İsimlerinin açıklanmasını istemeyen kaynaklar tarafından AA muhabirine yapılan açıklamada, Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani’nin üç aşamalı bir barış süreci planı olduğu belirtildi.
Gani’nin önerisinde siyasi uzlaşı ve geçici barış hükümetinin yanı sıra barışın, devletin ve pazarın inşasına ilişkin bölümlerin yer aldığı, Afganistan Cumhurbaşkanı’nın planının “adil ve kalıcı barış için Afganistan’ı sınırsız savaştan çıkarmayı” hedeflediği dile getirildi.
İlk etaptaki siyasi uzlaşının, uluslararası gözlem ve ateşkes anlaşmasına dayanacağı, terörle mücadele sistemi çatısı için uluslararası ve bölgesel garantiler elde edilmesinin yanı sıra Afgan ulusal meclisi Loya Jirga’nın toplanmasının öngörüldüğü belirtildi.
Önerinin ikinci bölümünde, anayasal yetki düzenlemeleri, bu düzenlemelerin uygulanması için yasal mekanizma, yönetim ile kalkınma programları ve yeni seçimlerin düzenlenmesinin yer aldığı kaydedildi.
Son bölümün de yeni anayasal sisteme, mülteciler ile yerinden edilmiş kişilerin yeniden entegrasyonu ve kalkınmaya öncelik verilmesine dayandığı ifade edildi.
Gani’nin önerinin genel hatlarıyla ilgili detaylı açıklamayı bugün Afganistan Ulusal Devlet Televizyonuna (RTA) yapması planlanıyor.
Yerel medyadaki haberlerde de Gani’nin barış planında, anayasanın korunması, geçiş hükümeti ve cumhurbaşkanı seçimi yapılması maddelerinin yer aldığı kaydedildi.
ABD’nin Taliban ile anlaşması ve Afganlar arası barış görüşmeleri
ABD, 29 Şubat 2020’da Taliban ile Doha’da barış anlaşması imzaladı.
Afganistan’da asker bulunduran müttefiklerine danışmadan hareket eden ABD, Taliban’a tüm yabancı güçlerin 1 Mayıs 2021’e kadar çekileceği sözünü verdi.
Taliban yabancı güçlere saldırmamayı taahhüt etmesine karşın Afgan güvenlik güçlerine yönelik eylemler anlaşma dışında kaldı. Taliban ve Afgan yönetimi karşılıklı olarak binlerce kişiyi serbest bıraktı.
Afgan tarafları nihai anlaşmanın müzakeresi için ocak ayında usul ve yöntemde anlaştı. Ancak 22 Şubat’ta başlayan müzakerelerde içerik kısmına geçilemedi.
Kabil yönetimi, Taliban’dan öncelikle kapsamlı ateşkes uygulamasını istiyor ve geçiş hükümeti talebini reddediyor.
Taliban, terör örgütleri listelerinden çıkabilmek için ABD’nin taahhüdünü yerine getirmesini de istiyor. ABD son olarak 8 Mart’ta, 90 gün zarfında şiddetin azaltılması ve taraflar arasında geçiş hükümeti kurulması önerisinde bulundu. Yabancı güçlerin çekilmesi için takvim vermedi. Afgan tarafları ile ABD’nin teklifiyle görüşmelerin nisan ayında Türkiye’de devam etmesi kararlaştırıldı.