İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Başbakanlık Müsteşar Yardımcısı Sue Gray’in hazırladığı raporun, polisin talebi üzerine sınırlandırılmış şekilde yayımlanmasının ardından Avam Kamarası’nda açıklamalarda bulundu.
Gray’in raporundaki genel bulguları “tam olarak” kabul ettiğini söyleyen Johnson, “Doğru yapamadığımız şeyler ve bu meselenin ele alınış şekli için üzgün olduğumu söylemek istiyorum.” ifadesini kullandı.
Johnson, salgının herkes için zor bir süreç olduğunu ve ülke genelindeki insanlardan büyük fedakarlıklar yapmasını istediğini aktararak, insanların hissettiği öfkeyi anladığını dile getirdi.
“Özür dilemek yetmez. Bu, aynada kendimize bakmamız ve öğrenmemiz gereken bir an.” diyen Johnson, raporda dile getirilen endişeleri gidermek için Başbakanlık Konutu ve Kabine Ofisi’nin işleyişinde gerekli değişiklikleri yapacağını kaydetti.
Johnson, “Anladım ve düzelteceğim. Bu ülkenin insanlarına sorunun ne olduğunu bildiğimi söylemek istiyorum.” dedi.
“Polis soruşturmasının sonuçlanmasını beklemeliyiz”
Başbakan Johnson, Gray’in ilettiği bilgiler ve Başbakanlıktaki görevli polis memurlarının ifadeleri kapsamında polisin başlattığı soruşturmanın sonuçlarının da beklenmesi gerektiğine işaret etti.
Milletvekillerinin, Johnson’a, polis soruşturması sona erdikten sonra Gray’in raporunun tamamının yayımlanmasını taahhüt edip etmeyeceğini sorması üzerine Johnson, herhangi bir taahhütte bulunmadığını ve kararın daha sonra verileceğini ifade etti.
Johnson, Muhafazakar Parti Milletvekili Steve Baker’ın, tüm Kovid-19 kurallarına titizlikle uyan ve bunun için çok acı çeken insanlara mesajının ne olduğunu sorması üzerine, bu kişilerin salgını kontrol etmeye yardımcı olduklarını söyleyerek, yaptıkları fedakarlık için teşekkür etti.
“Başbakan ya kuralları okumadı ya da onun için geçerli olmadığını düşündü”
Parlamentoda söz alan eski İngiltere Başbakanı Theresa May de “liderlerin kurallara uyma konusunda bir örnek oluşturması” gerektiğini belirterek, Kovid-19 düzenlemelerinin halkın özgürlüğüne önemli kısıtlamalar getirdiğini bildirdi. May, bu nedenle halkın, başbakanın kuralları okumasını ve anlaması konusunda haklı bir beklenti içinde olduğunu söyledi.
May, “(Başbakan Johnson) Ya kuralları okumadı, ya kuralları anlamadı ya da onun için geçerli olmadığını düşündü. Hangisiydi?” şeklindeki sorusunu yöneltti.
“Johnson polis soruşturmasının arkasına saklanıyor”
Ana muhalefetteki İşçi Partisi lideri Keir Starmer da Johnson’ın, Sue Gray’in raporu hazır olduğunda tam olarak yayımlanması sözünü tutması gerektiğini vurgulayarak, “Ancak raporun açıklanan halinin mümkün olan en kötü sonuç olduğu zaten aşikar.” değerlendirmesinde bulundu.
İngiliz halkının Johnson’ın doğru olanı yapıp, istifa etmesi gerektiğine inandığını dile getiren Starmer, buna karşılık Johnson’ın utanç duymadığını ve polis soruşturmasının arkasına saklandığını kaydetti.
Başbakanlıkta düzenlenen partiler için “liderlik başarısızlığı” tespiti
Sue Gray’in bugün yayımlanan raporunda, soruşturmaya konu etkinliklerin bazılarının, “halk sağlığı açısından taşıdığı riskler ve halka nasıl görünebilecekleri göz önüne alındığında ülke genelinde neler olduğu konusunda çok az düşünülerek yapıldığı” ifade edildi.
Raporda, bazı toplantılarda, “yalnızca hükümetin kalbinde çalışanlardan beklenen yüksek standartlar değil aynı zamanda o sırada tüm İngiliz halkından beklenen standartlara uymada ciddi başarısızlıklar olduğu” belirtildi.
Metinde, “Farklı zamanlarda 10 Numara (Başbakanlık) ve Kabine Ofisi’nin farklı bölümleri, liderlik ve muhakeme başarısızlıkları gösterdi. Bazı olayların gerçekleşmesine izin verilmemeliydi.” ifadesi kullanıldı.
Başbakanlık binasının bahçesinin “uygun olmayan” bir şekilde “izin veya gözetim olmaksızın” toplanmalar için kullanıldığı vurgulanan raporda, biri Başbakan Johnson’ın binadaki kişisel dairesinde olmak üzere toplam 12 etkinliğin polis tarafından soruşturulduğu kaydedildi.
İngiliz polisi partilerle ilgili 300’den fazla fotoğrafı inceliyor
Londra Polisinden yapılan açıklamada, Kovid-19 kısıtlamaları sırasında hükümet binalarında yapıldığı iddia edilen 8 etkinliğin soruşturulduğu ifade edildi.
Söz konusu etkinlikler ilgili Kabine Ofisi’nden bilgi istendiği belirtilen açıklamada, “Belgeleri, 28 Ocak Cuma günü Kabine Ofisi’nden aldıktan sonra dinlenilmeleri için kimlerle iletişime geçilmesi gerektiğini doğrulamak için şimdi hızlıca gözden geçiriyoruz.” ifadesine yer verildi.
Bu kapsamda Kabine Ofisi’nden gelen ve 300’den fazla fotoğraf ile 500 sayfadan fazla belgenin incelendiği aktarılan metinde, soruşturmanın ardından Kovid-19 kısıtlamalarının makul bir mazeret olmaksızın ihlal edildiğinin tespiti durumunda para cezası bildirimi yapılabileceği kaydedildi.
Johnson özür dilemişti
Başbakanlıkta kısıtlamaların ihlal edildiği öne sürülen parti veya etkinliklerin sayısı, Johnson’ın 2020’deki ilk karantina sırasında Kovid-19 kısıtlamalarına aykırı olmasına rağmen bir doğum günü partisi yaptığının ortaya çıkmasıyla 17’ye yükselmişti.
Johnson’ın bunlar arasında yer alan ve 20 Mayıs 2020’de Başbakanlık bahçesinde düzenlenen bir partiye de katıldığı belirlenmişti.
İddiayı doğrulayarak özür dileyen Johnson, “kendi içkinizi getirin” denilerek personelin davet edildiği etkinliğin “iş etkinliği” olduğunu sandığını söylemişti.
Muhalefet ve Johnson’ın lideri olduğu Muhafazakar Parti’den bazı milletvekilleri Başbakan’ın istifasını isterken, düzenlenen etkinliklerle ilgili kıdemli memur Gray bir rapor yazmakla görevlendirilmişti.
Bu arada polis de Gray’in ilettiği bilgiler ve Başbakanlıktaki görevli polis memurlarının ifadeleri kapsamında kendi soruşturmasını başlatmıştı.