Kuşların göç yolu üzerinde bulunan Anadolu toprakları, aynı zamanda birçoğuna da konaklama ve üreme sahası oluyor. Kış aylarını Afrika’da Nil Nehri kıyısında kışı geçiren leylekler, baharla birlikte yeniden Dicle Vadisi’ne göç etti.
Kuraklığa bağlı su kaynaklarının kuruması ve 40 dereceyi aşan sıcaklıklar, leyleklerin yaşamını olumsuz etkiliyor.
İklim değişikliği ve mevsim normallerinin üzerinde seyreden sıcaklık en çok da yavru leyleklerin yaşamını tehdit ediyor.
“5 yavrudan ancak 1 veya 2’sinin yaşama şansı olacak”
Bölgede 21 yıldır biyolojik çeşitlilik ve göçmen kuşlar konularında çalışmalar yürüten Dicle Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ahmet Kılıç, AA muhabirine, Diyarbakır’ın Devegeçidi Barajı, Dicle Nehri ve Hevsel Bahçeleri ile bir kuş cenneti olduğunu söyledi.
Kılıç, Dicle Vadisi’ni leylekler için “ata yurdu” olarak nitelendirdiklerini, 2002’den bu yana bölgedeki leylekleri takip ettiklerini belirtti.
“Son günlerdeki sıcaklık 22 yılın zirvesinde. Yağışların azlığı da dipte diyebiliriz.” diyen Kılıç, kuraklık ve aşırı sıcakların diğer canlıları olduğu gibi leylekleri de zorladığına işaret etti.
Diyarbakır’da leyleklerde Türkiye ortalamasının üzerinde yavru sayısı olduğunu ifade eden Kılıç, şu anda yavruların zorlandığını görebildiklerini kaydetti. Kılıç, şöyle devam etti:
“Çevredeki pek çok gölet, çay, dere kuruduğu için buralardan yiyecek bulma şansları kalmadı. Leylekler nesillerini devam ettirecekler fakat bu olay önümüzdeki yıllarda tür sayısı ve türe bağlı birey sayısının azalmasına neden olacak. Bu yavruların yiyecek bulamayacağı için göçe hazırlanma şansı kalmayacak. Büyük olasılıkla 5 yavrudan ancak 1 veya 2’sinin yaşama şansı olacak.”
Prof. Dr. Kılıç, son günlerde sosyal medyada bir leylek yuvasından çekilen, “Zayıf olan yavrusunu yuvadan attı” ifadesiyle paylaşılan görüntülere de değinerek, bu görüntülerin paylaşıldığı şekilde gerçeği yansıtmadığını belirtti.
Bu görüntü ve ifadelerin yoruma dayalı olduğunu dile getiren Kılıç, “Leylekler görünüm itibarıyla birbirine benzerler. Bunları ayırt edecek unsur ancak halkalama ya da markalama yapılarak elde edilebilir. Yuvaya gelen ya komşularıdır ya da üremeye katılmamış genç leyleklerdir. Bunlar yavrulara saldırabilir ya da yavruları yuvadan atar. Bir anne ya da baba leylek asla yavrusunu yuvadan atmaz.” dedi.
“Son bir haftada 20 leylek tedavi altına alındı”
Dicle Yaban Hayvanı Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Uğur Topaloğlu da son günlerde hava şartlarındaki olumsuzluğa bağlı olarak hayvanların yaşam kalitelerinin düştüğünü söyledi.
Doğa Koruma ve Milli Parklar Diyarbakır Şube Müdürlüğü ekiplerince merkeze getirilen leyleklerin tedavi ve rehabilitasyonlarını hızla yaparak, onları doğal yaşam alanlarına bıraktıklarını anlatan Topaloğlu, “Sıcaklık artışına bağlı olarak ister istemez susuz kalma süreleri uzun oluyor. Son bir haftada merkezimize 20 leylek getirildi. Bu artış son günlerde yaşanan sıcaklara bağlı.” ifadelerini kullandı.