AB üyesi ülkelerin liderleri, Rusya’nın Ukrayna’ya askeri operasyonu nedeniyle Brüksel’de olağanüstü zirve düzenledi.
AB Liderler Zirvesi bitiminde, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB Konseyi Başkanı Charles Michel ve AB Dönem Başkanı Fransa’nın Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ortak basın toplantısı düzenledi.
Von der Leyen, AB ülkelerin Rusya’ya karşı ortak hareket edeceğine işaret ederek “Kremlin’i sorumlu tutacağız.” dedi.
Liderlerin, Rus ekonomisi ve siyasi seçkinleri etkileyecek ağır ve hedefe yönelik yaptırım paketini onayladıkları belirten von der Leyen, yeni yaptırımların, finans, enerji ve ulaşım sektörlerini kapsadığını, ayrıca ihracat kontrolü ve ihracat finansman yasağı ile vize politikasını içerdiğini söyledi.
Von der Leyen, “Bu paket, Rusya’nın en önemli sermaye piyasalarına erişimini önleyen mali yaptırımları içeriyor.” diye konuştu.
Yaptırımların, Rusya bankacılık piyasasının yüzde 70’ini hedeflediğine dikkati çeken von der Leyen, ayrıca savunma alanı da dahil olmak üzere önemli kamuya ait şirketlerin de yaptırım paketi kapsamında olduğunu anlattı.
Von der Leyen, “Bu yaptırımlar, Rusya’nın borçlanma maliyetlerini artıracak, enflasyonu yükseltecek ve Rusya sanayisinin temelini yıpratacak.” ifadesini kullandı.
Rus seçkinlerin Avrupa’daki güvenli limanlarda paralarını saklayamayacaklarını vurgulayan von der Leyen, bu kişilerin mevduatlarını da kontrol altına alacaklarını anlattı.
Von der Leyen, enerji sektörünün Rus devletine gelir sağlayan önemli bir ekonomik alan olduğunu hatırlatarak, enerji alanına yönelik yeni yaptırımlar uygulayacaklarına işaret etti.
Rusya’nın yıllık 24 milyar avroluk petrol ihracatı gerçekleştirdiğini anımsatan von der Leyen, “İhracat yasağımız, Rusya’nın petrol rafinerilerini yenilemesini imkansız hale getirerek petrolü vuracak.” diye konuştu.
Von der Leyen, Avrupa’dan Rusya’ya petrolün rafine edilmesi için gerekli ekipmanların gönderilmesinin yasaklanacağını belirtti.
Rusya’nın ulaşım sektörüne yönelik yatırımlar da uygulayacaklarını ifade eden von der Leyen, Rusya’nın mevcut ticari uçak filosunun dörtte üçünün AB, ABD ve Kanada’da inşa edildiğini hatırlattı.
Von der Leyen, “Rus hava yollarına bütün uçak yedek parça ve ekipman satışını yasaklıyoruz.” dedi.
Rusya’nın ihtiyaç duyduğu çip gibi önemli teknolojilere erişimi de sınırlandırdıklarını söyleyen von der Leyen, Rus diplomat ve iş insanlarına vize uygulamasının da değişeceğini, bu kişilerin AB ülkelerine ayrıcalıklı erişime sahip olmayacağını ifade etti.
Von der Leyen, önlemlerin ABD, İngiltere, Kanada, Norveç, Güney Kore, Japonya ve Avustralya gibi ortaklar ve müttefiklere yakın biçimde koordine edildiğini sözlerine ekledi.
Liderler Avrupa’nın özerkliğini de konuştu
AB Konseyi Başkanı Charles Michel de bu gece zirve toplantısında konuşulan konulardan birinin Avrupa’nın özerkliği ve stratejik bağımsızlığı olduğunu söyledi.
Enerjide Rusya’ya bağımlılığın nasıl azaltılacağını ele aldıklarını aktaran Michel, bu konuda AB Komisyonunun önerilerinin tartışıldığını, enerji tedarikinde çeşitliliği artırmaları gerektiğini bildirdi.
Michel, Avrupa’nın güvenlik ve savunma kabiliyetlerini de güçlendirmeleri gerektiğini, NATO’nun her halükarda Avrupa güvenliğinin temel taşı olduğunu, AB ülkelerinin Doğu Avrupa’yı NATO ile birlikte güçlendireceğini vurguladı.
Ukrayna’ya yapılacak yardımların da toplantıda ele alındığını aktaran Michel, insani yardımları harekete geçireceklerini, AB ülkelerine geçen Ukraynalı sığınmacıların iyi şartlarda barınmasının sağlanacağını bildirdi.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da AB’nin aldığı tedbirler dışında hükümet seviyesinde de önlemler alınacağını belirterek, kendisinin bazı kişiler ve varlıklar için bu yönde talimat verdiğini söyledi.
Macron, Fransa’nın Ukrayna’ya mali yardım kapsamında ekstra 300 milyon avro taahhütte bulunduğunu paylaştı.
“Putin savaşı seçti”
Macron, Rusya’nın ayrılıkçı sözde yönetimleri tanıma kararının birkaç saat öncesinde kadar Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Minsk Anlaşmalarının uygulanmasının detaylarını konuştuklarını ifade ederek, “Dolayısıyla burada kesinlikle bir ikiyüzlülük vardı.” değerlendirmesini yaptı.
Bir soru üzerine Macron, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’nin kendisinden, Putin’e ulaşarak, ateşkes talebinde bulunmasını istemesi üzerine Rus lider ile görüştüğünü söyledi.
Macron, “Ama gördüğünüz gibi herhangi bir etki yaratmadı çünkü Rusya Devlet Başkanı savaşı seçti.” dedi.
Avrupa’nın savunmasında özerklik
Bu krizin Avrupa’nın savunmasında özerklik konusunun önemini gösterdiğini vurgulayan Macron, “Bu konu, son aylarda gündemimizdeydi ancak gelecek aylarda ve yıllarda bu meseleye daha fazla ağırlık vereceğiz. Maalesef Avrupa’nın bir güç haline gelip eyleme geçmekten başka çaresi yok.” ifadesini kullandı.