Sadece iki yıllık bir siyasi girişim olan ve ilk iki toplantısını 6 Ekim 2022’de Prag ve 1 Haziran 2023’te Moldova’da gerçekleştiren AST, davetli 51 ülkenin katılımıyla 3. toplantısını Granada’da yapacak.
Avrupa’nın geleceğine yönelik toplantıların olacağı AST’nin öncelikli gündem maddelerini Karabağ’daki son gelişmelerden dolayı Azerbaycan ve Ermenistan ile Ukrayna-Rusya savaşının oluşturması bekleniyor.
Aliyev ve Paşinyan’ın görüşmeleri öngörülüyor
Madrid ve Brüksel’deki diplomatik kaynaklardan alınan bilgilere göre, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ın Granada’da görüşmeleri öngörülüyor. Görüşmenin, hangi formatta yapılacağına ilişkin müzakereler sürüyor.
Üst düzey bir AB yetkilisi, Aliyev ve Paşinyan görüşmesinin AB Konseyi Başkanı Charles Michel, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile birlikte 5’li formatta ya da bir dizi ikili görüşme şeklinde olabileceğini kaydetti.
Yetkili, sahadaki durumun zorluğuna rağmen taraflarla iletişimin son birkaç haftada sıklaştırıldığını ve ilerleme sağlanması mümkün alanlara odaklanıldığını ifade etti.
Son aylarda iki ülke arasında sınır belirme konusunda çok çalışıldığına ve bu konuda bir anlaşmaya varılmasını umduklarını dile getiren AB yetkilisi, esir takası, mayın temizliği, akıbeti bilinmeyen kişilerle ilgili dosyalarda ise çalışmaların sürdüğünü vurguladı.
AB’nin, Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki sorunların çözümünde “arabulucu olmak istemediği, sadece kalıcı, adil, ulusal egemenlikleri koruyan ve uluslararası hukuka uygun bir barışı teşvik etmek istediği” savunuluyor.
Gündem maddeleri
Diğer yandan İspanyol diplomatik kaynaklar da AST’nin diğer gündemlerini, “dijitalleşme, enerji-ekolojik geçiş ve çok taraflılık-Avrupa’nın siyasi geleceği” başlıklarında kurulacak yuvarlak masa toplantılarının ve çok sayıda ikili görüşmenin oluşturacağını belirtti.
Gündemdeki diğer bir başlık ise Ukrayna-Rusya savaşı olacak.
Toplantılarda, Ukrayna’ya destek mesajlarının yinelenmesi bekleniyor.
Bu arada İspanya’nın Kosova’yı resmi olarak tanımaması da AST’ye katılması beklenen Kosova Başbakanı Albin Kurti’den dolayı küçük bir diplomatik soruna yol açacak.
İspanya Başbakanlık yetkilileri, AST’de toplantı masalarında bayrak veya ülke isimleri konulmayacağını, yalnızca ilgili liderin adının yazılacağını aktardı.
Aynı yetkili, İspanya Başbakanı Pedro Sanchez’in toplantının girişinde aralarında Kurti’nin de olduğu tüm liderleri karşılayacak olmasıyla ilgili “Kosova temsilcisinin elini sıkmak o ülkeyi tanımak anlamına gelmez sadece bir saygı meselesidir.” değerlendirmesi yapmıştı.
AST toplantısı, liderlerin El Hamra Sarayı’nı ziyareti ve akşam yemeği ile son bulacak.
6 Ekim’de AB Konseyi Gayriresmi Toplantısı yapılacak
Granada’da 27 AB üyesi ülkenin liderinin katılacağı 6 Ekim’deki AB Konseyi Gayriresmi Toplantısı’nda ise AB’nin genişleme süreci, Avrupa’nın stratejik özerkliği, Ukrayna-Rusya savaşı, savunma ve İtalya’nın talebiyle düzensiz göç sorunu konuları ele alınacak.
Endülüs bölgesinin kenti olan Granada’da 5 ve 6 Ekim’de yapılacak zirvelerde hava ve karadan güvenliği sağlamak için yaklaşık 1400 jandarma görev yapacak.