Bakan Bayraktar, Adana Ticaret Odasında iş insanlarıyla bir araya geldiği toplantıda, Türkiye’nin çok önemli hedefle yoluna devam ettiğini söyledi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ortaya koyduğu Türkiye Yüzyılı vizyonunda, enerji ve tabii kaynaklar ile madenler alanındaki hedefleriyle ilgili katılımcıları bilgilendirmek istediğini ifade eden Bayraktar, şöyle konuştu:
“Türkiye’nin malum, ekonomisinde en temel açmazlardan bir tanesi, bugün tam da Merkez Bankasının Para Piyasası Kurulunun aldığı faiz kararı var biliyorsunuz ama içinde bulunduğumuz enflasyonist ortam, Türkiye’de özellikle döviz meselesi. Ekonomimizdeki şu anda yaşadığımız bazı sıkıntıların temelinde aslında Türkiye’nin cari açık vermesi, Türk ekonomisinin maalesef cari açık üreten bir ekonomi olması yatıyor. Bu yönüyle baktığımızda da biz kendi üzerimize düşen tarafıyla elbette Türkiye’nin cari açık problemini çözmesi için aslında iki tane temel şeyi başarması lazım; bunlardan bir tanesi sizlerin, Türkiye’nin üreten insanlarının, Türkiye’nin müteşebbislerinin daha katma değerli ürünler üretmesi ve daha katma değerli ürünlerle daha kaliteli bir ihracat yapımızın olması neticesinde sanayimizin, üretimimizin bu anlamda dönüşmesi ve bu sayede Türkiye’nin daha fazla cari açık vermemesi, bu anlamda belki cari fazla veren bir ülke haline gelmesi. Bir başka çözümü veya eş zamanlı, beraber yapmamız gereken diğer konu ise Türkiye’nin enerji ithalatını, enerjideki dışa bağımlılığını düşürmesi meselesi.”
Bayraktar, Türkiye’nin enerjide “çok büyük bir fatura” ödediğini belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Geçtiğimiz yıllarda bu yaklaşık 45-50 milyar dolar yıllık ödediğimiz enerji faturası, ithalat faturası, özellikle pandemi sonrası dünyadaki enerji ve emtia fiyatlarının artmasıyla beraber çok anormal rakamlara ulaştı. Örneğin 2022 yılında bizim ödediğimiz enerji faturamız yaklaşık 96,5 milyar dolar oldu. Şimdi düşünün bir ekonominiz var ve her yıl bu kadar rakamları, 100 milyar dolarlara yakın rakamları dışarı ödüyorsunuz. Bu ekonominin elbette bu cari açıkla, bu döviz ihtiyacıyla öyle günler yaşadık ve yaşıyoruz ki örneğin BOTAŞ’ın doğal gaz ithalat şirketimizin günlük ödemesi 1 milyar dolarları bulabiliyor. Dolayısıyla bu parayı piyasadan toplamaya kalktığınızda zaten dövizde bir hareket olmama imkanı yok. Onun için Türkiye’nin mutlaka bu enerjideki dışa bağımlılık yükünden kurtulması lazım. Bu yükü ekonomimizin üstünden almamız lazım. Bunu aldığımız durumda, Türkiye enerjideki dışa bağımlığı düşürdüğü ölçüde inşallah önümüzdeki 30 yılda bunu tamamen ortadan kaldırdığımızda ve sanayimizde bu dönüşümle beraber daha katma değerli ürüne dönüştüğü durumda daha kaliteli ihracat yaptığımız durumda Türkiye çok daha emin adımlarla, çok daha güçlü bir ekonomi olarak yoluna devam edecek.”
Enerjide dışa bağımlılığı bitirme hedefi
Bayraktar, enerjide dışa bağımlılığın bitirilmesi hedefiyle ilgili, “Türkiye Yüzyılı’nda biz Türkiye’nin önümüzdeki 30 yılda enerjide ve tabii kaynaklar alanında mutlak suretle dışa bağımlılığını bitirme hedefiyle yola çıkıyoruz.” diye konuştu.
Bu yolda çalıştıklarını vurgulayan Bayraktar, “Şu anda bile Türkiye’nin geçtiğimiz yıl elbette şubat ayı iyi bir gösterge olmayabilir ama 2022 yılının şubat ayına göre rakamlara bakıyoruz, hem elektrik hem doğal gaz talebinde artış var. Sanayide talebin arttığını görüyoruz. Dolayısıyla böyle bir ortamda bile ekonomimiz ve enerji talebimiz büyüyor. Dolayısıyla bizim artan talebi karşılarken, dışa bağımlılığı düşürmek gibi zorlu bir hedefimiz var.” ifadesini kullandı.
Bayraktar, Türkiye’nin enerji talebinin artmaya devam edeceğini öngördüklerini anlatarak, bunun için ortaya koydukları stratejilerden bahsetti.
Yenilenebilir enerji
Türkiye’nin yenilenebilir enerji konusunda çok ciddi potansiyelinin olduğunun altını çizen Bayraktar, şöyle devam etti:
“Türkiye’nin mutlaka yerli ve yenilenebilir kaynaklarını, buna yerli kömürümüzü de dahil etmek durumundayım, mutlak suretle ekonomimize kazandırmamız lazım. Birinci unsur bu. Bu anlamda bugüne kadar yaptıklarımız, yani yenilenebilirde geldiğimiz nokta 22 bin megavatlara geldik güneş ve rüzgarda, diğer kaynakları da özellikle jeotermal ve hidrolik kaynakları kattığımızda bunlar yaklaşık yüzde 50’nin üzerine çıkıyor. Mutlaka Türkiye’nin güneşte ve rüzgardaki ilave potansiyelini devreye almamız lazım. Önümüzdeki 12 yılda bizim 60 bin megavat ilave yenilenebilir kurulu gücü sisteme katmamız lazım. Dolayısıyla yerli ve yenilenebilir enerji kaynakları birinci önceliğimiz.”
Bakan Bayraktar, ikinci önemli önceliklerinin de sanayicilerin de üzerine gittiği “enerji verimliliği” konusu olduğunu dile getirdi.
Türkiye’nin enerjisini verimli kullanması gerektiğini, sanayicilerin bu konuda birçok proje geliştirdiğini belirten Bayraktar, “Türkiye geçtiğimiz 7 yılda, 2016-2023 yılları arasında enerji verimliliğinde yaklaşık yüzde 14’lük bir tasarruf sağladı. Yaklaşık 8,5 milyar dolarlık bir yatırım yapıldı bu konuda ve yeni dönemdeki 2024-2030 döneminde de yine benzer, yüzde 20’ye varan iddialı bir hedefle yola devam ediyoruz. Bu anlamda enerji verimliliğini de yenilenebilir enerji kaynaklarını, yerli enerji kaynaklarını devreye almak kadar önemsiyoruz.” diye konuştu.
Bayraktar, büyük ithalat kalemlerinin olduğu alanlarda mutlaka Türkiye’nin karalarında ve denizlerinde petrolünü, doğal gazını araması, varsa bulması ve üretmesi gerektiğini vurguladı.
Karadeniz gazının geçen yıl karaya ulaştırıldığını ve kullanımına başlandığını anımsatan Bayraktar, “Her gün takip ediyorum, bugün itibarıyla 3,7 milyon metreküplük bir üretim rakamına ulaşmış durumdayız. Bu ne demek? Yaklaşık 1,5 milyon haneye yetecek kadar doğal gazı şu anda kendimiz üretiyoruz demek. Elbette bu daha başlangıç.” ifadesini kullandı.
Doğal gazın, sanayi sektörü ve elektrik üretimi açısından da önemli olduğuna işaret eden Bayraktar, şunları kaydetti:
“Bizim 50 milyar metreküpü aşan tüketimimizin inşallah Karadeniz gazıyla 15-16 milyar metreküplük yıllık üretimlerle yüzde 30 civarında bir kısmını karşılayacağız ama geride koca yüzde 70 var. Dolayısıyla bunun için diyoruz ki mutlaka bizim Karadeniz’de, Akdeniz’de, karalarda olabilir daha yeni keşiflere ihtiyacımız var. Bu anlamda da 2024’te yine bu gemilerimizle, özellikle Karadeniz’de 3 lokasyonda aramayı hızlandıracağız. Burada yeni kuyular açacağız, yeni arama sahalarına girmiş olacağız. Onlardan eğer olumlu netice alabilirsek bunlar da yeni rezerv olarak kendi doğal gaz üretimimize dahil olmuş olacak.”
“Gabar’da, günlük üretimimizi çok kısa süre içerisinde 37 bin varile çıkardık”
Bakan Bayraktar, petrol ve doğal gaz alanındaki çalışmaların dışa bağımlılığın azaltılmasında önemli olduğunu söyledi.
Bir dönem terörle anılan Gabar’da, Türkiye’nin en kaliteli petrolünü bulduklarını belirten Bayraktar, “Ciddi bir rezerv. Günlük üretimimizi çok kısa süre içerisinde 37 bin varile çıkardık. Orada da hedef inşallah günde 100 bin varile çıkabilmek.” diye konuştu.
Bayraktar, Türkiye’nin petrol için yeni keşiflere ihtiyacı olduğunu ifade ederek şöyle devam etti:
“Bize yeni Gabarlar, keşifler lazım ama şunu da bilmemiz gerekiyor; netice itibarıyla her ülkede de petrol ve doğal gaz yok. Dolayısıyla bizde de kaynaklar kısıtlı olabilir. Biz, ihtiyacımız olan günlük 1 milyon 100 bin varilin tamamını kendi topraklarımızda bulamayabiliriz. Bunun için aramaya devam edeceğiz ama bulmama ihtimalimize karşı diyoruz ki Türkiye mutlaka yakın coğrafyasında, etki alanının olduğu coğrafyalarda, Kuzey Afrika’da Libya, Orta Doğu’da Irak başta olmak üzere ve Orta Asya coğrafyasında mutlaka petrol ve doğal gaz projelerinde bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da daha güçlü şekilde olmaya devam edecek.”
Türkiye Yüzyılı’nda nükleer enerjiden elektrik üretiminin önemli olduğunu belirten Bayraktar, Türkiye’nin mutlaka nükleer enerjiden elektrik üretmesi gerektiğini dile getirdi.
Bayraktar, Türkiye’nin yer altı zenginliklerinin, iş sağlığı, güvenlik ve çevre gerekliliklerinden taviz vermeden ekonomiye kazandırılması gerektiğini vurguladı.
Çıkarılan madenlerin katma değere dönüştürülmesinin önemine işaret eden Bayraktar, şöyle konuştu:
“Özellikle şu anda bütün dünyanın gözünü çevirdiği, adeta ‘yeni petrol’ diye adlandırılan nadir toprak elementlerinde ülkemizin çok bereketli olduğunu söyleyebilirim. Eskişehir Beylikova’da çok büyük bir keşif yaptık. Bu nadir toprak elementlerini, özellikle araçlardaki bataryalarda, yenilenebilir enerji ekipman üretiminde kullanılan bu yeni teknolojilerdeki maden ihtiyacını da buradan karşılayabilirsek Türkiye bu anlamda dünyadaki ilk 5 ülke arasına girecek. Hem ciddi ekonomik kazanç sağlayacak hem de açıkçası stratejik anlamda bu madenlere sahip olmanın getirdiği avantajı da inşallah kullanmış olacak.”
Bakan Bayraktar, her açıdan daha istikrarlı ve güçlü bir ülke hedeflediklerini belirterek “Ekonomik zenginliğini kullanan, bulan, çıkaran, üreten, katma değerli şekilde sanayide ürüne dönüştüren bir Türkiye olarak biz, cari açık problemini de inşallah önümüzdeki süreçte Türkiye’nin gündeminden çıkarmış olacağız.” ifadesini kullandı.
Toplantıya, Vali Yavuz Selim Köşger, Adana Ticaret Odası Başkanı Yücel Bayram, milletvekilleri ve iş insanları katıldı.