AGİT’ten yapılan açıklamada, “Son günlerde Bosna Hersek’te, Sırp Cumhuriyeti başta olmak üzere, ülke genelinde bazı yetkililer tarafından, Bosna Hersek’in toprak bütünlüğüne ilişkin kışkırtıcı ve bölücü söylemler meydana geldi. Bu söylemler, ülkedeki huzur ve güven ortamına zarar veriyor.” ifadeleri kullanıldı.
- Analiz – Bosna’da Dodik Kışkırtması: Muhtemel senaryolar
AGİT’in Bosna Hersek’teki misyonunun “ülkedeki barış ve güvenliği korumak ve oluşabilecek tüm istikrarsızlaştırma eylemlerine karşı durmak” olduğu kaydedilen açıklamada, “Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Sırp üyesi Milorad Dodik’in, Sırp Cumhuriyeti’ni Bosna Hersek’ten ayırıp Sırbistan ile birleştirme eylemleri, Müslüman Boşnaklara karşı etnik karalamaya dönüşmektedir.” denildi.
Bosna Hersek’in Banya Luka şehrinde, anayasaya aykırı olmasına rağmen “9 Ocak Sırp Cumhuriyeti Günü” kutlamaları yapılmıştı.
Kutlamalara, Dodik’in yanı sıra Sırp Cumhuriyeti Başkanı Zeljka Cvijanovic, Sırp Cumhuriyeti emniyetinin 800 mensubu, Sırbistan Meclis Başkanı Ivica Dacic, Sırbistan Başbakanı Ana Brbanic, Rusya Büyükelçisi İgor Kalbuhov ve aşırı sağcı Fransız milletvekilleri dahil 2 bin 700 kişi katılmıştı.
Bosna Hersek’in başta Gacko, Foça, Prijedor, Brçko ve Janja olmak üzere birçok şehrinde Boşnaklara ve Sırp olmayanlara yönelik hakaretler de içeren provokasyonlar yaşanmıştı.
Bosna Hersek Anayasa Mahkemesi, 2015 yılında dönemin Devlet Başkanlığı Konseyi üyesi Bakir İzetbegovic’in talebi üzerine “Sırp Cumhuriyeti Günü”nü “anayasaya aykırı” ilan etmişti.
Karar üzerine Sırp Cumhuriyeti Halk Meclisi, “9 Ocak Sırp Cumhuriyeti Günü”nün tanınması için 25 Eylül 2016’da referandum düzenlemiş ancak Bosna Hersek Anayasa Mahkemesi bu referandumu tanımamış ve söz konusu günün kutlanmasına yönelik eylemlere yasak getirmişti.
Olayların ardından, Bosna Hersek Dışişleri Bakanı Bisera Turkovic, Banya Luka’da yasa dışı biçimde kutlanan “9 Ocak Sırp Cumhuriyeti Günü” programına temsilci gönderen Rusya, Çin ve Sırbistan’a diplomatik nota verildiğini açıklamıştı.