Başkent Canberra’da basın toplantısı düzenleyen Avustralya Başbakanı Scott Morrison, Ülkesinin Fransız Donanma Grubu ile 2016 yılında yapılan 90 milyar dolarlık geleneksel denizaltı filosu inşa etme projesinin iptali üzerine, karara sert tepki gösteren ve büyükelçisini geri çağıran Fransa’nın aldığı kararla ilgili açıklamada bulundu.
Fransa ile yaptıkları anlaşmanın iptal kararını savunan ve Avustralya’nın stratejik çıkarlarını koruması gerektiğini vurgulayan Morrison, ”Avustralya’nın ulusal çıkarlarını ilk sıraya koyma kararından pişman değilim. Asla olmam.” ifadelerini kullandı.
Fransa’nın büyükelçisini geri çağırmasından dolayı hayal kırıklığına uğradıklarını bununla birlikte Fransa’nın da anlaşmanın iptaliyle yaşadığı hayal kırıklığını anladıklarını dile getiren Morrison, ”Onları anlıyor ve onlara saygı duyuyoruz.” dedi.
Fransa’yla üretilecek denizaltıların Avustralya’nın egemenlik çıkarlarını korumada ihtiyaç duyduğu katkıyı yapamayacağını anladıkları için anlaşmayı bitirme kararı verdiklerini aktaran Morrison sözleri şöyle sürdürdü:
”Karar bununla ilgiliydi. Avustralya’nın egemen çıkarlarını korumakla ilgiliydi. Ve elbette, Fransız Hükümeti, Deniz Kuvvetleri Grubu ve proje üzerinde çalışanlar için bu büyük bir hayal kırıklığıdır. Dolayısıyla hayal kırıklıklarını anlıyorum. Ancak aynı zamanda Avustralya, herhangi bir egemen ulus gibi, her zaman egemen ulusal savunma çıkarlarımıza uygun kararlar almalıdır.”
Morrison, ”Bir gece önce” Fransa’ya resmi bilgi verildi
Anlaşmanın iptaliyle ilgili önceden Fransa’ya bilgi verilmediği yönündeki eleştirilerin doğru olmadığını savunan Morrison, ”Birkaç ay önce doğrudan benim tarafımdan dile getirilen bir konuydu ve savunma bakanları ve diğerleri de dahil olmak üzere bu konuları konuşmaya devam etmiştik. Daha önce sözleşmede bir dizi konu vardı ve devam ettiğimiz sözleşme boyunca birçok kez tartıştık.” şeklinde konuştu.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’a anlaşmanın iptalinden ”Bir gece önce” bilgi verdiklerini açıklayan Morrison, ”Stratejik ulusal çıkarlarımıza dayalı bir karar alacağımızı çok net bir şekilde belirtmiştik.” dedi.
Fransa, Avustralya’yı ”ihanetle” suçlamıştı
Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, Avustralya’nın anlaşmayla ilgili iptal planlarını Paris’e, Avustralya Başbakanı Scott Morrison’un, 16 Eylül’de ABD Başkanı Joe Biden ve İngiltere Başbakanı Boris Johnson ile sanal ortamda açıklama yapmasından bir saat önce anlattığını söylemişti.
Anlaşmanın iptalini “ihanet” olarak değerlendiren ve “sırtımızdan vurulduk” diyen Le Drian, France 2’ye yaptığı açıklamada “Gerçek bir ittifakta birbirinizle konuşursunuz, bir şeyleri saklamazsınız, karşı tarafa saygı duyarsınız ve bu yüzden bu, gerçek bir krizdir.” ifadelerini kullanmıştı.
Avustralya’nın, ABD ve İngiliz teknolojisiyle en az sekiz nükleer enerjili denizaltı inşa etme planını açıklayarak Fransız Naval Grubu ile 2016’da yaptığı 90 milyar Avustralya doları (yaklaşık 66 milyar ABD doları) tutarındaki geleneksel denizaltı filosu inşasından vazgeçmesine sert tepki veren Fransa, Canberra Büyükelçisini istişarede bulunmak üzere geri çağırmıştı.