BBC tarafından yürütülen bir araştırma, TikTok’un mülteci kamplarında yaşayan Suriyelilere yapılan bağışların yaklaşık yüzde 70’ine el koyduğunu ortaya çıkardı.
Sosyal medya uygulamasından yaptıkları uzun canlı yayınlar sırasında yardım için nakit değeri olan dijital hediyeler isteyen Suriyeli kullanıcılara saatte 1000 dolara kadar ulaşan bağışlar yapıldığı kaydedilen BBC araştırmasında, kamplardaki insanların bu meblağın sadece küçük bir kısmını aldığı tespit edildi.
Canlı yayınları izleyenler tarafından birkaç sent tutarındaki güller ya da 500 dolar tutarındaki bir aslan ya da kainat animasyonu formunda gönderilen dijital hediyelerin gerçek parayla satın alındığı ve daha sonra sosyal medya uygulamasından nakit para olarak çekilebildiği belirtildi.
TikTok şirketi, platformunda bu tür içeriğe izin verilmediğini ve dijital hediyelerden alınan komisyonun yüzde 70’in çok altında olduğunu bildirdi ancak kesin miktarı doğrulamadı.
BBC, Suriye’nin kuzeybatısındaki kamplarda bu eğilimin, ailelere canlı yayın için telefon ve ekipman sağlayan sözde “TikTok aracıları” tarafından kolaylaştırıldığını tespit etti.
Aracılar, ailelerin TikTok hesaplarına erişimini sağlayan Çin ve Orta Doğu’da TikTok’a bağlı ajanslarla çalıştıklarını söyledi.
Bu ajansların, TikTok’un canlı yayıncıları işe almaya ve kullanıcıları uygulamada daha fazla zaman geçirmeye teşvik etmeye yönelik küresel stratejisinin bir parçası olduğu belirtildi.
Aracılardan biri, TikTok algoritmasının, kullanıcıların telefon numarasının bağlı olduğu bölgeye yönelik içerik önerdiğinden İngiliz SIM kartlarını kullanmayı tercih ettiklerini çünkü “en cömert bağışların” İngiltere’den geldiğini aktardı.
Kamplardaki TikTok aracılarından biri olan Hamid, hizmeti karşılığında yapılan bağışlar üzerinden komisyon aldığını aktardı.
106 dolarlık bağışın yalnızca 19 doları ailelere gidiyor
BBC’nin Suriye’deki bir muhabiri, durumu doğrulamak için kamplarda yaşadığını söyleyerek TikTok’a bağlı ajanslardan biriyle temasa geçti.
Bir hesap alıp canlı yayın yapan muhabire Londra’daki BBC personeli başka bir hesaptan 106 dolar değerinde hediye gönderdi.
Canlı yayının ardından Suriye’deki hesapta biriken miktar olan 33 dolar, TikTok’un yapılan bağışın yüzde 69’una el koyduğunu gösterdi.
Denemenin ardından yerel bir para transferi bürosundan hesaptaki para çekilmek istendiğinde de yüzde 10’luk bir kesinti yapıldı.
TikTok aracısının payı olan yüzde 35 pay da düşürüldüğünde 106 dolarlık bağıştan hesabın sahibine kalan paralın yalnızca 19 dolar olduğu ortaya çıktı.
Birçok ailenin canlı yayınların ardından bundan daha az bağış elde ettiği belirtildi.
“Büyük bir açgözlülük”
TikTok fenomeni İngiliz ragbi oyuncusu Keith Mason da bir aileye 330 dolar bağışta bulundu ve yaklaşık bir milyon takipçisini de aynısını yapmaya teşvik etti.
Keith kendisine bu fonların çoğunun sosyal medya şirketi tarafından alındığı söylendiğinde bunun, Suriye’deki ailelere haksızlık olduğunu belirterek “Biraz şeffaf olunmalı. Bana göre bu çok büyük bir açgözlülük.” dedi.
BBC, TikTok’un çocuk koruma politikalarını ne kadar ciddiye aldığını test etmek amacıyla çocukların platform üzerinde bağış dilendikleri 30’dan fazla hesabı rapor etmek için uygulama içi sistemi kullandı.
TikTok, bu hesapların hiçbir durumda politikalarını ihlal etmediğini savundu.
BBC, yorum için doğrudan TikTok ile iletişime geçtikten sonra şirket söz konusu hesapları yasakladı.
Şirket açıklamasında, “BBC tarafından bize sunulan bilgi ve iddialardan derin endişe duyuyoruz ve hızlı ve titiz bir şekilde harekete geçtik.” ifadesine yer verildi.