Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) Sözcülerinden Shabia Mantoo, BM Cenevre Ofisinde düzenlenen basın toplantısında, Ocak başından bugüne kadar Afganistan’da toplam 550 bin kişinin yerinden edildiğini, ülke içinde ise yerinden edilenlerin toplam sayısının 2,9 milyona ulaştığını söyledi.
Mantoo, tüm bu rakamlara ilaveten dünya genelinde kayıtlı 2,6 milyon Afgan mültecinin olduğunu, bunların yüzde 90’ının İran ve Afganistan’da misafir edildiğini aktardı.
Mantoo, Afgan sığınmacıların ve kaydı bulunmayan mültecilerin sayısının ise bilinmediğine işaret etti.
Ülke genelinde sahadaki durumu “son derece değişken” olarak niteleyen Mantoo, “Pazar günü ülkenin Taliban tarafından ele geçirilmesinden bu yana yaygın çatışmalar azalmış olsa da gelişen durumun tam etkisi henüz net değil. Pek çok Afgan, geleceğin ne getireceği konusunda son derece endişeli.” ifadesini kullandı.
Mantoo, Afganistan’daki insan hakları ihlallerinden endişe duyduklarını belirterek, şunları kaydetti:
“BMMYK, kadınlar ve kızlar da dahil olmak üzere, bu değişen koşullarda sivillere yönelik insan hakları ihlalleri riskinden endişe duymaya devam ediyor. Bugün itibarıyla tehlikede olabileceklerin (ülkeden) açık bir çıkış yolu yok. BMMYK, Afganistan’a komşu ülkeleri Afganistan’da gelişen kriz ışığında sınırlarını açık tutmaya çağırıyor.”
BMMYK, 16 Ağustos’ta da talepleri reddedilen sığınmacılar da dahil Afgan vatandaşlarının sınır dışı edilmesinin önüne geçmek için devletlere yönelik tavsiye niteliğinde bildiri yayımlamıştı.
Taliban’ın ülkeye hakim olma süreci
ABD ile Taliban arasında Şubat 2020’de varılan barış anlaşması çerçevesinde bu yıl uluslararası güçlerin Afganistan’dan geri çekilme süreci başladı.
Anlaşma yabancı güçlere saldırılmamasını öngörürken Taliban’ın Afgan güvenlik güçlerine yönelik eylemlerine dair hüküm getirmedi.
Afgan hükümetiyle Doha’daki müzakereleri devam ettiren Taliban, eş zamanlı şekilde, hazirandan bu yana şiddetli saldırılarla Afganistan’da birçok ilçeye, son bir ayda da vilayet merkezlerine hızla hakim oldu.
Başkent Kabil çevresini kuşatan Taliban, 15 Ağustos’ta Cumhurbaşkanı Eşref Gani’nin ülkeyi terk etmesinin ardından kenti çatışmasız şekilde kontrolüne aldı.