Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Myanmar Özel Raportörü Tom Andrews, Cenevre merkezli BM İnsan Hakları Konseyi’nin “Myanmar’daki krizin insan haklarıyla ilgili sonuçları” başlığıyla düzenlediği “özel oturum”da konuştu.
Andrews, Myanmar’da 1 Şubat’ta ordunun yönetime el koymasının ardından başlayan protestolara değinerek, “Myanmar güvenlik güçlerinin protestoculara karşı hakiki mühimmat ve ölümcül güç kullandığına dair artan raporlar ve bunların fotoğraflı kanıtları var. Bu şiddet uluslararası hukukun ihlalidir.” dedi.
BMGK’yi, daha önce ağır insan hakları ihlalleriyle ilgili farklı ülkelere karşı kullandığı tüm seçenekleri Myanmar için de gözden geçirmeye davet eden Andrews, “Benzer durumlarla ilgili Güvenlik Konseyi kararları, yaptırımları, silah ambargolarını ve seyahat yasaklarını zorunlu kıldı ve Uluslararası Ceza Mahkemesine adli işlem çağrısında bulundu. Bu seçeneklerin tümü masada olmalıdır.” ifadelerini kullandı.
AB’den Myanmar halkına “yalnız değilsiniz” mesajı
Özel oturumda konuşan BM Cenevre Ofisi Avrupa Birliği (AB) Delegasyonu Başkanı Büyükelçi Walter Stevens da “Bugün Myanmar halkına güçlü bir sinyal gönderiyoruz; yalnız değilsiniz ve insan haklarınızın korunması bizim için önemlidir.” diye konuştu.
İnsan Hakları Konseyi’nin toplanmasına AB’nin öncülük ettiğini belirten Stevens, Myanmar’daki düşünce, ifade, din veya inanç özgürlüğü ve barışçıl gösteriler gibi temel insan hakları konusunda sessiz kalmalarının mümkün olmadığını dile getirdi.
Stevens, orduya, “olağanüstü halin derhal sona erdirilmesi, demokratik olarak seçilmiş hükümetin göreve başlaması, haksız yere tutuklananların serbest bırakılması ve insan hakları ile hukukun üstünlüğüne saygı gösterilmesi” çağrısında bulundu.
47 üyeli konseyde konuşan Myanmar’ın BM Cenevre Ofisi Nezdindeki Temsilcisi Büyükelçi U Myint Thu ise ülkedeki darbeyi savundu.
Thu, “Seçim sonrası düzensizlikler ve ülkede devam eden karmaşık durum ışığında, Tatmadaw (ordu), devletin anayasası uyarınca devlet sorumluluklarını üstlenmek zorunda kaldı.” dedi.
ABD’den “hedefli yaptırım” çağrısı
Portekiz’i temsil eden Büyükelçi Rui Macieira da askeri darbeyle ülkenin son 10 yılda demokrasiye geçiş sürecindeki kazançlarının riske edildiğini söyledi.
ABD adına konuşan diplomat Mark Cassayre da Myanmar’daki darbeyi kınadıklarını belirterek, bu ülkeye karşı “hedefli yaptırımlar” alınması çağrısında bulundu.
47 ülkenin destek verdiği, Myanmar’daki olaylara ilişkin “özel oturum” talebi, İngiltere ve Avrupa Birliği’nden gelmişti.
Konseyde gözlemci sıfatıyla yer alan Türkiye de oturuma destek veren ülkeler arasında yer almıştı.
BM İnsan Hakları Konseyi’nde şimdiye kadar 28 özel oturum yapılmıştı.