Bangladeş Dışişleri Bakanı Masud Bin Momen, AA muhabirine yaptığı açıklamada, “Bangladeş, önümüzdeki aydan (Eylül) itibaren Bhasan Char Adası’ndaki Arakanlılar konusunda BM’nin katılımını sağlamak için BM ile önümüzdeki hafta bir Mutabakat Anlaşması (MoU) imzalamayı bekliyor.” dedi.
BM’nin yardım operasyonlarına başlamasını beklediklerini ancak her şeyin “Mutabakat Anlaşması’nın sorunsuz bir şekilde imzalanmasına bağlı” olduğunu söyledi.
Momen, mutabakatın imzalanmasının ardından BM’nin Eylül ayının ikinci haftasından itibaren Bhasan Char’da yardım operasyonlarına başlayacağını bildirdi.
Öte yandan, daha önce Bangladeş’teki Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) Ofisi’nden bir yetkili, AA muhabirine Bangladeş ile BM arasındaki MoU’nun imzalanmasının neredeyse son aşamada olduğunu belirtmişti.
Yetkili, ilgili BM ofisleri ile Bangladeş Dışişleri ve Afet Yönetimi Bakanlığı yetkililerinin konu üzerinde çalıştığını söylemişti.
İnsan Hakları İzleme Örgütü bölgede serbest dolaşım talep ediyor
İnsan Hakları İzleme Örgütünden (HRW) konuya ilişkin yapılan açıklamada, Bangladeş hükümetinin, Arakanlı mültecilerin Cox’s Bazar’daki mülteci yerleşimindeki aileleriyle güvenli bir şekilde yeniden bir araya gelebilmeleri için Bhasan Char Adası’nı terk etmelerine izin vermesi gerektiği kaydedildi.
HRW ayrıca BM’ye Arakanlı mültecilerin serbest dolaşımı güvence altına alınana kadar adada Bangladeş hükümetiyle operasyon başlatmaması çağrısında bulundu. Açıklamada, “Mayıs ayından bu yana Bhasan Char’daki korkunç koşullardan kaçmaya çalışan en az 200 mülteci tutuklandı ancak yardım görevlileri gerçek sayının çok daha yüksek olduğundan şüpheleniyor ve tutuklamalar devam ediyor.” ifadelerine yer verildi.
HRW Güney Asya Direktörü Meenakshi Ganguly de konuya ilişkin “Arakanlı mültecilerin ‘hapishane adası’ olarak tanımlanan bir yerden kaçmaya çalışırken gözaltına alınması, Bangladeş makamlarının gönüllü yer değiştirme ve hareket özgürlüğü güvencelerinin bir aldatmaca olduğunu gösteriyor.” diye konuştu.
Müslümanların Bhasan Char’a yerleştirilmesi tepkilere yol açmıştı
Arakanlı Müslüman mültecilerin, Cox’s Bazar bölgesindeki kamplardan, 100 bin kişiyi barındırma kapasitesine sahip olduğu söylenen Bhasan Char’a taşınmaya başlaması, insan hakları örgütleri ve yardım kuruluşlarınca tepkiyle karşılanmıştı.
Plana karşı çıkan örgütler, adanın sellere ve bölgede sık yaşanan kasırgalara karşı savunmasız olduğunu belirtiyor. Adadaki Arakanlı Müslüman mültecilerin yiyecek, su, tıbbi bakım ve eğitim gibi hizmetlere erişip erişemeyeceği konusundaki endişeler de defalarca dile getirilmişti.
Arakanlı Müslümanlara etnik temizlik
Myanmar’ın Arakan eyaletinde 2012’de Budistler ile Müslümanlar arasında çatışmalar çıkmış, olaylarda çoğu Müslüman binlerce kişi katledilmiş, yüzlerce ev ve iş yeri ateşe verilmişti. Arakan’daki sınır karakollarına 25 Ağustos 2017’de düzenlenen eş zamanlı saldırıları gerekçe gösteren Myanmar ordusu ve Budist milliyetçiler, kitlesel şiddet eylemleri başlatmıştı.
BM’ye göre, Ağustos 2017’den sonra Arakan’daki baskı ve zulümden kaçıp Bangladeş’e sığınanların sayısı 900 bine ulaştı.
Uluslararası insan hakları kuruluşları, yayımladıkları uydu görüntüleriyle yüzlerce köyün yok edildiğini kanıtlamıştı.
BM ve uluslararası insan hakları örgütleri, Arakanlı Müslümanlara yönelik şiddeti, “etnik temizlik” ya da “soykırım” olarak adlandırıyor.