Ülkesi Portekiz tarafından aday gösterilen ve BM Güvenlik Konseyince adaylığı onaylanan Guterres, 193 üyeli BM Genel Kurulu’nda ikinci kez BM Genel Sekreteri seçildi.
Halen BM Genel Sekreteri olan Guterres’in ikinci dönemi 1 Ocak 2022’de başlayacak.
BM Genel Sekreterleri, beş yıllığına göreve seçiliyor.
İlk döneminde cinsiyet eşitliği ve iklim değişikliğiyle mücadeleyi öncelikleri arasına alan Guterres, Çin’in Uygur Türklerine yönelik hak ihlalleri karşısında sessiz kalmakla eleştiriliyor.
İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), Guterres’e “otoriter liderleri kucaklayan ve insan haklarını göz ardı eden” eski ABD Başkanı Donald Trump, BM’ye en fazla finansal katkıda bulunan ülkelerden Çin’in Uygurlara karşı hak ihlalleri, Suudi Arabistan’ın Yemen’deki savaş suçları karşısında ve BM Güvenlik Konseyi’nde sık sık Suriye ile ilgili kararları veto eden Rus hükümetini eleştirme konusunda sessiz kaldığı yönünde eleştiriler yöneltiyor.
HRW, Guterres’e ikinci döneminde insan haklarına öncelik vermesi çağrısında bulunuyor. Guterres ise ikinci döneminde krizlere çözüm bulmada “dürüst bir ara bulucu” olacağı ve “köprü kurucu” rolü üstleneceğini vadediyor.
Eski Portekiz Başbakanı Guterres, İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana en kötü insani krizin yaşandığı bir dönemde, 2005-2015 yıllarında ise 10 yıl boyunca BM Mülteciler Yüksek Komiserliği görevinde bulundu.
Guterres kimdir?
Portekiz’in başkenti Lizbon’da doğan 67 yaşındaki siyasetçi ve diplomat Guterres, mühendislik ve fizik bölümünü bitirdikten sonra 3 yıl akademisyen olarak çalıştı, 1974 yılında ise siyasete atıldı.
Portekiz’de 25 Nisan 1974’te şiddet kullanılmadan gerçekleştirilen ve diktatörlüğe son veren Karanfil Devrimi’nin ardından Sosyalist Partiye katılan Guterres, 1992 yılında partinin genel sekreteri oldu.
1995-2002 yıllarında Portekiz Başbakanı olarak görev yapan Guterres, başbakanlık görevinin ilk döneminde ekonomik açılımlar yaparak Portekiz’in Expo 98’e ev sahipliği yapmasını sağladı ve ülkenin uluslararası alanda görünürlüğünü artırdı.
Başarılı bir döneme imza atan Guterres, 1999 yılında ikinci kez başbakan seçildi. Ancak, Guterres’in ikinci dönemi o kadar da parlak geçmedi. Sosyalist Parti içindeki iç çatışma ve yerel seçimlerde istenilen zaferin elde edilememesi Guterres’i 2001’de istifaya zorladı.
Guterres, 1999-2005 yıllarında da Sosyalist Enternasyonal’in başkanlık görevini yürüttü.