Avrupa’da yapılan bir araştırma, günlük ortalama esrar ve kokain tüketim miktarında Hollanda, Belçika ve İsviçre’nin ilk sıralarda yer aldığını gösterdi.
Avrupa Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığı İzleme Merkezi (EMCDDA), 2020’de elde edilen veriler doğrultusunda “Atık Su Analizleri ve Uyuşturucular: Avrupa’da Çoklu Şehir Çalışması” başlıklı rapor hazırladı.
Günde bin kişi başına uyuşturucu kalıntısını standart miktarlarda (kütlesel yüklerde) ortaya koyan raporda, atık su analizleri üzerinden Avrupa ülkelerinde günlük ortalama esrar ve kokain tüketim miktarı incelendi.
Sıvı ev atıklarının çevresel etkilerini izlemek için 1990’lı yıllarda kullanılan bir yöntem olarak ortaya çıkan atık su analizleri, daha sonra farklı zamanlarda dünya genelinde ve Avrupa’da yasa dışı uyuşturucu kullanımındaki coğrafi ve zamansal trendler hakkındaki gerçek zamanlı verileri izlemek için kullanılmaya başlandı.
Avrupa’da ilk kez 2011’de 19 Avrupa şehrinde başlatılan proje, 2020’ye gelindiğinde 82 şehre yaygınlaştırıldı.
Çalışmayla, belirlenen tarih ve saat dilimlerinde aynı anda tüm katılımcı şehirlerde toplanan atık su örneklerinin analiz sonuçları karşılaştırıldı.
Hollanda günlük ortalama esrar tüketiminde birinci sırada
EMCDDA’nın atık su analizleri üzerinden yayımladığı son rapora göre, esrar, geçen yıl tahmini 22,2 milyon kullanıcıyla Avrupa’nın en yaygın kullanılan yasa dışı uyuşturucusu oldu.
Geçen yıl 15-24 yaş grubu kullanıcılarının yaklaşık yüzde 20’si Avrupa’nın bilinen en köklü uyuşturucularından esrarı kullandığını bildirdi.
Ülkeler arasında farklılıklar olmasına rağmen, esrar kullanımı diğer uyuşturuculara kıyasla yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınında sokağa çıkma kısıtlamalarından daha az etkilendi.
Rapora göre, günlük ortalama esrar tüketim miktarı sıralamasında, Hollanda’nın başkenti Amsterdam birinci, Hırvatistan’ın başkenti Zagreb ikinci ve İsviçre’nin Cenevre kenti ise üçüncü sırada yer aldı.
37 Avrupa şehrinin karşılaştırıldığı sıralamada, İstanbul 29, Adana ise 35’inci oldu.
Sıralamanın ilk 10’unda Hollanda’dan Amsterdam’ın yanı sıra Utrecht ve Eindhoven, İsviçre’den de Cenevre dışında Zürih kentinin olması dikkati çekti.
Atık su analizlerinden elde edilen bulgular, 2019 verileriyle karşılaştırıldığında 2020’de büyük değişiklikler göstermedi.
Belçika kokain tüketim miktarı sıralamasında ilk sırada
Avrupa’da en yaygın tüketilen ikinci yasa dışı uyuşturucu madde olan kokainin günlük ortalama tüketim miktarı sıralamasında Belçika’nın Antwerp Zuid şehri birinci, İsviçre’nin Zürih şehri ikinci ve Hollanda’nın başkenti Amsterdam üçüncü oldu.
89 şehrin yer aldığı bu listede İstanbul 55, Adana ise 74’üncü sırada yer aldı.
Sıralamanın ilk 10’unda Hollanda’dan Amsterdam’ın yanı sıra Eindhoven ve Utrecht, İsviçre’den de Zürih dışında St. Gallen Hofen, Bern ve Cenevre kentlerinin olması dikkati çekti.
En yüksek kütlesel MDMA (genellikle alkol dahil diğer maddelerle birlikte alınan) yükleri ise Belçika, Almanya, Hollanda ve Slovenya’daki şehirlerdeki atık sularda bulundu.
Buna karşılık, genel olarak düşük ve tarihsel olarak Çekya ve Slovakya’da yoğunlaşan metamfetamin kullanımının, şimdilerde Kıbrıs Rum Kesimi, Almanya’nın doğusu, İspanya ve Kuzey Avrupa’da (Danimarka, Finlandiya, Litvanya ve Norveç) da mevcut olduğu görüldü.
Ülkelerin çoğunda, büyük şehirlerde küçük yerlere kıyasla daha fazla yasa dışı uyuşturucu kullanıldığı kaydedildi.
Türkiye’de atık su analizi
Türkiye’de 2017’de İstanbul ve Adana’da olmak üzere 2 farklı araştırmayla başlayan atık sulardan uyuşturucu, alkol ve tütün analizi çalışmaları, 2018’de Bağımlılıkla Mücadele Yüksek Kurulu Kararı ile Türkiye Yeşilay Cemiyeti koordinesinde, Adalet Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı iş birliğinde “Atık Sulardan Yasadışı Maddelerin İzlenmesi Projesi” 62 ilde yılda 4 dönem olarak devam ediyor.
Dünya genelinde ve Türkiye’de uygulanan atık su çalışmalarıyla uyuşturucu kullanım trendlerini ve uyuşturucu kullanıcılarının davranışlarını (günlük, haftalık, mevsimsel bazda kullanılan uyuşturucu madde trendleri, belirli bir nüfus yoğunluğuna düşen uyuşturucu miktarı tahminleri) ölçmek amaçlanıyor.
Türkiye ilk kez 2019 yer aldığı çalışmaya, İstanbul ve Adana illerinin sonuçlarıyla 2020’de de dahil oldu.