İTB yönetimi, derneğin kapatılma kararını yanlış bulan AİHM kararlarının açıklanmasının 16. yıl dönümü dolayısıyla açıklama yaptı.
İTB’nin Yunan devletince kapatılmasının AİHM tarafından 27 Mart 2008’de “yanlış karar” olarak değerlendirildiği hatırlatılan açıklamada, “O kararın üzerinden tam 16 yıl geçti. İTB ve AİHM’de ‘Bekirusta Dava Grubu’ olarak bilinen Türk azınlık dernekleriyle ilgili kararlar, Yunanistan tarafından hala uygulanmıyor.” ifadeleri kullanıldı.
AİHM kararlarına rağmen İTB’nin yasal statüsünün iade edilmediği, Batı Trakya Türklerine yapılan ayrımcılık ve hukuksuzluğun sürdüğü vurgulandı.
Açıklamada, “16 yıldır vatandaşı olduğumuz Yunanistan devletinden uluslararası hukuka saygı göstermesini ve AİHM kararlarını tam ve eksiksiz bir şekilde uygulamasını bekliyoruz.” denildi.
1927’de kurulan İTB, 1928’de kurulan Gümülcine Türk Gençler Birliği (GTGB) ve 1936’de kurulan Batı Trakya Türk Öğretmenler Birliği (BTTÖB), adlarında Türk ifadesi geçtiği, Batı Trakya’daki azınlığın Lozan Antlaşması’nda “Türk” değil “Müslüman” olarak tanımlandığı iddiası ile 1980’li yıllarda kapatılmıştı.
Bir dönem azınlık okulları tabelalarında ve karnelerinde bulunan “Türk” ifadesi, Yunanistan tarafından görmezden gelinirken bu tarihten sonra Türk ismi taşıyan derneklere resmi statüde faaliyet izni verilmemişti.
Kuruluşları reddedilen Meriç İli Azınlık Gençleri Derneği ve Rodop İli Türk Kadınları Kültür Derneği, kapatılan İTB ile birlikte konuyu 2005’te AİHM’e taşımıştı. Mahkeme, 2007 ve 2008 tarihli kararlarında Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) toplanma ve örgütlenme özgürlüğüne ilişkin 11. maddesinin ihlal edildiğine hükmetmişti.
Öte yandan Yunan mahkemelerinin, AİHM kararlarının adaptasyonuna yönelik yasal düzenlemesi, muhalefet partilerinin itirazı üzerine “Milli güvenlik söz konusu olduğunda karar uygulanmayabilir.” ifadesi eklenerek 2017’de Yunan Parlamentosunda onaylanmıştı.
Yunanistan, Batı Trakya’daki Türk azınlık tarafından kurulan bazı derneklerin faaliyetlerine, Türklerin etnik azınlık olduğu görüşünü savunmak amacıyla kuruldukları iddiasıyla izin vermemiş ve kapatmıştı.