Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı Projesi’nin (TANAP) maksimum seviyede kullanılması için Türkiye olarak Azerbaycan ve diğer bölge ülkelerle iş birliğini geliştirmeye hazır olduklarını söyledi.
Bakan Dönmez, Bakü’de düzenlenen ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in başkanlık ettiği Güney Gaz Koridoru 8. Danışma Kurulu Toplantısı’nda yaptığı konuşmada, etkinliğe sağlanan üst düzey katılımın bölge ülkelerinin daha fazla iş birliği yapmak adına ortaya koyduğu kararlılığı gösterdiğini söyledi.
Ülkeler arasındaki iş birliğinin enerji güvenliği ve iklim değişikliği endişeleri dikkate alınarak her geçen yıl daha fazla geliştiğine dikkati çeken Dönmez, “İklim değişikliği ile mücadeleye yönelik küresel çabalar kapsamında küresel bir olgu olan enerji dönüşümü bir zorunluluk teşkil etmektedir ve tüm ülkeler bu dönüşüm süreçleriyle karşı karşıya kalmakta.” dedi.
Dönmez, doğal gazın bir yandan ülkelerin arz güvenliğini sağladığını diğer taraftan da hedeflerine ulaşabilmeleri adına düşük karbonlu enerji dönüşümü açısından önemli bir yakıt olduğunu belirterek “Dolayısıyla, bu koridorun Batı Balkanlar da dahil olmak üzere yeni enerji pazarlarına doğru genişletilmesi ve enerji dönüşümünün dahil olduğu konuların bugün burada tartışılması daha fazla iş birliği geliştirebilmek adına bize yeni fırsatlar sunacaktır.” diye konuştu.
“Türkiye en güvenilir limandır”
Küresel çapta etkisini gösteren salgın dolasıyla ekonomik anlamda durgunluğun yaşandığını ve bundan enerji sektörünün de önemli ölçüde etkilendiğini hatırlatan Dönmez, 2020’de küresel enerji talebinde yaşanan yüzde 4’lük düşüşün ardından hızlı bir toparlanma sürecinin başladığını aktardı.
Dönmez, bu toparlanmanın hızlı fakat eşit olmadığına işaret ederek, şunları kaydetti:
“Söz konusu bu ekonomik toparlanma, günümüz enerji sisteminin bazı parçaları üzerinde ciddi baskılar oluşturmakta ve doğal gaz, kömür ve elektrik piyasalarında keskin fiyat artışlarına neden olmaktadır. Bu gelişmeler, bölgesel enerji güvenliği için bölgesel işbirliğinin önemini de ispatlamıştır. Bu doğrultuda, Türkiye ve Azerbaycan’ın siyasi desteği olmasaydı Güney Gaz Koridoru projesinin gerçeğe dönüşemeyeceğini bu yıl bir kez daha burada yinelemekte fayda görüyorum. Dolayısıyla Türkiye, AB’nin arz güvenliğinin artırılması adına en uygun yol ve en güvenilir limandır. Türkiye, altyapı yatırımları ve uluslararası projelerdeki başarısıyla güvenilirliğini kanıtlamıştır.”
“TANAP’ı maksimum kapasitede kullanmak için girişimleri destekliyoruz”
Güney Gaz Koridoru’ndaki boru hattından taşınacak gazın hacmini artırabilmek için ek rezervlere ve ek kaynak ülkelere ihtiyacın olduğunu dile getiren Dönmez, “Bu bağlamda, bölgemizin refahı adına Azerbaycan ve diğer bölge ülkeler ile iş birliğimizi geliştirmeye hazırız. TANAP’ı 31 milyar metreküplük maksimum kapasitede kullanmak için yatırım yapılmasına ilişkin girişimleri destekliyoruz.” ifadelerini kullandı.
Dönmez, Türkiye’nin hem ulusal hem de bölgesel enerji güvenliğini daha fazla geliştirebilmek adına benimsediği çok boyutlu enerji politikasını devam ettireceğini belirterek, son yıllarda sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) terminalleri ve yeraltı gaz depolama tesislerinin kapasitelerinin artırılması ile yüzer LNG depolama ve gazlaştırma ünitelerinin (FSRU) faaliyete geçirilmesi gibi altyapı projeleri geliştirerek doğal gazda arz güvenliğini artırmaya yönelik önemli adımlar attıklarını vurguladı.
Ticaret faaliyetlerine önemli kazanımlar sağlayan doğal gaz vadeli işlemler piyasasının İstanbul Enerji Borsası bünyesinde 2021’den bu yana faaliyet gösterdiğini anımsatan Dönmez, uygulamanın rekabeti hızlandırmaya yönelik önemli araçlar olan piyasalardaki şeffaflığı, öngörülebilirliği ve fiyat keşfini artırdığına değindi.
Dönmez, arz güvenliğini artırma yolunda atılan önemli adımlardan birinin de yerli kaynakların azami ölçüde kullanılması olduğunu kaydederek şöyle konuştu:
“Bu bağlamda, bünyemize kattığımız 3 adet sondaj ve 2 adet sismik araştırma gemisi ile kara ve açık deniz arama faaliyetlerimizi yoğun bir şekilde devam ettirmekteyiz. Karadeniz’deki çalışmalarımız 540 milyar metreküp doğal gaz keşfiyle sonuçlandı ki bu 2020 yılına ait en büyük açık deniz gaz keşfi idi. Ülkemizin ve bölgenin arz güvenliğine katkı sağlayacak ilk gaz akışını şebekemize 2023 yılına kadar dahil etmeyi planlıyoruz.”
Türkiye’nin 2021 Ekim’de gelişmekte olan ülke beyanıyla Paris İklim Anlaşması’na taraf olduğu ifade eden Dönmez, “Ayrıca Cumhurbaşkanımız 2053 yılına yönelik net sıfır emisyon hedefimizi de açıkladı. Bu süreci, yatırımımızı, üretimimizi ve istihdamımızı dönüştürebilecek bir yol haritası çizebilmek adına 2053 vizyonumuzun ana unsurlarından biri olarak görüyoruz.” dedi.
Dönmez, Türkiye’nin doğu ve batı arasındaki eşsiz konumu ile bölgedeki enerji projelerinde kilit rol oynayarak hizmet verdiğini, Güney Gaz Koridoru’na da tam desteğini sürdüreceğini belirterek sözlerini tamamladı.
Toplantıya birçok bölge ülkesinden bakanlık düzeyinde katılım gerçekleşti. Güney Gaz Koridoru’nun 7’nci dayanışma toplantısı ise salgın nedeniyle fiziki olarak düzenlenmemiş çevrim içi olarak Şubat 2021’de yapılmıştı.