Afrika Birliği ‘nden (AfB) yapılan açıklamada, AfB Dönem Başkanı Kongo Demokratik Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Felix Tshisekedi ve AfB Komisyonu Başkanı Musa Faki Muhammed’in, Gine’de yönetimin zorla ele geçirilmesini kınadığı belirtildi.
- Gine’de askerler devlet televizyonundan darbe açıklaması yaptı
Açıklamada, alıkonulan Cumhurbaşkanı Alpha Conde’nin derhal serbest bırakılması çağrısı yapılırken, Afrika Birliği Barış ve Güvenlik Konseyi acil toplantıya çağrıldı.
Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) yapılan yazılı açıklamada da Gine’deki darbenin şiddetle kınandığı ve Conde’nin fiziksel bütünlüğüne saygı duyulması gerektiği kaydedildi.
Açıklamada, Conde ve Conde ile alıkonulanların derhal serbest bırakılması çağrısı yapılırken, derhal anayasal düzenin tesis edilmesi istendi.
Daha önce de Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres de darbeyi şiddetle kınamıştı.
“Saçının teline bile dokunmadık değil mi?”
Gine’nin başkenti Konakri’de Cumhurbaşkanlığı Sarayı Sekoutoureya ve idari binaların bulunduğu Kaloum bölgesinden sabah silah sesleri duyulmuştu.
Olaydan birkaç saat sonra, Özel Kuvvetler Birliklerinin (GFS) başındaki Albay Mamady Doumbouya’nın, yönetime el koyduklarına ilişkin açıklamalarının yer aldığı bir video sosyal medyada dolaşıma sokulmuştu.
Aynı saatlerde Cumhurbaşkanı Conde’nin de askerler tarafından alıkonulmasına ilişkin görüntüler paylaşılmıştı.
Videoda Conde’nin bir grup askerle bir odada beklediği ve askerlerden birinin bitkin haldeki Conde’ye “Saçının teline bile dokunmadık değil mi?” sorusunu yönelttiği, Conde’nin ise cevap vermediği görülmüştü.
Cuntanın adı “Ulusal Birlik ve Kalkınma Komitesi”
Görüntülerin sosyal medyada yer almasından kısa süre sonra, Doumbouya liderliğindeki bir grup asker, devlet televizyonu RTG’ye giderek canlı yayında darbe bildirisi okumuştu.
Doumbouya, ülkedeki kötü gidişat nedeniyle yönetime el koyduklarını ve Ulusal Birlik ve Kalkınma Komitesini (CNRD) kurduklarını duyurmuştu.
Hükümetin, anayasanın, kamu kurumlarının feshedildiğini kaydeden Doumbouya, hava ve kara sınırlarının kapatıldığını söylemişti.
Darbenin arkasındaki isim Fransız Yabancı Lejyonu’ndan
Conde hükümetinin Albay Doumbouya ile GFS’nin yapısı konusunda bir süredir anlaşmazlıklar yaşadığı biliniyordu.
Doumbouya, Fransız Yabancı Lejyonu’nda bir süre görev yaptıktan sonra 2018’de Conde tarafından oluşturulan GFS’nin başına getirilmişti
Cumhurbaşkanı Alpha Conde’ye karşı, 19 Temmuz 2011’de de darbe girişiminde bulunulmuş ve konutuna roketli saldırı düzenlenmişti.
Cumhurbaşkanı Conde, 18 Ekim 2020’de yüzde 59,49 oy alarak 3’üncü kez cumhurbaşkanı seçilmişti.
Üçüncü dönem adaylık tartışmaları
Ülkenin 1958’de bağımsızlığını kazanmasından bu yana ilk demokratik güç değişimiyle Aralık 2010’da 5 yıllığına seçilerek göreve gelen Conde, 2015’te yeniden cumhurbaşkanlığı koltuğuna oturmuştu.
Cumhurbaşkanının en fazla 2 dönem üst üste görev yapabildiği ülkede ikinci dönemi 2020 Aralık’ta sona eren Conde’nin üçüncü dönem de seçilebilmesine imkan sağlayacak anayasa değişikliği referandumu 22 Mart 2020’de yapılmıştı.
83 yaşındaki Conde’nin 3’üncü dönem adaylığı, ülkenin en çok tartışılan gündem maddesi olmuştu.