Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi’nin Hedasi Barajı’yla ilgili bağlayıcı bir anlaşmanın yakın olduğu mesajı vermesinin ardından, ülkelerden peş peşe açıklamalar gelmeye devam ediyor.
Kuveyt Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, Mısır ve Sudan’ın barajın dolumu ve işletilmesi ile bölgede istikrarı korumaya yönelik çabalarına destek verildiği kaydedildi.
Açıklamada, Mısır ve Sudan’ın su güvenliğinin, Arap ulusal güvenliğinin ayrılmaz bir parçası olduğu belirtildi.
BAE Dışişleri Bakanlığı da Mısır, Etiyopya ve Sudan arasında Hedasi Barajı’yla ilgili anlaşmazlıkların çözümü için yürütülen müzakerelere ve yapıcı diyaloglara destek verildiğini bildirdi.
Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen es-Safedi, Mısırlı mevkidaşı Samih Şukri’yle telefon görüşmesinin ardından Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Dostlarımızın su haklarının korunmasında yanındayız. Mısır’ın Hedasi Barajı konusunda adil bir çözüme ulaşma hedefini destekliyoruz.” ifadesine yer verdi.
Libya Başbakanı Abdulhamid Dibeybe de Twitter hesabından paylaştığı mesajında, Mısır’ın su ve ulusal güvenliğinin, Libya’nın milli güvenliğinin bir parçası olduğunu vurgulayarak, tüm taraflar için adil bir çözüme ulaşılmasından yana olduklarını ifade etti.
Suudi Arabistan, Bahreyn ve Umman da Hedasi Barajı konusunda Mısır ve Sudan’ın tutumunu desteklediklerini açıklamıştı.
İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) da müzakerelerin Mısır, Sudan ve Etiyopya’nın hakları ve çıkarlarının güvence altına alınacağı adil ve kapsamlı bir anlaşmaya ulaşılana kadar müzakerelerin devam etmesi çağrısı yapmıştı.
Baraj krizi 10 yıldır sürüyor
Hedasi Barajı krizi, Etiyopya, Mısır ve Sudan arasında karşılıklı suçlamalarla ve uzlaşı olmadan 10 yıldır sürüyor.
Baraj, Mavi Nil suları üzerine Sudan-Etiyopya sınırına yakın bölgede inşa ediliyor.
Elektrik ihtiyacının yaklaşık yüzde 90’ını hidroelektrik santrallerinden sağlayan Etiyopya, Afrika’nın en büyüğü olacak Hedasi Barajı ile enerji açığını kapatmayı ve komşu ülkelere elektrik satmayı amaçlıyor.
Mısır ve Sudan ise su paylarının azalacağı ve barajın taşıdığı güvenlik riskleri nedeniyle tam uzlaşı olmadan barajın dolumu ve işletilmesine karşı çıkıyor.
Etiyopya yeni ara bulucu talebini reddetti
Mısır ve Sudanlı liderler, Etiyopya’nın barajla ilgili tek taraflı herhangi bir adımını reddettiklerini belirterek, kapsamlı ve yasal olarak bağlayıcı anlaşmaya varılması için ikili, bölgesel ve uluslararası çabaları güçlendirme konusunda anlaşmıştı.
Mısır, Sudan’ın krizin çözümü için Afrika Birliği, ABD, Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler liderliğini içeren dörtlü ara buluculuk girişimi oluşturulması önerisine destek vermişti.
Etiyopya hükümeti ise 9 Mart’ta Nil Nehri ile ilgili soruna uluslararası müdahaleye karşı olduklarını açıklamıştı.
Mısır: Nil suları kırmızı çizgidir
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, 30 Mart’ta Süveyş kentinde düzenlediği basın toplantısında, Hedasi Barajı’nın doldurulması ve işletilmesi konusunda bağlayıcı bir yasal anlaşmaya varmayı ümit ettiklerini belirtmişti.
Sisi, “Nil suları kırmızı çizgidir. Su haklarımızın ihlal edilmesine izin vermeyeceğiz. Mısır’ın sularının herhangi bir şekilde ihlal edilmesi, tüm bölgenin istikrarını tehdit eden bir tepkiye yol açacaktır. Hiç kimse Mısır’dan bir su noktası alamaz, denemek isteyen yaklaşsın.” ifadelerini kullanmıştı.
Addis Ababa yönetimi, Mısır ve Sudan ile bir anlaşmaya varmamasına rağmen barajın doldurulmasında ısrar ederken Kahire ve Hartum yönetimleri ise Nil suyunun paydaş ülke başına düşen yıllık paylarının etkilenmemesi için öncelikle üçlü anlaşmaya varılması gerektiğini vurguluyor.