Geçen yıl kasım ayında ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), Emtia Vadeli İşlemler Komisyonu (CFTC) ve ABD Adalet Bakanlığı’nın kripto para borsası FTX hakkında soruşturma başlatması sonrası ülkede kripto varlık ve alım satım platformlarına yönelik baskılar artmaya başladı.
SEC ve CFTC, FTX’in likidite kriziyle ilgili soruşturma yürütürken, ABD Adalet Bakanlığı’nın soruşturması ise “dolandırıcılık” gibi cezai ihlallere odaklandı.
Kripto para borsası FTX’in Kurucusu ve eski Üst Yöneticisi (CEO) Sam Bankman-Fried’ın ABD’nin suç duyurusunun ardından Bahamalar’da tutuklanması ve sonrasında yürütülen dava süreci kripto varlık platformlarına yönelik tartışmaları da canlı tuttu.
SEC, token’ların çoğunu “kayıtsız” menkul kıymetler olarak görürken, Komisyona kaydolamadıkları ve dolayısıyla menkul kıymet yasalarını ihlal ettikleri gerekçesiyle kripto varlık ihraççılarıyla alım satım platformlarına karşı harekete geçti.
Komisyonun kural ihlallerini gerekçe göstererek kripto para borsaları Binance ve Coinbase ile dijital ödeme ağı Ripple’a açtığı davalar geniş yankı buldu.
“Komisyon rehberlik sağlamayı reddediyor”
SEC, haziran ayında kripto para borsası Binance’nin kuruluşları ile şirketin kurucusu Changpeng Zhao’ya 13 suçlamayla dava açtı. Suçlamalar arasında; kayıt dışı borsaların ve takas acentelerinin işletilmesi, Binance.US platformunda alım satım kontrolleri ve gözetiminin yanlış beyan edilmesi ile menkul kıymetlerin kayıt dışı arzı ve satışı gibi çeşitli menkul kıymetler kanunu ihlalleri yer aldı.
Binance ise en başından beri SEC’in soruşturmalarında aktif iş birliği yaptığını ancak tüm çabalarına rağmen SEC’in müzakere sürecini terk edip tek taraflı davrandığını öne sürdü.
Davada güçlü bir şekilde savunma yapacağını vurgulayan Binance, “SEC’in verimli şekilde ilişki kurmayı reddetmesinin” Komisyonun dijital varlık endüstrisine ihtiyaç duyulan netliği ve rehberliği sağlamayı bilinçli şekilde reddettiğini de gösterdiğini iddia etti.
Bir gün sonra SEC, Coinbase’e açtığı davada, platformu kayıtsız bir menkul kıymetler borsası, broker ve takas ajansı olarak işlettiği suçlamasını yöneltti.
Coinbase Üst Yöneticisi Brian Armstrong, yasalara uygun davrandıklarını ve gerçeklere güvendiklerini vurgularken, mahkeme önüne çıkma fırsatını memnuniyetle karşıladıklarını ifade etti.
Kripto varlık platformları haklarını mahkemede arıyor
ABD’de konuyla ilgili emsal oluşturabilecek mahkeme kararları ise kafa karışıklığına yol açtı. SEC’in Aralık 2020’de XRP’nin arkasındaki şirket Ripple Labs ve yöneticilerine “kayıt dışı menkul kıymet arzı” suçlamasıyla açtığı dava, Ripple lehine sonuçlandı.
New York Güney Bölge Mahkemesi Yargıcı Analisa Torres, temmuz ayında Ripple’ın kripto para birimi XRP’yi borsalarda satarak federal menkul kıymetler yasasını ihlal etmediği kararına vardı.
Ripple, sınır ötesi ödemeleri kolaylaştırmak için geliştirilen bir token olan XRP’nin menkul kıymet olmadığını savunmuştu.
Böylece ABD’de ilk kez bir yargıç, belirli dijital varlık satışlarının menkul kıymetler yasalarının dışında kaldığını kabul ederek bir kripto para şirketi lehine karar verirken, analistler, XRP’nin menkul kıymet olarak değerlendirilmemesinin diğer kripto paralar için de bir emsal oluşturacağını belirtti.
Kripto varlıkların menkul kıymet ya da emtia olarak değerlendirilmesi; belirli token’lerin ve firmaların SEC veya CFTC düzenlemesine tabi olup olmadığını belirlerken, kripto endüstrisi, sektörde uygulamaya yönelik düzenleyici yaklaşımların yatırımcılara veya ihraççılara yeterince hizmet etmediğini iddia etti.
Binance, geçen ay SEC’e karşı bilgi taleplerinin “aşırı geniş” ve “fazla külfetli” olduğu gerekçesiyle koruma emri için mahkemeye başvurdu. Kripto para borsası, ABD’deki şirketleri BAM Trading ve BAM Management’in SEC’e zaten yeterli bilgi sağladığını savundu.
Öte yandan, SEC’in kripto varlık yönetimi şirketi Grayscale’in spot Bitcoin borsa yatırım fonu (ETF) başvurusunu “Bitcoin’e dayalı bir ETF’nin yeterli gözetimden yoksun olduğunu” öne sürerek reddetme kararı federal temyiz mahkemesince bozuldu.
“Kripto endüstrisi menkul kıymet yasalarına uyumsuz”
SEC Başkanı Gary Gensler, salı günü ABD Senatosu’nun Bankacılık, Konut ve Kentsel İşler Komitesi’nde katıldığı oturumda, kripto eleştirilerini yineledi.
Bu konuda menkul kıymetler yasalarına geniş kapsamlı uyumsuzluk olduğunu söyleyen Gensler, çoğu token’in mevcut menkul kıymet yasalarına tabi olduğunu savundu. Gensler, kripto sektörünü “suistimallerle dolu bir alan” olarak nitelendirdi.