AB Komisyonu, üye ülkelerin ekonomik durumlarına ilişkin tavsiyeler içeren “Avrupa İlkbahar Sömestir Paketi” başlıklı çalışmasını yayımladı.
Çalışmada, bütün üye ülkelerden sağlam mali pozisyonu sürdürmeleri ve net faiz dışı harcamalardaki nominal artışı sınırlayan ihtiyatlı mali politikalar uygulamaları istendi.
Üye ülkelerin kamu desteklerini ve AB fonlarını özellikle yeşil ve dijital dönüşümü teşvik edecek bir şekilde kullanması talep edilen çalışmada, yürürlükteki enerji destek önlemlerinin 2023’ün sonuna kadar azaltması gerektiği belirtildi.
Enerji fiyatlarının yeniden artışa geçmesi halinde desteklerin enerji tasarrufunu teşvik edecek biçimde olmasının önemine işaret edilen çalışmada, bu yardımların yoksulları ve firmaları korumayı hedeflemesi gerektiği kaydedildi.
Çalışmada, gelecek yıl sonrasındaki dönemde üye ülkelerin, ihtiyatlı bir orta vadeli mali pozisyon için sürdürülebilir büyümeye elverişli yatırımlar ve reformlar içeren orta vadeli mali strateji izlemesinin önemine dikkat çekildi.
Kamu açığı ve borç kriterlerine uyumunu değerlendirmek üzere Belçika, Bulgaristan, Çekya, Almanya, Estonya, İspanya, Fransa, İtalya, Letonya, Macaristan, Malta, Avusturya, Polonya, Slovenya, Slovakya ve Finlandiya olmak üzere 16 üye ülkeye yönelik rapor hazırlandığı belirtilen çalışmada, bütçe açığı kriterinin Belçika, Bulgaristan, Çekya, Almanya, Estonya, İspanya, Fransa, İtalya, Letonya, Macaristan, Malta, Polonya, Slovenya ve Slovakya tarafından karşılanmadığının tespit edildiği bildirildi.
Yunanistan ve İtalya aşırı dengesiz
Çalışmada, Fransa, İtalya ve Finlandiya’nın borç kriterini karşılamadığının altı çizildi.
Almanya, Fransa, İspanya, Hollanda, Portekiz, Romanya, İsveç, Macaristan, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin makroekonomik dengesizlikler yaşadığı belirtilen çalışmada, Yunanistan ve İtalya’da ise “aşırı dengesizlik” olduğu ifade edildi.
Yüksek enflasyon uyarısı
AB Komisyonu Başkan Yardımcısı Valdis Dombrovskis, çalışmaya ilişkin Brüksel’de düzenlediği basın toplantısında, Avrupa’da son 3 yılın bireyler ve işletmeler için çok zorlu geçtiğine işaret ederek, “Son dönemde enerji fiyatlarının gerilemesine rağmen özellikle yüksek enflasyon gibi satın alma gücünü ve şirketlerin rekabetçiliğini azaltan birçok zorlukla karşı karşıyayız.” dedi.
Bu aşamada ihtiyatlı maliye politikalarına odaklanılması gerektiğini anlatan Dombrovskis, büyümeyi desteklemek için en iyi yatırımları belirlemenin ve AB’yi daha rekabetçi hale getirmenin önemini vurguladı.
AB genelinde mali disiplin ve istikrarın sağlanması amacıyla oluşturulan İstikrar ve Büyüme Paktı, üye ülkelerin önleyici tedbirlerle mali disiplinlerini sürdürmesini amaçlıyor.
Birlik kurallarına göre, üye ülkelerin bütçe açıklarının gayri safi yurt içi hasılalarının yüzde 3’ünün altında olması, kamu borç stoklarının, gayri safi yurt içi hasılalarına oranının yüzde 60’ı geçmemesi gerekiyor.
AB üyesi ülkeler arasında 2022 yılının son çeyreğinde kamu borcunun GSYH’ye oranının en fazla olduğu ülke yüzde 171,3 ile Yunanistan. Kamu borcunda Yunanistan’ı, yüzde 144,4 ile İtalya, yüzde 113,9 ile Portekiz, yüzde 113,2 ile İspanya, yüzde 111,6 ile Fransa ve yüzde 105,1 ile Belçika izledi.
AB üyesi ülkeler, geçen yıl Rusya-Ukrayna savaşı ve enerji krizi ile birlikte artan doğal gaz ve elektrik fiyatlarına karşı çok sayıda tedbir ve destek programı uygulamaya koymuştu. Bu enerji desteklemeleri üye ülkelerin kamu maliyelerine ciddi bir yük getiriyor.