South China Morning Post gazetesinde yer alan habere göre, Çin Halk Kurtuluş Ordusu (PLA) Askeri Bilimler Akademisi araştırmacısı Cao Yancong, Pekin’de çevrim içi düzenlenen güvenlik toplantısı Şiangşan Forumu’nda konuyla ilgili değerlendirmede bulundu.
Cao, ABD savaş uçaklarının, gemilerinin ve denizaltılarının Güney Çin Denizi’nde Pekin’in kontrolündeki ada ve resifler ile Çin anakarası dolaylarında 2 binden fazla yakın keşif ve gözlem görevi icra ettiğinin belirlendiğini iddia etti.
Söz konusu faaliyetlerin bölgedeki güvenlik ve istikrarı olumsuz etkilediğini savunan Cao, “Yakın keşif görevlerinin bu denli yoğun yapılması, Çin’in egemen güvenliğini tehdit ediyor ve bölgesel gerilimleri artırıyor. Bu tür hareketler kaçınılmaz olarak Çin’in tepkisiyle karşılaşacak ve ateş açma riskini kuşkusuz artıracaktır.” ifadelerini kullandı.
Cao, ABD’nin, olası çatışmaları önlemek için yoğun yakın keşif görevlerini derhal durdurması gerektiğini belirtti.
ABD nükleer denizaltısının yaptığı kaza
Pekin yönetimi, ABD’yi, nükleer güçle çalışan denizaltısı USS Connecticut’ın 2 Ekim’de Güney Çin Denizi’nde yaptığı kaza nedeniyle eleştirmişti.
Çin Savunma Bakanlığı, yaptığı açıklamada, Washington’a “bölgeye mücavir karasuları ve hava sahasına askeri güç yollamaması” ve “sözde seyrüsefer serbestisi faaliyetine son vermesi” uyarısında bulunmuştu.
Kazayla ilgili detaylı bilgi talep edilen açıklamada, “ABD’nin hareketleri bölgedeki seyrüsefer güvenliğini olumsuz etkilemekte, bölge ülkeleri arasında ciddi endişe ve rahatsızlığa yol açmakta, bölgesel barış ve istikrara ciddi tehdit oluşturmaktadır.” denilmişti.
ABD Donanması, 8 Ekim’de, nükleer güçle çalışan “Deniz Kurdu” sınıfı hücum denizaltısı USS Connecticut’ın, Güney Çin Denizi’ndeki seyir faaliyeti sırasında “su altında bilinmeyen bir nesneye çarptığını” duyurmuştu. Kazada 11 denizcinin yaralandığı bildirilmişti.
Güney Çin Denizi sorunu
Çin, 1947’de yayımladığı “Dokuz Çizgi Hattı” adı verilen haritayla Güney Çin Denizi’nin yüzde 80’inde egemenlik iddiasında bulunuyor. Deniz altı kaynakları açısından zengin bölgedeki hak iddiaları, başta Filipinler olmak üzere Vietnam, Brunei ve Malezya gibi kıyı komşusu ülkelerle egemenlik ihtilafına yol açıyor.
Uluslararası Tahkim Mahkemesi, 2016’da Filipinler’in başvurusuyla verdiği kararda, Çin’in, Güney Çin Denizi’nde tek taraflı egemenlik taleplerinin yasal olmadığına karar vermişti.
Pekin yönetimi, ABD’nin bölgedeki askeri varlığını eleştirirken, Washington ve bölge ülkeleri, Çin’in tartışmalı sulardaki resiflere yapay adalar inşa ettiğini ve bunlara askeri üsler kurarak silahlandırdığını iddia ediyor.