Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Konseyi, Myanmar’da Dışişleri Bakanı ve ülkenin fiili lideri Aung San Suu Çii ve Devlet Başkanı Win Myint da dahil, keyfi olarak gözaltına alınan tüm kişilerin “acilen ve koşulsuz” olarak serbest bırakılması ve olağanüstü halin kaldırılmasını öngören karar tasarısını oy birliğiyle kabul etti.
Cenevre merkezli BM insan Hakları Konseyi’nin “Myanmar’daki krizin insan haklarıyla ilgili sonuçları” başlığıyla düzenlediği “özel oturum” sona erdi.
Üye ülkeler ve sivil toplum kuruluşu temsilcilerinin yaptığı konuşmaların ardından Avrupa Birliği (AB) ile Türkiye, İngiltere, İsviçre ve Yeni Zelanda gibi ülkelerin sunduğu karar tasarısı ele alındı.
47 üyeli Konsey’in “özel oturumunda” görüşülen tasarı, oy birliğiyle kabul edildi.
Karar tasarısında, ordunun seçilmiş hükümeti görevden uzaklaştırması kınandı.
Ülkenin fiili lideri Çii ve Devlet Başkanı Myint de dahil keyfi olarak gözaltına alınan tüm kişilerin acilen ve koşulsuz olarak serbest bırakılması ve olağanüstü halin kaldırılması çağrısında bulunulan kararda, Myanmar ordusu ve diğer güvenlik güçlerinin, düşünce, ifade, din veya inanç özgürlüğü ve barışçıl gösteriler gibi temel insan hakları konusunda acil adımlar atması gerektiği vurgulandı.
Myanmar’ın uluslararası hukuka uygun hareket etmesi, internet ve sosyal medya kısıtlamalarına derhal son verilmesi de karar tasarısında yer aldı.
Karar tasarısında, BM yardım uçuşlarının yeniden başlatılması da dahil, muhtaç tüm insanlara güvenli ve engelsiz insani erişim çağrısı da yapıldı.
Bolivya, Çin, Filipinler, Rusya ve Venezuela konsensüsten ayrıldı
Öte yandan, Bolivya, Çin, Filipinler, Rusya ve Venezuela karara aleyhte oy vermezken, daha sonra konunun Myanmar’ın kendi iç sorunu olduğu gerekçesiyle, konsensüsten (uzlaşma) ayrıldıklarını açıkladı.
Konseyde konuşan Myanmar’ın BM Cenevre Ofisi Nezdindeki Temsilcisi Büyükelçi U Myint Thu ise ülkedeki darbeyi savunmuştu.
Thu, oylama öncesinde karar tasarısının “kabul edilemez” olduğunu iddia etmişti.
Myanmar’daki olaylara ilişkin “özel oturum” talebi, İngiltere ve Avrupa Birliği’nden gelmişti.
Konseyde gözlemci sıfatıyla yer alan Türkiye de oturuma destek veren ülkeler arasında yer almıştı.
BM İnsan Hakları Konseyi’nde şimdiye kadar 28 özel oturum yapılmıştı.
Myanmar’da askeri darbe
Myanmar ordusu, 8 Kasım 2020 seçimlerinde hile yapıldığı iddiaları üzerine 1 Şubat’ta yönetime el koymuş, bir yıllığına olağanüstü hal (OHAL) ilan etmişti.
Devlet Başkanı Win Myint, Dışişleri Bakanı ve ülkenin fiili lideri Aung San Suu Çii ile iktidar partisi Ulusal Demokrasi Birliğinin (NLD) önde gelen isimleri gözaltına alınmıştı.