Batı Trakya Azınlığı Yüksek Tahsilliler Derneği (BTAYTD) üyesi Kerem Abdurrahimoğlu, Avusturya’nın başkenti Viyana’da düzenlenen Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Ek İnsani Boyut Toplantısı’na katılarak, Batı Trakyalı Türklerin sorunlarını anlattı.
Abdurrahimoğlu, Yunanistan devletinin, isimlerinde “Türk” kelimesi yer aldığı için Batı Trakya Türk toplumu tarafından kurulan, Gümülcine Türk Gençler Birliği (GTGB), İskeçe Türk Birliği (İTB) ve Batı Trakya Türk Öğretmenler Birliği’ni (BTTÖB) 40 yıl önce kapattığını hatırlattı.
Rodop İli Türk Kadınları Kültür Derneği ve Meriç İli Azınlık Gençleri Derneği’nin kayıt başvurularının da aynı gerekçelerle reddedildiğini aktaran Abdurrahimoğlu, Yunanistan’ın, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) söz konusu derneklerle ilgili kararlarını 16 yıldır yerine getirmediğini ve örgütlenme özgürlüğü ihlalini sürdürdüğünü vurguladı.
Abdurrahimoğlu, Batı Trakya Türk toplumunun kimliğini reddetmenin ve derneklerini kapatmanın demokrasi ve insan haklarına hizmet etmediğinin altını çizdi.
Avrupa Batı Trakya Türk Federasyonunu (ABTTF) temsilen toplantıya katılan Engin Soyyılmaz da, Yunanistan’da Batı Trakya Türk toplumunun sivil toplum kuruluşlarının ve haklarını savunan temsilcilerinin sürekli baskı ve yıldırmaya maruz kaldığını söyledi.
Soyyılmaz, Yunanistan’da hukukun üstünlüğü ilkesinin ihlal edildiğine dikkati çekerek, Yunanistan’ı kapatılan derneklerle ilgili AİHM kararlarını derhal uygulamaya çağırdı.
Kapatılan dernekler ve AİHM kararları
1927’de kurulan İskeçe Türk Birliği (İTB,) 1928’de kurulan Gümülcine Türk Gençler Birliği (GTGB) ve 1936’da kurulan Batı Trakya Türk Öğretmenler Birliği (BTTÖB), adlarında Türk ifadesi geçtiği, Batı Trakya’daki azınlığın Lozan Antlaşması’nda “Türk” değil “Müslüman” olarak tanımlandığı iddiasıyla 1980’li yıllarda kapatılmıştı.
Bir dönem azınlık okulları tabelalarında ve karnelerinde bulunan “Türk” ifadesi, Yunanistan tarafından görmezden gelinirken bu tarihten sonra “Türk” ismi taşıyan derneklere resmi statüde faaliyet izni verilmemişti.
Kuruluşları reddedilen Meriç İli Azınlık Gençleri Derneği ve Rodop İli Türk Kadınları Kültür Derneği, kapatılan İTB ile birlikte konuyu 2005’te AİHM’ye taşımıştı. Mahkeme, 2007 ve 2008 tarihli kararlarında Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) toplanma ve örgütlenme özgürlüğüne ilişkin 11. maddesinin ihlal edildiğine hükmetmişti.
Öte yandan Yunan mahkemelerinin, AİHM kararlarının adaptasyonuna yönelik yasal düzenlemesi, muhalefet partilerinin itirazı üzerine, “Milli güvenlik söz konusu olduğunda karar uygulanmayabilir.” ifadesi eklenerek 2017’de Yunan Parlamentosunda onaylanmıştı.
Yunanistan, Batı Trakya’daki Türk azınlık tarafından kurulan bazı derneklerin faaliyetlerine, Türklerin etnik azınlık olduğu görüşünü savunmak amacıyla kuruldukları iddiasıyla izin vermemiş ve kapatmıştı.