurgulayan ABD Temsilcisi, öte yandan, Konseyin İsrail’i orantısız şekilde hedef aldığını öne sürerek buna da karşı çıkacaklarını kaydetti.
İnsan hakları karnesi zayıf ülkelerin seçimine tepki
Konseye insan hakları konusunda zayıf olmakla eleştirilen Eritre, Kamerun, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) gibi ülkelerin seçilmesi ise insan hakları örgütlerinin tepkisine neden oldu.
Konseye seçilen diğer ülkeler arasında Somali, Kamerun, Benin, Gambia, Hindistan, Kazakistan, Malezya, Katar, Litvanya, Arjantin, Karadağ, Honduras, Paraguay, Finlandiya ve Lüksemburg yer aldı.
Seçilen yeni ülkeler, 1 Ocak 2022 itibarıyla Konseyde 3 yıl görev yapacak.
Yenilenen 18 koltuğa sadece 18 ülke aday olduğu için ülkeler, İnsan Hakları Konseyine rakipsiz seçilmiş oldu.
İnsan hakları karnesi zayıf olmakla eleştirilen Çin ve Rusya da geçen sene İnsan Hakları Konseyine seçilmişti.
İnsan Hakları İzleme Örgütü BM Direktörü Louis Charbonneau, seçimlerin rakipsiz yapılmasına “Seçim kelimesiyle alay edildi.” diyerek tepki gösterdi.
Charbonneau, Konseye Kamerun, Eritre ve BAE gibi ciddi halk ihlallerinin yaşandığı ülkelerin seçilmesinin ise “temel görevi insan haklarını korumak olan örgütün ciddiyetinin sorgulanmasına” neden olduğunu belirtti.
BM İnsan Hakları Konseyi
BM İnsan Hakları Konseyi, 2006’da kuruldu. BM üyesi ülkeler, İnsan Hakları Konseyi üyeliğine, BM Genel Kurulunca 3 yıllığına seçiliyor.
“İnsan hakları” konularını görüşmek üzere mart, haziran ve eylülde yılda 3 kez toplanan Konseyin oturumları sırasında, karar tasarıları da görüşülüyor ve kabul ediliyor.
Ancak BM İnsan Hakları Konseyi’nin kararları, “tavsiye” niteliği taşıyor ve kararların yasal bağlayıcılığı bulunmuyor.
47 üyesi bulunan Konsey, insan hakları sicili iyi olmayan ülkelerin dönem dönem üye olarak seçilmesi sebebiyle hem BM üyesi ülkeler hem de sivil toplum örgütlerince eleştiriliyor.