Uzayda mahsur kalan NASA astronotları Butch Wilmore ve Suni Williams, nihayet Dünya’ya dönmeye hazırlanıyor. NASA’nın Crew-10 görevi kapsamında SpaceX, 4 astronotu Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) başarıyla gönderdi. Dragon uzay aracı, Falcon-9 roketi ile Türkiye saatiyle 02.04’te ABD’nin Florida eyaletindeki Kennedy Uzay Merkezi’nden fırlatıldı.
ISS’te mahsur kalan Wilmore ve Williams, geçtiğimiz yıl 5 Haziran’da Boeing’in Starliner uzay aracıyla uzaya gönderilmişti. Planlanan görev süresi sadece 10 gün olmasına rağmen, teknik aksaklıklar nedeniyle 9 ay boyunca istasyonda kalmak zorunda kaldılar. NASA, Starliner kapsülünü astronotsuz olarak geri çağırma kararı almış ve astronotların ISS’te kalmasını sağlamıştı.
Starliner Krizi: 10 Günlük Görev 9 Aya Çıktı
Wilmore ve Williams, Starliner’ın ilk insanlı test uçuşu için gönderilmişti. Ancak Starliner kapsülündeki teknik sorunlar, NASA’yı zor bir karar almaya itti. Uzay aracının güvenli şekilde Dünya’ya dönmesinin imkânsız olduğu anlaşılınca, astronotlar ISS’te mahsur kaldı.
Astronotlar, ISS’te kaldıkları süre boyunca çeşitli bilimsel araştırmalar yaptı ve uzay yürüyüşlerine katıldı. Suni Williams, uzayda toplam 62 saat 6 dakika yürüyüş yaparak kadın astronotlar arasında bir rekora imza attı. Ancak bu süreç, onların fiziksel ve psikolojik olarak yıpranmasına neden oldu.
Crew-10 Görevi: SpaceX Devreye Girdi
Elon Musk’ın sahibi olduğu SpaceX, NASA ile iş birliği yaparak Crew-10 misyonunu başlattı. Anne McClain, Nichole Ayers, Takuya Onishi ve Kirill Peskov’un yer aldığı Dragon kapsülü, ISS’e ulaşarak Wilmore ve Williams’ın yerine geçecek. Böylece, mahsur kalan astronotlar Dünya’ya dönüş için hazırlanmaya başlayacak.
Crew-10 görevinin başlangıcı, teknik aksaklık nedeniyle ertelenmiş, ancak 14 Mart’ta yeniden planlanarak başarıyla gerçekleşmişti. Falcon-9 roketinin yeniden kullanılabilir güçlendiricisi, fırlatmadan 8 dakika sonra Cape Canaveral’e iniş yaptı.
Dönüş Yolculuğu ve Fiziksel Zorluklar
Uzun süreli uzay görevleri, insan vücudu üzerinde ciddi etkiler bırakıyor. Williams ve Wilmore’un Dünya’ya dönüşü sonrası normal hareket kabiliyetlerini kaybetme riski bulunuyor. Uzmanlara göre, yer çekimsiz ortamda kas ve kemik kaybı, baş dönmesi ve düşük kan basıncı gibi sorunlar yaşanabilir.
NASA, dönüş yapacak astronotlar için özel bir rehabilitasyon programı hazırladı. Dünya’ya indiklerinde astronotlar doğrudan sedyelere alınacak ve tıbbi testlerden geçirilecek. Doktorlar, astronotların kas ve kemik kaybını geri kazanması için en az 6 haftalık bir rehabilitasyon süreci gerekeceğini belirtiyor.
Uzayda mahsur kalmak psikolojiyi nasıl etkiliyor?
9 ay boyunca ISS’te kalmak, yalnızca fiziksel değil, psikolojik açıdan da zorlayıcı oldu. Uzayda uzun süre mahsur kalan astronotların, yalnızlık, belirsizlik ve stres gibi duygularla başa çıkmak zorunda oldukları biliniyor.
Uzay psikiyatristi Dr. Carole Lieberman’a göre, Wilmore ve Williams Dünya’ya döndüklerinde öfke, hayal kırıklığı ve hatta ihanet duygusu yaşayabilir. NASA ise astronotlar için psikolojik destek programları hazırlıyor.
Donald Trump’tan gündem olan açıklama
ABD eski Başkanı Donald Trump, mahsur kalan astronotlar hakkında yaptığı açıklamalarla dikkat çekti. Trump, “Onları orada bıraktılar. Umarım birbirlerinden hoşlanıyorlardır. Belki âşık olmuşlardır.” sözleriyle sosyal medyada geniş yankı uyandırdı.
Bu açıklamalar, NASA’nın astronotları “mahsur bıraktığı” yönündeki spekülasyonları artırırken, yetkililer bu iddiaları kesin bir dille reddetti. NASA, Williams ve Wilmore’un her zaman planlı bir şekilde ISS’te tutulduğunu ve güvenliklerinin öncelikli olduğunu açıkladı.
NASA, uzay görevlerini nasıl güvence altına alıyor?
NASA, bu tür aksaklıkları minimuma indirmek için yeni güvenlik protokolleri geliştirmeye başladı. Starliner krizinin ardından, uzay araçlarının daha kapsamlı testlerden geçirilmesi kararlaştırıldı.
Ayrıca, astronotların Dünya’ya dönüş süreçleri için yedek planlar hazırlanması gerektiği vurgulandı. Uzay görevlerinde yedek kurtarma araçlarının bulunması ve acil geri dönüş prosedürlerinin güçlendirilmesi gündemde.
Astronotlar Dünya’ya ne zaman dönecek?
NASA ve SpaceX, Williams ve Wilmore’un en geç 19-20 Mart’ta Dünya’ya döneceğini duyurdu. Crew-10 ekibi, ISS’e ulaştıktan sonra, Dragon kapsülüyle Florida’daki Kennedy Uzay Merkezi’ne iniş yapacaklar.
Dünya’ya dönüşlerinin ardından, astronotlar 6 haftalık yoğun bir rehabilitasyon programına alınacak. NASA, bu sürecin başarılı olması halinde, astronotların tamamen eski sağlık durumlarına kavuşacaklarını belirtiyor.
Wilmore ve Williams, bu zorlu uzay macerasından sağ salim döndükten sonra, tarih boyunca en uzun süre ISS’te kalan astronotlar arasında yer alacak.