Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Yatırım Taahhütlü Avans Kredisi (YTAK) uygulamasıyla 281 ürünü destekleyeceklerini ve başvuruların 20 Aralık’ta başlayacağını belirterek, iş dünyasının bu başvuruları yakından takip etmesini istedi.
Şimşek, Gaziantep Sanayi Odasınca (GSO) Şehitkamil Kültür ve Kongre Merkezi’nde düzenlenen “Gaziantep’in Yıldızları Ödül Töreni”ndeki konuşmasında, küresel ticarette artan korumacılık eğilimleri, yaşlanan nüfus, yüksek borçluluk oranları, iklim krizi ve ticaret ortaklarının zayıf büyümesiyle küresel zorlukların oluştuğunu söyledi.
Küresel büyümenin yavaş seyrettiği, önemli küresel meydan okumaların olduğu dönemden geçildiğini ifade eden Şimşek, “Maalesef son yıllarda kurala bağlı küresel sistem çatırdamaya başladı. Aslında temelinde bir hegemon güçle yükselen güç arasındaki rekabet işin özüdür. Diğer her şey detaydır. Yani ABD ile Çin arasındaki jeostratejik rekabettir. Bu beraberinde İkinci Dünya Savaşı’nın ardından oluşturulan sistemin tabii ki çatırdamasına sebep oluyor. Şu anda yeni bir sistem yok ve eski sistem sıkıntılı ve bu beraberinde çok ciddi sorunlar getiriyor.” dedi.
Şimşek, son dönemde gerileyen emtia fiyatları ve küresel finansal koşullardaki iyileşme beklentisinin olumlu olarak değerlendirildiğine işaret ederek, sürdürülebilir yüksek büyümeyle kalıcı refah artışı için fiyat istikrarının ön koşul olduğunu dile getirdi.
Hedef, enflasyonu tek hanelere düşürmek
Programlarının odağında enflasyonu düşürmenin yer aldığını anımsatan Şimşek, şunları kaydetti:
“Çünkü bu programın ana amacı enflasyonu tek haneye indirmek. Maalesef bu kolay değil, hiçbir kestirme yolu yok. Biz dünya normlarına, kurala dayalı şekilde enflasyonu tek haneye düşüreceğiz. Bunu yapmak için para politikasında normalleşme süreci, seçici kredi sıkılaşması, özellikle kaynakları, kredileri tüketim yerine ihracata, üretime yöneltmek amaçlarımız arasında. Şimdi siz bunları yapıyorsunuz ama enflasyon yükseliyor diyebilirsiniz. Çünkü para politikası gecikmeli çalışıyor. Ayrıca başlangıç noktası program açısından elverişli değildi. Tavsiyemiz aylık bazdaki enflasyona odaklanın. Çünkü yıllık bazda enflasyon önümüzdeki yılın ikinci yarısından itibaren hızlı bir şekilde düşüş trendine girecektir. Program da onu ifade ediyor. Başından beri söylediğimiz bu. Çünkü enflasyon gecikmeli de olsa doğru politikalara tepki verecek, yani enflasyon yerçekimi gücüne karşı direnemez. Enflasyon bu ülkede inecek. Çünkü doğru politikalarla yola çıktık.”
Şimşek, deprem harcamalarının bütçe dengesinde geçici bozulmaya yol açtığına, mali disiplini yeniden sağlayacak gelir ve harcama politikalarını uygulamaya aldıklarına dikkati çekerek, 2023 yılında bütçe açığının milli gelire oranının yüzde 6’nın altında kalmasını beklediklerini aktardı.
Türkiye’nin son 20 yılda uzun dönem ortalamasının üzerinde büyüme performansı gösterdiğini ancak son dönemde büyümenin kompozisyonunda dengelenme ihtiyacı oluştuğunu hatırlatan Şimşek, atılan adımlarla bu yılın üçüncü çeyreğinde bu dengelenmenin başladığını gördüklerini dile getirdi.
Şimşek, cari açığı kalıcı olarak azaltacaklarına ve para politikasındaki normalleşmeyle altın ithalatında azalmaya sebep olacağına değinerek, “Orta Vadeli Program başarılı şekilde çalışıyor. Böylelikle Türkiye’nin risk primi düşüyor, kurdaki dalgalanmalar azalıyor, yabancı yatırımcı ilgisi artarak bankaların ve reel sektörün dış borç çevirme oranları yükseliyor.” ifadelerini kullandı.
“Biz vergi reformlarıyla, ödemeyenlerin üzerine gideceğiz”
Düşen cari açık ve artan sermaye girişleriyle brüt rezervlerin mayıs ayına göre 42 milyar dolar yükseldiğini belirten Şimşek, şöyle devam etti:
“Bakanlık olarak kamu harcamalarını rasyonelleştirmemiz lazım. Harcamaları düşürmek kolay değil. Verimli alanlara yönlendirebilirsek, o zaman rahatlayacağız. Geçen ‘vergiyi tabana yayacağız’ dedim, yanlış anlaşıldık. Bizim derdimiz vergi vermeyen, kayıt dışında olanlar. Onları sistemin içerisine almak. Yani vergiyi tabana yaymak demek, kayıt dışılıkla mücadele etmektir. Bu literatürde var olan bir şey, ben üretmiyorum. Biz vergi reformlarıyla, ödemeyenlerin üzerine gideceğiz. Vergide adaletini iyileştirmemiz lazım. Bakın biz asgari ücretliden vergi almıyoruz, sıfır vergi. Asgari ücrete kadar bütün ücretlerden biz ciddi gelirden vazgeçiyoruz. Bizim bunları daha da pekiştirmemiz lazım.”
YTAK’a başvurular 20 Aralık’ta başlıyor
Bakan Şimşek, üretim ve ihracat odaklı sürdürülebilir büyüme için reel sektörü desteklediklerini bildirerek, şunları söyledi:
“Bizim ekonomide önceliklerimiz var. Yatırım olursa istihdam olur, üretim olur. Yatırımın, istihdama, ihracata dönüşmesini istiyoruz. Bunun gereğini de yapıyoruz ve yapacağız. Yatırım Taahhütlü Avans Kredisi’ni de önemsiyoruz. Biz Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımıza dedik ki ‘Siz hangi ürünlerin üretilmesi gerektiğini bize söyleyin’. ‘Biz 281 ürünün üretilmesini öncelikli olarak istiyoruz’ dediler ve ‘tamam dedik’. Bu anlamda teknik yeterliliğe önem vererek, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının geçit vermediği şeye bir kredi vermeyeceğiz. Yani Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız teknik yeterlilik verecek. Sonra görevlendirilen özel kamu bankaları, finansal fizibilite yapacaklar, en sonunda Merkez Bankası kredi verecek. Daha sonra enflasyonla müjdelemeyi güçlendirmek için belki son kez bu kaynağa başvuracağız. Yüksek teknoloji, Türkiye’nin dış ticaret açığını azaltacak. Sadece 281 ürünü Yatırım Taahhütlü Avans Kredisi ile önceleyeceğiz. Başvurular 20 Aralık’ta başlıyor. Lütfen Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızın ilgili sitesini inceleyin, o ürünlerinden birini ‘ben üretebiliyorum’ diyebiliyorsanız veya ‘ortak bulurum teknoloji bulurum üretebilirim’ diyorsanız, 300 milyar lira size kaynak vereceğiz. Bu 10 yıl vadeli olacak, bankaların yapamadığını yapmaya çalışıyoruz. Faiz oranı da proje ve niteliğine bağlı olacak ama piyasa faizlerinin üçte biri olacak. Gerçekten tavsiye ediyorum. Lütfen elinizi taşın altına koyun, size yardım edeceğiz, destekleyeceğiz. Yatırım yapın biz sizi destekleyelim. 1 milyar lira üstü projeleri de destekleyeceğiz. Çok güçlü teşvikler veriyoruz, vermeye devam edeceğiz. Çok güçlü destekler veriyoruz, bunu Hazine karşılıyor. Çünkü biz üretimin, ihracatçının yanındayız.”
Şimşek, son 20 yılda 258 milyar dolarlık altyapı yatırımı gerçekleştirdiklerini anımsatarak, gelecek 30 yılda yaklaşık 200 milyar dolarlık ilave altyapı yatırımı yapacaklarını ve bunun ise yüzde 36’sının demir yollarına yönelik olacağını sözlerine ekledi.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Yönetim Kurulu Üyesi Zeki Kıvanç ise sanayinin önünde zorlu bir sürecin bulunduğunu ve dünyanın önemli bir değişim ve dönüşüm içinde olduğunu anlattı.
GSO Başkanı Adnan Ünverdi de kentte başarılı olan firmaları ödüllendirdiklerini dile getirdi.
Bakan Şimşek, Kilis Valisi Tahir Şahin, Gaziantep Vali Yardımcısı Muhammet Önder, Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin, milletvekilleri ve diğer ilgililerin katıldığı törende, Cumhuriyet’in 100. yılında 1923 veya öncesinde kurulan işletmeler ile İSO 500 ve İSO İkinci 500 listelerinde yer alan firmalara ödüllerini verdi.