Birleşmiş Milletler (BM) Gıda ve Tarım Örgütüne (FAO) bağlı Akdeniz Genel Balıkçılık Komisyonunun (GFCM) hazırladığı raporda, Akdeniz ve Karadeniz’de aşırı avlanmanın son 10 yılda önemli ölçüde azaldığı ancak çoğu ticari türün halen aşırı avlanma baskısı altında olduğu belirtildi.
FAO’nun bölgesel balıkçılık yönetim kuruluşu olan GFCM, en önde gelen yayını olan “Akdeniz ve Karadeniz Balıkçılığının Durumu”nun (SoMFi) son baskısını kamuoyuna duyurdu.
Açıklamada, “SoMFi’nin son baskısı özellikle çok taraflı yönetim planlarına tabi olan ana türler için bölgede son 10 yılda aşırı avcılığın azaldığını tespit etti. Bununla birlikte ticari türlerin yüzde 73’ü hala aşırı avlanıyor ve avlanma baskısı, geçmişe göre daha düşük olsa da sürdürülebilir kabul edilen miktarın iki katı.” ifadeleri yer aldı.
SoMFi’nin, “balıkçılık sektöründeki üretimin, kısmen Kovid-19 salgını nedeniyle 2020’den bu yana yaklaşık yüzde 15 düştüğünü, ayrıca sektör gelirlerinin ve istihdamının da azaldığını” ortaya koyduğu kaydedildi.
Ana ticari türlerin çoğunun henüz sürdürülebilir bir şekilde avlanmadığı ve neredeyse tamamının avlanma baskısının bölge ortalamasının altına düştüğü aktarılan raporda, “Bir veya daha fazla yönetim planı kapsamında olan Akdeniz’deki bakalyaro, Karadeniz’deki kalkan ve Adriyatik Denizi’ndeki dil balığı stokları, aşırı avlanmada çarpıcı bir azalma gösterdi ve bu türlerin bazılarında şimdiden biyokütlenin yeniden yapılanma belirtileri görüldü. GFCM, öncelikli stokları hedefleyen ve yaklaşık 7 bin gemiyi kapsayan 10 adet çok yıllı balıkçılık yönetim planı uygulamıştır. Ayrıca Akdeniz ve Karadeniz’in 1,7 milyon kilometrekarelik bölümünde stokların ve derin deniz ekosistemlerinin korunmasını iyileştirmeye ve aşırı avlanmayı azaltmaya yardımcı olan 10 adet balıkçılığa kısıtlı alan oluşturmuştur.” değerlendirmesi yer aldı.
Raporda, Türkiye’nin Akdeniz ve Karadeniz’deki ana üretici olduğu vurgulanarak “Türkiye, İtalya, Yunanistan, İspanya, Cezayir ve Tunus ile birlikte bölgedeki toplam balıkçılık gelirin yüzde 83’ünü sağlıyor ve bölgede su ürünleri ihracatçısı olan birkaç ülkeden biri.” ifadesi de yer aldı.
Raporun sunumunda görüşlerine yer verilen GFCM Genel Sekreteri Miguel Bernal de “2030 Stratejisinde, GFCM üyeleri bu konuyu ele almak için yeni hedefler belirledi. Sucul kaynaklardaki azalma eğilimini tersine çevirmenin, kârlılık ve sürdürülebilirlik için önemli olduğunu biliyorlar.” ifadelerini kullandı.
FAO Balıkçılık ve Su Ürünleri Bölümü Direktörü Manuel Barange de “SoMFi”nin bu kritik önemdeki bölgede sürdürülebilirliği sağlamadaki zorlukları vurguladığını belirterek, “Akdeniz ve Karadeniz, dünyadaki en fazla aşırı balıkçılık yapılan bölgelerden biridir, ancak son yıllarda kaynakları etkin bir şekilde yönetme konusunda güçlü bir taahhüt gördüğümüz bir bölgedir. Balıkçılık sektörünün Mavi Dönüşümü, mevcut ve gelecek nesiller için gıda üretimini ve geçim kaynaklarını desteklemeye devam etmesini sağlamanın tek yolu.” yorumunu yaptı.