Başbakanlığın resmi internet sitesinden yazılı açıklamada bulunan Başbakan Scott Morrison,, ülkenin doğu kıyısında bir denizaltı üssü kurma kararının uzun yıllardır gündemde olduğunu ve üssün Avustralya’nın Pasifik Okyanusu’ndaki stratejik caydırıcı kapasitesini artıracağını söyledi.
Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle Avustralya’nın “zor ve tehlikeli güvenlik ortamıyla” karşı karşıya olduğunu belirten Morrison, “Avustralyalıları güvende tutmayı sağlamak için Avustralya Savunma Kuvvetlerinin kapasitesini artırmaya yönelik yatırım yapmaya devam etmeliyiz.” ifadesini kullandı.
Morrison, 10 milyar Avustralya dolarına (yaklaşık 7,4 milyar ABD doları) tamamlanması planlanan “Geleceğin Donanma Üssü” adıyla kurulacak tesislerin, Avustralya’nın nükleer enerjili denizaltılarını desteklemenin yanı sıra ABD ve İngiltere nükleer enerjili denizaltılarının düzenli uğrak yeri olacağını belirtti.
Morrison, Avustralya’nın halihazırda kullandığı Collins sınıfı denizaltı filosunun Batı Avustralya’daki üssünün, yeni üs tamamladığında da kullanılmaya devam edeceğini söyledi
Yeni üssün kurulacağı yer netlik kazanmadı
Denizaltı üssünün nereye kurulacağı henüz netlik kazanmadı ancak potansiyel 19 bölgede araştırma yapan Avustralya Savunma Bakanlığı, Yeni Güney Galler eyaletindeki Newcastle ve Port Kembla kentleri ile Queensland eyaletinin başkenti Brisbane’i üssün inşa edileceği potansiyel yerler olarak belirledi.
Nükleer denizaltı üssüne ev sahipliği yapacak kentin, gelecek günlerde federal hükümet tarafından netleştirilmesi bekleniyor.
Savunma Bakanı Peter Dutton, Avustralya Savunma Kuvvetlerinin 1990’lardaki Robertson Kışlası’ndan bu yana büyük bir yeni üs inşa etmediğini dile getirerek doğu kıyısındaki yeni bir donanma üssünün Avustralya savunma sanayisi için de önemli avantaj olacağını söyledi.
Avustralya’nın nükleer denizaltı filosu için İngiltere mi yoksa ABD tasarımı mı kullanacağı konusunda Dutton, “gelecek birkaç ay içinde” tasarımla ilgili duyuru yapılacağını sözlerine ekledi.
Avustralya İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri ile 15 Eylül 2021’de imzaladığı ”AUKUS” güvenlik anlaşması uyarınca Güney Avustralya eyaletinin başkenti Adelaide’daki tersanelerde en az 8 adet nükleer enerjiyle çalışan denizaltı inşa edeceğini açıklamıştı.
Anlaşmaya taraf olan üç ülkenin isimlerinin İngilizcedeki kısaltmasından oluşan “AUKUS” adlı yeni ortaklık anlaşmasıyla Avustralya hükümetinin Fransız firmasıyla 2016 yılında imzaladığı ve 12 denizaltı yapılmasını öngören toplam 90 milyar Avustralya dolarlık (yaklaşık 66,6 milyar ABD doları) Fransız tasarımlı denizaltı projesinin sonunu da getirmişti.
Anlaşmanın iptalini ihanet olarak değerlendiren Fransa, Canberra büyükelçisini istişarelerde bulunmak üzere geri çağırmıştı.