ABD Başkanı Donald Trump, Çin yapımı insansız hava araçlarını (İHA) Amerikan hükümetinin envanterinden çıkarmaya ve bu araçların herhangi bir güvenlik tehdidi teşkil edip etmediğini incelemeye öncelik verilmesi için başkanlık kararnamesi imzalaması, Çin tarafından tepkiyle karşılandı.
Görevi yarın Joe Biden’a devredecek olan Trump, Çin ile ilgili yeni bir kararnameye imza attı.
Trump, imzaladığı kararname ile ilgili tüm ABD’li kurumlardan, halihazırda ABD’nin envanterindeki Çin yapımı İHA’ların güvenlik riski teşkil edip etmediğini incelemelerini istedi.
Ayrıca kararnamede Trump, Çin yapımı İHA’ların ülkenin envanterinden çıkarılmasına da öncelik verilmesini talep etti.
Çin’den ABD’nin kararına tepki
Pekin yönetimi ise, Washington’ın Çin’e ait İHA’ları “güvenlik tehdidi” olarak değerlendirmesini eleştirdi.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hua Çunying, yaptığı açıklamada, “ulusal güvenlik” kavramının ABD tarafından genelleştirilmesine, bazı Çin firmalarını itibarsızlaştırmasına ve baskı altına alınmasına karşı olduğunu bildirdi.
ABD’nin bilim ve teknolojiyi siyasallaştırdığını belirten Hua, “Bu durum, yalnızca ABD’nin çıkarlarına, imajına ve güvenliğine zarar verecektir.” ifadesini kullandı.
ABD’yi “haksız” ve “tek taraflı” adımlar atmakla eleştiren Hua, ülkenin askeri gücünü genişletmek için bahaneler ürettiğini ileri sürdü.
Hua, ABD’nin herhangi bir kısıtlamaya tabi olmadan silah geliştiren, küresel ve bölgesel ve istikrara zarar veren tek süper güç konumunda bulunduğunu savundu.
ABD’nin Çinli firmalara yönelik kısıtlamaları
ABD, Çin’in teknoloji şirketi Huawei’yi, 2019’da ulusal güvenliğe aykırı faaliyetlerde bulunma riski oluşturduğu gerekçesiyle yaptırım listesine almıştı.
ABD Federal İletişim Komisyonu, temmuz ayında da Çin’in teknoloji devi şirketleri Huawei ve ZTE’nin ulusal güvenliğe tehdit oluşturduğunu açıklamıştı.
Trump’ın TikTok savaşı
ABD Başkanı Donald Trump, 3 Ağustos’ta yaptığı bir açıklamada, ABD’deki kolu herhangi bir Amerikan şirketine satılmadığı takdirde Çin merkezli sosyal medya platformu TikTok’u 15 Eylül’de yasaklayacaklarını açıklamıştı.
Trump, 6 Ağustos’ta da ulusal güvenliği koruma gerekçesiyle ABD’li kişi veya kuruluşların Çinli şirketlere ait sosyal medya uygulamaları TikTok ve WeChat ile herhangi bir iş yapmasını yasaklamaya yönelik 2 kararname imzalamıştı. 14 Ağustos’ta ise TikTok uygulamasının sahibi Çinli teknoloji şirketi ByteDance’in ABD’deki operasyonlarını 90 gün içinde elden çıkarmasına yönelik kararname yayımlamıştı.
Söz konusu dönemde ABD’nin önde gelen teknoloji firmalarından Microsoft’un Çinli ByteDance şirketine ait TikTok uygulamasını satın almak üzere görüşmelerde bulunduğu basına yansırken 13 Eylül’de uygulamanın ABD operasyonlarının Microsoft’a satılmayacağı kesinleşmiş ve ByteDance’in Oracle ile anlaştığı kaydedilmişti.
ABD Ticaret Bakanlığı, eylül ayında “ulusal güvenliği koruma” gerekçesiyle Çinli şirketlere ait sosyal medya uygulamaları TikTok ve WeChat’in yasaklamak için Federal Mahkemeye başvurmuştu.
Trump, 12 Kasım’da yayımladığı başkanlık kararnamesinde, ABD hükümetinin Çin ordusunun sahip olduğu veya kontrol ettiğini belirlediği şirketlerin hisselerinin ülke borsalarında işlem görmesini yasaklamıştı.
Çinli telekomünikasyon şirketleri borsadan çıkarılmıştı
New York Borsası, Çin ordusuyla bağlantılı oldukları gerekçesiyle China Telecom, China Mobile ve China Unicom Hong Kong telekom şirketlerinin hisselerinin 11 Ocak’tan itibaren liste dışı bırakıldığını açıklamıştı.
Trump 6 Ocak’ta imzaladığı kararnameyle Ant Grup’a ait Alipay ve WeChat Pay’in de aralarında yer aldığı Çin merkezli 8 mobil ödeme uygulaması ile işlem yapılmasının yasaklanmasını talep etmişti.