CNN’in haberine göre, Büyükelçi Burns, merkezi Washington’da bulunan düşünce kuruluşu Stimson Merkezi’nin düzenlediği etkinlikte çevrim içi konuştu.
ABD’nin iletişimin dondurulmasından yana olmadığını vurgulayan Burns, “İki hükümet arasında daha iyi iletişim kanalları, daha derin kanallar kurulması gerektiği görüşündeyiz. Çin ile görüşmeye hazırız, bundan asla çekinmiyoruz. Umarız Çin tarafı bu konuda bizimle mutabık olur.” dedi.
Burns, ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken’ın şubatta Çin’e ait yüksek irtifa balonunun ABD hava sahasına girmesinin yol açtığı kriz nedeniyle ertelenen Pekin ziyaretinin “şartlar uygun olduğunda” yeniden planlanacağını belirterek, kabine düzeyinde daha geniş tabanlı iletişime ihtiyaç olduğunun altını çizdi.
Kabine üyeleri dahil ABD hükümeti yetkililerinin Pekin’deki muhataplarına erişim olanaklarında son dönemde gelgitler olduğuna işaret eden Burns, “Bu noktada temasların nasıl yeniden kurulacağını kestirmek kolay değil ancak biz hiçbir zaman ilişkilerin dondurulmasını desteklemedik.” ifadelerini kullandı.
“Pelosi’nin ziyareti arifesinde iletişim koptu”
Burns, geçen yazın başında Pekin ile iletişimin daha rahat olduğu bir dönem yaşadıklarını fakat dönemin Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin Ağustos 2022’de Çin ile ihtilaflı Tayvan’ı ziyaretinin arifesinde Çin tarafının iletişimi kopardığını belirtti.
Çin’de Çin Komünist Partisi’nin (ÇKP) Ekim 2022’deki Ulusal Kongresinin ardından üst düzey Çinli yetkililerle yeniden görüşme olanağı bulduğunu aktaran Burns, ABD Başkanı Joe Biden’ın Çin lideri Şi Cinping ile Kasım 2022’de Endonezya’da düzenlenen G20 Zirvesi’ndeki buluşmasının da “çok olumlu ve verimli bir temas” olduğunu kaydetti.
Burns, sonrasında Blinken’ın bu yılın şubat ayının başında planladığı ziyaretin yüksek irtifa balonu krizinin ardından ertelendiğini hatırlatarak, “Ancak son haftalarda, yaklaşık bir aydır, gerek benimle Çin Dışişleri Bakanlığının üst düzey yetkilileri arasında, gerekse de elçilik personeliyle bakanlıktaki muhatapları arasında tutarlı bir iletişim kurulmuş durumda.” şeklinde konuştu.
Bu dönemde önemli mesajları, ticari görüşleri aktarma, bazen zor sorunlar üzerine uzun uzadıya konuşma olanağı bulduklarını kaydeden Burns, daha geniş kapsamlı ilişkiye ihtiyaç duyulduğunu vurguladı.
“Zelenksiy ile görüşme olumlu bir ilk adım”
Büyükelçi Burns, Devlet Başkanı Şi’nin 26 Nisan’da Ukraynalı mevkidaşı Volodimir Zelenskiy ile Rusya-Ukrayna Savaşı’nın başlamasından bu yana ilk kez görüşmesini “olumlu bir ilk adım” olarak niteledi.
ABD’nin Çin’i Rusya’yı Ukrayna’daki savaşı bitirmeye ikna etmesini umduklarını vurgulayan Burns, şunları kaydetti.
“Eğer Çin, Rusya’yı Ukrayna’da okulları, hastaneleri ve sivillerin yaşadığı apartmanları bombalamaktan vazgeçirebilirse iyi olacaktır. Yalnızca son bir iki ay içinde Rusya’nın Ukraynalı sivillere yönelik acımasız hava ve dron saldırıları yüzünden çok sayıda can kaybı yaşandı. Bizim ve eminim ki Avrupa ülkelerinin ve Ukrayna’nın da Çin’den istediği bu.”