Mısır’ın 2017’de egemenlik haklarını Suudi Arabistan’a devretmesine kadar hakimiyet tartışmalarına sahne olan Tiran ve Sanafir adalarında 40 yıldır uluslararası barış gücü görev yapıyor.
Resmi olarak “Çok Uluslu Güç ve Gözlemciler” (MFO) olarak isimlendirilen barış gücü, “1973 Arap-İsrail Savaşı”nın ardından Mısır ile İsrail arasında imzalanan barış anlaşması uyarınca 1982’den itibaren adalarda görev yapmaya başladı.
Uluslararası barış gücü bünyesinde ABD, Almanya, Hollanda, Norveç, Finlandiya, İsveç, İsviçre, Japonya ve Güney Kore’den askerler bulunuyor.
Stratejik konumuyla dikkati çeken Tiran ve Sanafir adalarını yeniden gündeme getiren ABD Başkanı Biden’ın açıklamaları oldu.
Biden, Orta Doğu ziyareti kapsamında Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ile görüşmesinin ardından söz konusu iki adada MFO bünyesinde görev yapan ABD askerlerinin çekileceğini duyurdu.
Biden açıklamasında, “Savaşların merkezi olan bir bölgenin barışın merkezine dönüştürülmesine yönelik tarihi bir anlaşmaya vardık. Burada, Tiran ve Sanafir adalarından bahsediyorum. Yaklaşık 40 yıldan bu yana adalarda konuşlu bulunan barış gücü geri çekilecek.” ifadelerini kullandı.
Tiran’da 2020’de yaşanan helikopter kazasında 4 ABD askeri ölmüştü
Tiran Adası’nda 2020’de askeri bir helikopterin düşmesi sonucu 4 Amerikan askerinin hayatını kaybettiğini hatırlatan Biden, bundan sonra gösterdikleri çabalar sayesinde adaların turizm ve ekonomik faaliyetlere yeniden açılacağını belirtti.
Beyaz Saray’dan yapılan açıklamaya göre, Kızıldeniz’de yer alan Tiran ve Sanafir adalarında konuşlu barış gücü askerleri 2022’nin sonuna doğru çekilecek.
Mısır-Suudi Arabistan arasındaki Tiran ve Sanafir adaları krizi
Tiran ve Sanafir adaları Mısır ile Suudi Arabistan arasında uzun yıllar tartışma konusu olmuştu.
Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz’in Nisan 2016’daki Mısır ziyaretinde iki ülke arasında imzalanan Kızıldeniz Sınır Anlaşması gereği Tiran ve Sanafir adalarının egemenliği Suudi Arabistan’a geçmişti.
Anlaşma, Mısır İdare Mahkemesi tarafından aynı yılın haziran ayında iptal edilmiş, Mısır hükümetine bağlı Devlet Davalar Kurumu ise karara itiraz etmişti.
Mısır Yüksek İdare Mahkemesi, 17 Ocak 2017’de, Suudi Arabistan ile Mısır arasında 2016’da imzalanan sınır anlaşmasını iptal ederek, tartışmalı Tiran ve Sanafir adalarının Mısır toprağı olduğuna hükmetmişti.
Buna karşın Mısır Parlamentosu Milli Güvenlik Komisyonu, 14 Haziran 2017’de Tiran ve Sanafir adalarının egemenliğinin Suudi Arabistan’a geçmesini öngören sınır anlaşmasını oy çokluğu ile onaylamış, aynı gün Genel Kurula sunulan anlaşma parlamento tarafından da nihai olarak kabul edilmişti.
Parlamento kararının ardından Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi de Tiran ve Sanafir adalarının egemenliğinin Suudi Arabistan’a geçmesini öngören Kızıldeniz Sınır Anlaşması’nı 24 Haziran 2017’de onaylamıştı.