Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi (AİÇÜ) Meslek Yüksekokulu Mekatronik Bölümü 2. sınıf öğrencileri Kemalettin Demirbaş (27) ile yeğenleri Habip (22) ve Resim Öğretmenliği Bölümü öğrencisi Rumeysa Demirbaş (21) teknolojiyle yakından ilgileniyor. Amca ve yeğenleri bugüne kadar başta insansız hava araçları olmak üzeri birçok proje geliştirirken, son 2 yıldır ise “Robot Kuş Projesi”ne odaklandı.
Havalimanları ve tarım arazileri çevresine gelen kuş sürülerini uzaklaştırmak ve askeri keşif amacıyla yapımına başlanan atmaca görünümlü robot kuş, fiber destekli maddelerle 9 aylık zorlu bir çalışmayla tamamlandı. Robot kuşun kamufle özelliğine kavuşması ise daha uzun sürdü. Robot kuş, 2 yılın sonunda bugünkü görümüne kavuştu.
Aynı üniversitede okuyan Resim Öğretmenliği Bölümü öğrencisi Rumeysa Demirbaş, robot kuşun kanat, kuyruk ve başını, doğanın renklerine uyumlu hale getirmek için 18 kez çizdi.
TÜBİTAK tarafından düzenlenen yarışmada geçen yıl ikincilik, bu yıl ise birincilik elde eden proje, İstanbul Atatürk Havalimanı’nda düzenlenen TEKNOFEST’te sergileniyor.
Robot kuşu tasarlayan ve geliştiren Ağrılı öğrenciler, proje hakkında AA muhabirine açıklamalarda bulundu.
“50 metre ve üzerindeki uçuşlarda ses neredeyse hiç duyulmuyor”
Kemalettin Demirbaş, diğer insansız hava araçları ile ilgili deneyimlerinin ardından 2 yıl önce robot kuş projesine başladıklarını söyledi.
Yeğeni Habip Demirbaş ile Türkiye’de hastaneler arası tıbbı numune taşıyan ilk dronu geliştirdiklerini belirten Demirbaş, bu ve benzeri projelerde istedikleri sonuçları almadıkları için yeni projelere üzerinde çalıştıklarını anlattı.
Yeni projeleri için çalışma başlattıklarını ve avcı kuşları yakından incelediklerini ifade eden Demirbaş, “Bu kapsamda robot kuş projesine yöneldik özellikle kamufle özelliği olduğu için. 2 yılın ardından ilk uçuşunu gerçekleştirdik ve tamamladık. Projemiz halen gelişim aşamasında. Daha sonra askeri ve savunma sanayinde kullanılabilecek kameralar, haritalandırma gibi özellikler ekleyebiliriz.” diye konuştu.
Sabit veya döner kanat bir hava aracının uçtuğu zaman boyutu ne kadar küçük olursa olsun insanlar tarafından fark edilebildiğine dikkati çeken Demirbaş, şunları kaydetti:
“Robot kuş projesi doğayı taklit ettiği için, istenilen bölgede karşıdaki kişi ve hedeflere kendini fark ettirmeden bilgiler toplayabilir. Uçtuğunda kuş olarak görülüyor. Diğer insansız hava araçlarından farkı ise çok daha sessiz olması. Diğer hava araçlarının pervanelerinin sesi dünyada bir sorundur. Bizim robot kuş projemizde pervane olmadığı için, redaktör dişli sistemiyle çalıştığı için, sesine de müdahale etmek mümkündür. Normal bir hava aracından yüzde 90 daha sessiz. 50 metre ve üzerindeki uçuşlarda ses neredeyse hiç duyulmuyor.”
“Pil dışında her şey bizim elimizden çıktı”
Habib Demirbaş ise robot kuşun teknik özellikleri hakkında bilgi verdi.
Robot kuşun diğer hava araçlarından farklı olduğunu anlatan Demirbaş, şöyle devam etti:
“Diğer tüm hava araçlarından farklı olarak kanat çırparak uçabiliyor, pervane ile çalışmıyor. Kanat açıklığı yaklaşık 1 metre, boyu 80 santimetredir. Yaklaşık 300-350 gram ağırlığında. Bir atmaca boyutunda ürettik ki doğayla iç içe ve uyumlu olsun. Çok verimli bir pili var. 500 mil amperlik pille kanat çırpması halinde 20 dakika uçabiliyor, süzülmelerle birlikte 40-50 dakika uçuş yapabiliyor. Manevrayı kuyruk üstleniyor. İrtifayı da kuyruk ile yükseltip alçaltabiliyoruz. Pil dışında her şey bizim elimizden çıktı. Üzerinde bulunan motorların sargısına kadar bizim müdahalemiz oldu. Yazılım noktasında diğer hava araçlarının hazır kurulumları dışında kendi algoritmaları ile oynadığımız yazılımlar ürettik.”
Demirbaş, şu an robot kuşun aktif uçuşunu tamamladıklarına dikkati çekerek, bundan sonra istedikleri kuş türünü örnek alarak, farklı görevleri icra edecek robot kuşlar üretebilecekleri anlattı.
Demirbaş, sadece hava araçları değil kara araçları ve sualtı sistemleri ile de ilgilendiklerini ifade etti.
Amaçlarını kuşları belli bölgelerden uzak tutmak olduğuna vurgu yapan Demirbaş, şöyle konuştu:
“Robot kuşla, havalimanları çevresinde, tarım arazileri ile arı kovanlarını yok eden istilacı kuş sürülerini uzaklaştırmayı hedefliyoruz. Yaptığımız devriye uçuşları ile kuşlar kendilerini o bölgeye ait hissetmeyecekleri için bir sonraki dönemde daha güvenli hissedecekleri bölgelere göç ediyorlar. Böylece kalıcı bir çözüm üretiyoruz. Diğer hava araçları aynı etkiyi oluşturmaz. Yırtıcı bir kuş havada kanat çırpmadığında keşif amacı güderek kendini diğer kuşlara tanıtıyor. Kanat çırptığında da ise diğer kuşlar kendilerini tehlikede hissediyor. Kuşlar, yırtıcı kuşun kanat çarptığını gördüklerinde av moduna geçtiğini düşünüp kendilerini savunmaya alarak o bölgeden uzaklaşıyor.”
Demirbaş, başta istihbarat olmak üzere farklı amaçlar için de kullanılabilecek projeleri için ilgililerden destek istedi.
“Yaklaşık 18 ayrı kanat çizdim”
Robot kuşun tasarımında görev alan AİÇÜ Resim Öğretmenliği Bölümü 3. sınıf öğrencisi Rümeysa Demirbaş da kanat çırpma kadar, robot kuşun kamufle olma özelliğine de odaklarını anlattı.
Bu amaçla tasarım sırasında çok sayıda deneme yaptıklarına vurgu yapan Demirbaş, “Avcı kuşları gözlemleyerek poliüretan madde üzerinde özgün bir desen oluşturmaya çalıştım. Gövde içinde kauçuk köpük kullanarak doğal renkler yakalamaya çalışarak görsel tasarımı tamamladık. Yaklaşık 18 ayrı kanat çizdim. Her bir kanat bir haftamı aldı.” dedi.
Demirbaş, ödül alan bir projede görev almaktan duyduğu memnuniyeti dile getirerek, akranlarına da bu tür projelerde görev almaları tavsiyesinde bulundu.