Avustralya Sky News’e konuşan Avustralya Savunma Bakanı Peter Dutton, Avustralya, ABD ve İngiltere tarafından imzalanan ve Canberra’nın nükleer enerjili denizaltılar edinmesine yardımcı olacak yeni güvenlik ortaklığı anlaşmasına gelen tepkilerle ilgili açıklamalarda bulundu.
Dutton, üç ülkenin isimlerinin İngilizcedeki kısaltmasından oluşan ”AUKUS” ittifakını, “tarihi bir karar” olarak nitelendirdi.
Ülkesinin bölgede barıştan yana olduğunu vurgulayan Bakan Dutton, ”Bölgemizde zorlama, müdahale, zorbalık değil barış ve istikrar istiyoruz ve bu çok önemli.” dedi.
Dutton, anlaşmanın ardından ülkesi ve Fransız Naval şirketi arasında denizaltı yapılmasını öngören anlaşmanın iptal edilmesine tepki gösteren Fransa’dan “özür dilemeyeceklerini” söyledi.
ABD destekli nükleer denizaltıların daha iyi bir seçim olduğunu belirten Avustralya Savunma Bakanı Dutton, ”Bizim için hangi mevcut seçeneklerin olduğuna baktık. Sonuçta verdiğimiz karar, ulusal güvenliğimizin çıkarına en uygun olanı esas alıyor.” diye konuştu.
Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, ülkesi ile Avustralya arasındaki anlaşmanın iptaline tepki göstererek Avustralya’nın, müttefikliğe yakışmayan bir eylemde bulunduğunu belirtmiş ve “Gerçekten sırtımızdan vurulduk. Avustralya ile bir güven ilişkisi kurmuştuk ve bu güvene ihanet edildi.” ifadelerini kullanmıştı.
Dutton, Çin’den gelen eleştirileri ise “olgunlaşmamış” olarak nitelendirdi ve “Yorumlarının verimsiz, olgunlaşmamış ve açıkçası utanç verici olduğunu düşünüyorum.” değerlendirmesini yaptı.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Cao Licien de AUKUS anlaşmasının bölgesel barış ve istikrara zarar vereceğini ileri sürerek “AUKUS, bölgesel barış ve istikrarı ciddi şekilde baltalıyor, silahlanma yarışını yoğunlaştırıyor ve uluslararası nükleer silahların yayılmasını önleme çabalarına zarar veriyor.” değerlendirmesinde bulunmuştu.
AUKUS güvenlik ortaklığı anlaşması
Avustralya Başbakanı Scott Morrison, ABD Başkanı Joe Biden ve İngiltere Başbakanı Boris Johnson, sanal ortamda yaptıkları toplantının ardından yayımladıkları ortak bildiride, “AUKUS” adlı yeni bir güvenlik ortaklığının başlatıldığını duyurmuştu.
Bildiride, Avustralya Kraliyet Donanmasının nükleer enerjili denizaltılar edinmesini sağlamak için bu ülkenin destekleneceği belirtilmişti.
Avustralya’nın sahip olacağı nükleer enerjili denizaltıların, Hint-Pasifik’te istikrarı destekleyeceği ve anlaşmaya taraf olan ülkelerin ortak değerleri ile çıkarlarına katkı sunmak için kullanılacağı ifade edilmişti.
Anlaşmanın, Hint-Pasifik bölgesinde Çin’in büyüyen askeri varlığına karşı yapıldığı açıklanmıştı.
Yeni ortaklık anlaşması, aynı zamanda, Avustralya hükümetinin Fransız firmasıyla 2016 yılında imzaladığı ve 12 denizaltı yapılmasını öngören toplam 90 milyar dolarlık Fransız tasarımlı denizaltı projesinin sonunu getirdi.