İspanya’da 16 yaş ve üzerindeki herkesin kürtaj yaptırmasına veya kimlik kartındaki cinsiyetini serbestçe değiştirmesine izin vermeyi içeren cinsellik ve üreme haklarıyla ilgili geniş çaplı bir yasa parlamentodan geçti.
Yasa şiddetli kramplar, mide bulantısı, baş dönmesi ve hatta kusmaya neden olan şekilde adet geçiren kadınlara işyerinden 5 güne uzatma olasılığı dahilinde 3 günlük regl izni alma hakkı veriyor.
İzin alabilmek için doktor raporu gerekirken faturasını kamu sosyal güvenlik sistemi ödeyecek.
Yeni politikanın regl dönemlerini çevreleyen ve kadınların yaşamlarını engelleyen klişeler ve mitlerle mücadeleye yardımcı olacağını dile getiren yasayı öven Eşitlik Bakanı Irene Montero, “Feminist haklardaki ilerleme açısından tarihi bir gün” dedi.
Geçen yıl hükümetin teklifini sunarken “Kadınların acı içinde işe gitme günleri sona erdi” vurgusu yapmış Montero, yasanın çıkmasının ardından parlamentoya seslenen hitabında “Bütün feminist yasaların hayata geçirilmesine karşı olduğu ve olacağı gibi buna karşı da direniş olacaktır. “Bu yüzden (…) yasanın yürürlüğe girdiğinde uygulanacağını garanti etmek için çalışmalıyız” diye konuştu.
İspanyol Jinekoloji ve Doğum Derneği’ne göre adet gören kadınların yaklaşık üçte biri, semptomları akut karın ağrısı, ishal, baş ağrısı, ateşi içeren ve dismenore olarak bilinen şiddetli ağrıdan mustarip.
Ancak koalisyon hükümetindekiler dahil olmak üzere politikacılar ve sendikalar, geri tepebileceği ve kadınların işyerinde tepki çekmesine yol açacağı veya işe alınmasını zorlaştıracağı kaygısıyla regl izni konusunda bölünmüş durumda.
İspanya’nın önde gelen sendikalarından UGT’nin Genel Sekreter Yardımcısı Cristina Antoñanzas, yasa taslağı ilk kez açıklandığında şu tepkiyi vermişti:
“Uzun vadede, kadınların iş bulmasına yeni bir engel oluşturabilir. Çünkü hepimiz biliyoruz ki, bize pek çok kez anne olup olmayacağımız soruldu, sorulmaması gereken bir şey ve erkeklere sorulmuyor. Bir sonraki adım bize regl sancıları yaşayıp yaşamadığımızı sormaları mı olacak?”
Diğer önde gelen sendika Comisiones Obreras ise regl izni fikrini desteklerken, kadınların bu iznini talep etmek için endometriozis veya polikistik over sendromu gibi adet ağrısını kötüleştirdiği bilinen rahatsızlıklardan çektiklerini kanıtlamak zorunda kalıp kalmayacağını sorgulamıştı.
Regl izni halihazırda Japonya, Tayvan, Endonezya, Güney Kore ve Zambiya dahil az sayıda ülkede yürürlükte.
191 evet, 60 hayır ve 91 çekimser oy verilen yasanın bir diğer dikkat çeken maddesi, 16 yaş ve üstü kişilerin tıbbi değerlendirmeye ihtiyaç duymadan resmi belgelerde cinsiyetlerini özgürce değiştirmelerine izin verilmesi.
Geçen hafta Senato’da bazı değişiklikler yapılarak çıkarılan tasarıyı dün kabul eden Meclis, “Senato’nun tüm değişiklikleri dikkate alınarak, transseksüellerin gerçek ve etkili eşitliğine ve LGBT haklarının güvence altına alınmasına ilişkin yasa onaylandı” diye tweetledi.
Yasaya göre 16 yaş ve üstü kişiler artık sağlık raporu sunma, psikolojik değerlendirme, hormon tedavisi veya estetik ameliyattan geçmesi gerekmeden belgeler üzerine cinsiyetlerini resmi olarak değiştirebilecek.
14-16 yaş arasındakilerin bu prosedür için ebeveyn veya velilerinin onayını alması gerekecek. 12 yaş altındakilerin cinsiyet değiştirmesi hala yasak.
Yeni yasaya göre lezbiyen, biseksüel ve trans çiftler yardımlı üremeye başvurabilecek ve resmi nikah olmasa bile çocuklarını kaydettirebilecek.