Bayramiç’te 96,5 milyon metreküp su kapasitesine sahip Bayramiç Barajı’nda, kuraklık nedeniyle yaklaşık 10 milyon metreküp su kaldı. Barajın su seviyesinin düşmesiyle 2 bin 500 yılık geçmişe ait Skepsis Antik Kenti’ne ait yaklaşık 1500 yıllık hamam ve kilise kalıntıları tekrar gün yüzüne çıktı.
Tarihçiler, 1993 ve 1995 yıllarında yapılan kurtarma kazıları sonrası hamam ve kilise yapısı açığa çıkartıldığını belirterek, yaklaşık 30 yıl sonra bu yapıların tekrar açığa çıkmasının heyecan verici olduğunu ifade ettiler.
Skepsis Antik Kenti
Antik kaynaklarda Skepsis olarak adı geçen şehir Çanakkale ili, Bayramiç ilçesi, Kurşunlu Tepe’de yer almaktadır. Şehir teraslar halinde Skamandrios/Kara Menderes vadisine doğru iner. Kente ait kalıntıların çok az kısmı Kurşunlu Tepe’de görülmekte, ayakta bir yapı kalıntısına rastlanmamaktadır. Bayramiç kurulurken Kurşunlu Tepe’deki antik kentin kalıntıları sökülerek binaların yapımında kullanılmıştır. Antik kaynaklara göre Skepsis antik kenti iki kez yerleşim göstermiştir.
Şehrin kuruluş tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Ancak kaynaklarda Troia kralı Priamos’un soyundan gelen iki sülalenin hüküm sürdüğünden ve daha sonra şehrin oligarşi ile yönetildiğinden bahsedilir. Adı geçen bu iki sülale Aineias ve Hektor’un oğulları Askanios ve Skamandrios’un soyundandır. Kentin ilk yeri Palaiskepsis Bayramiç’in 18 kilometre doğusunda ve Evciler köyünün güneybatısındaydı. Kent sonradan Kurşunlu köyünün bulunduğu yere taşındı. MÖ. 5. yy’dan itibaren şehir ile ilgili bilgileri antik kaynaklardan ve arkeolojik buluntulardan net olarak elde edebiliyoruz.
MÖ. 5.yy’da Pers hakimiyetinde olan şehir, Mania adlı bir yöneticinin elindeydi. MÖ. 4. yy’da Derkylidas tarafından yönetilirken Pers hakimiyeti kalkmış ve demokrasi ile yönetilmişti. MÖ. 3. yy’da şehir halkı Aleksandria Troas’a nakledildi. Daha sonra Lysimachos’un izniyle geri döndüler. MÖ. 2. yy’da Bergama hakimiyetine giren şehir, Roma ve Bizans döneminde de önemli bir merkez olarak yaşamını devam ettirmiştir. Roma döneminde bağımsız para basabilen şehirlerarasındadır.
Bizans döneminde piskoposluk merkezi olmuştur. Arkeolojik buluntular bunu ispatlamaktadır. Şehrin bugüne kadar kazısı yapılmamış ancak 18. yy ve 19. yy araştırmacıları tarafından araştırılmıştır. 1989 yılında Bayramiç’te baraj yapımı gündeme gelince; şehrin bir kısmının da baraj gölü sahasında kalması nedeniyle Çanakkale Arkeoloji Müzesi tarafından 1993 ve 1995 yıllarında kurtarma kazıları yapılmıştır. Bu çalışmada Skepsis Antik Kenti’nin tarihi coğrafyası ve araştırma tarihi açıklanmakta, kazılardan ele geçen buluntular ve belgeler sunulmaktadır.