Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkelerin liderleri yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı geliştirilen aşıların temini ve dağıtımı, aşı olanlara sertifika verilmesi ve salgının yayılmasına karşı önlemler gibi konuları ele almak üzere video konferans yoluyla toplantı yaptı.
Toplantı bitiminde AB Konseyi Başkanı Charles Michel ile basına bilgi veren AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, koronavirüsün yeni türlerinin Avrupa’da yayılmaya başlamasından endişe duyduklarını, AB içindeki ve AB ile diğer ülkeler arasındaki mecburi olmayan seyahatlerin güçlü şekilde caydırılmasını hedeflediklerini belirterek, risk bölgelerini gösteren haritaya yeni bir kategori eklemeyi önerdiklerini bildirdi.
“Koyu kırmızı” renkle gösterilecek bölgelerin AB içinde virüsün çok hızlı yayıldığı yerleri ifade edeceğini dile getiren von der Leyen, “Buralardan gelecek kişilerin hem seyahatten önce test yaptırması hem de seyahat sonrasında karantinaya girmesi gerekebilecek.” dedi.
Von der Leyen, AB sınırları dışından geleceklerden de yolculuk öncesi negatif PCR test sonucu talep edilebileceğini aktardı. Toptan sınırların kapatılmasına karşı olduklarını vurgulayan von der Leyen, iç piyasada malların ve hizmetlerin ulaşımı için sınırların açık kalması gerektiğini söyledi.
Von der Leyen, sınırlarını açma veya kapama kararının AB ülkelerine ait olduğunu, Komisyon olarak koordinasyonu üstlenebileceklerini hatırlattı.
Aşı sertifikası erteleniyor
Aşı olanlara seyahat gibi durumlarda avantaj sağlayabilecek sertifika verilmesi meselesinin de liderlerce tartışıldığını anlatan von der Leyen, kişilerin aşılandığını belgelemenin tıbbi bir gereklilik olduğunu ancak bu tür bir belgenin getireceği avantajların çok dikkatlice düşünülmesi gerektiğini vurguladı.
Von der Leyen, şunları dile getirdi:
“Şu anda göz önünde bulundurmamız gereken farklı değişkenler var. Örneğin, aşılama virüsün aşılanmış kişiden başkalarına bulaşmasını engelliyor mu? Bunu bilmiyoruz. Aşının ne kadar süre etkili olacağını da bilmiyoruz. Ayrıca, henüz aşıya erişimi olmamış kişilerin haklarını nasıl koruyacaksınız? Aşı olmamak için meşru gerekçeleri olan kişilere ne tür alternatifler sunabileceksiniz? Vatandaşların kişisel verilerini nasıl koruyacaksınız? Bunlar cevapsız sorular. Bu yüzden daha sonra, zamanı geldiğinde aşı sertifikası konusunda derinlemesine bir tartışma ve üye ülkeler arasında uzlaşıya ihtiyacımız olacak.”
Yoksul ülkelerin aşıya erişimi
Von der Leyen, gelecek aşılarla birkaç ay içinde AB nüfusunun yüzde 85’ine karşılık gelen 380 milyon kişiyi aşılayabileceklerini, ihtiyaçtan fazla doza sahip olabileceklerini belirterek, “Daha yoksul ülkeler Kovid-19 aşısına erişimde kendilerini geride kalmış görüyor.” diye konuştu.
Aşıya erişimi kısıtlı ülkeler için yürütülen Covax programının en büyük destekçilerinden olduklarını söyleyen von der Leyen, “Covax kapsamında yoksul ülkelere büyük miktarlarda aşı gidene kadar bu ülkelerin aşıya erişimini sağlamak amacıyla bir AB mekanizması kurulmasını önerdim.” ifadesini kullandı.
Von der Leyen, “Bu aynı zamanda bizim de çıkarımıza. Virüs dünyada ne kadar uzun süre kalırsa mutasyon riski de artacak, bizim kendi sağlımız da risk altında olacaktır.” dedi.
Tedbirler katılaşabilir
AB Konseyi Başkanı Charles Michel ise “Kısıtlayıcı tedbirlerin sürmesi ve bazı durumlarda daha da katılaşması gerektiğinin farkındayız.” diye konuştu.
Virüsün tespit edilen yeni türleri hakkındaki gelişmeleri değerlendirdiklerine işaret eden Michel, yeni türlerinin belirlenmesi ve bu konuda bilgi paylaşımını hızlandırmak gerektiğine dikkati çekti. Michel, “Virüsün mutasyonları konusunda dikkatli olmalı ve bu virüsü zapt etmeliyiz.” şeklinde konuştu.
Michel, zorunlu olmayan seyahatlerle ilgili tavsiye kararları almayı da değerlendirdiklerini, bu konuda üye ülkeler arasında iş birliği ve koordinasyon sağlayacaklarını ifade etti. Michel, “AB Tek Pazarını kesintiye uğratamayız.” değerlendirmesinde bulundu.
“Aşı üreticileri taahhütlerine uymalı”
Kovid-19’a karşı çeşitli aşıların geliştirildiğini anımsatan Michel, AB’nin sözleşmelerle çok sayıda dozu garanti altına aldığını hatırlattı. Michel, “Liderler aşılamaların hızlandırılmasını istiyor. Şirketlerin aşı konusunda vermiş oldukları taahhütleri yerine getirmesi gerekiyor.” diye konuştu.
AB ülkelerinde aşıların nüfuslarla orantılı ve aynı zamanda dağıtılması konusunda liderlerin hemfikir olduğunu ifade eden Michel, “Aşılama sürecini hızlandırmak, gecikmeleri önlemek ve erken dağıtım için tüm imkanları inceleyeceğiz.” dedi.