İki gün sürecek toplantının ilk gününde BRICS ülkelerinin dışişleri bakanları bir araya gelecek. Toplantı, ikinci gün BRICS üyesi olmayan ülkelerden bakanların katılımıyla genişletilmiş formatta devam edecek.
Toplantıda BRICS bünyesindeki işbirliği, küresel ve bölgesel meseleler ile birliğin gelişmekte olan ülkelerle diyaloğuyla ilgili konular ele alınacak.
Toplantı öncesi BRICS’in dünya düzenindeki rolünü AA muhabirine değerlendiren Rus ekonomi ve uluslararası ilişkiler uzmanları, gelecekte genişlemeye devam edeceği ve daha önemli hale geleceği görüşünü paylaştı.
“BRICS’e yönelik ilgi, Batılı ülkelerin baskısı nedeniyle artıyor”
Rusya Bilimler Akademisi Dünya Ekonomisi ve Uluslararası İlişkiler Enstitüsüne bağlı Kalkınma ve Modernizasyon Sorunları Merkezi uzmanı Vladimir Horos, BRICS’e ilginin arttığını söyledi.
Bunun asıl nedeninin başta ABD olmak üzere Batılı ülkelerin, güney ve doğudaki birçok devletin ulusal çıkarlarını kısıtlayan sürekli ve ısrarlı baskısı olduğuna dikkati çeken Horos, “Bu baskı, Batılı ülkelerin küresel hakimiyet imkanlarının giderek azaldığının farkına varılması ve onlarca yıl benimsediği Batılı konseptindeki küreselleşmeyi ne pahasına olursa olsun korumaya çalışmasıyla artıyor. Bu nedenle, Batılı olmayan ülkelerin kendi egemenliklerini korumak için birleşme arzusu artıyor. Bu da BRICS’in ağırlık merkezine dönüşmesine yol açıyor.” ifadelerini kullandı.
Horos, BRICS’in IMF ve Dünya Bankasına alternatif oluşturmak ve üye ülkelerdeki “dolarsızlaşma” sürecini desteklemek amacıyla 2015’te kurduğu Yeni Kalkınma Bankasının (NDB) 200 milyar dolar, BRICS döviz rezervleri havuzunda da 100 milyar doların bulunduğuna dikkati çekerek, “dolarsızlaşmanın” Çin yuanının küresel ekonomideki rolünün güçlenmesiyle ve bazı üye ülkelerde, özellikle Rusya’da altın rezervlerinin artmasıyla gerçekleşebileceğini söyledi.
Merhum Rus siyasetçi ve eski Rusya Başbakanı Yevgeniy Primakov’un, fikirleriyle BRICS’in oluşturulmasını teşvik ettiğini dile getiren Horos, “Bu fikir, yalnızca Batılı olmayan büyük ülkeleri değil aynı zamanda kıtaların ve önde gelen Batılı olmayan medeniyetlerin temsil edildiği genişletilmiş bir versiyonda hayata geçirildi. Bu açıdan Rusya, BRICS’te oldukça önemli bağlayıcı rol oynuyor.” dedi.
“Arap ülkelerinin katılmasıyla BRICS’in enerji alanındaki rolü artacak”
Kalkınma ve Modernizasyon Sorunları Merkezi uzmanı Yelizaveta Potapova da dünya nüfusunun yüzde 40’ından fazlasının BRICS ülkelerinde yaşadığını belirtti.
“Bu, küresel üretimin 4’te 1’ini oluşturuyor.” diyen Potapova, şunları söyledi:
“Bu nedenle BRICS ülkelerinin küresel ekonomideki rolü önemli ve BRICS genişledikçe artacak. Yeni ülkelerin örgüte katılmasıyla BRICS’in küresel üretimdeki payının üçte birinden fazlasını oluşturması bekleniyor. Aynı şey BRICS’in küresel enerjideki rolü için de söylenebilir. Başta Suudi Arabistan olmak üzere Arap ülkelerinin BRICS’e katılmasıyla söz konusu alandaki rolü daha da artacak.”
BRICS’in bloklaşma niteliğinde olmadığına işaret eden Potapova, “BRICS, öncelikle üye ülkeler arasında ekonomi, ticaret ve finans alanındaki işbirliği için bir platform. BRICS üyeliği, ülkelerin egemenliğine karşı değil. Bu da çok kutuplu dünya düzeninin kurulmasına katkıda bulunuyor.” diye konuştu.
Rus uzman, BRICS ülkelerinin ekonomi ve ticaret alanındaki işbirliğini geliştirmeye devam edeceği, birliğin uluslararası arenada en etkili güç haline dönüşeceği görüşünü paylaştı.
BRICS’in oluşumu
Haziran 2006’da St. Petersburg Uluslararası Ekonomi Forumu’nda Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin’in bir araya gelmesiyle kurulan BRICS, 2010’da Güney Afrika’nın, 2024’te de Mısır, Etiyopya, İran ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) katılımıyla çok uluslu bir yapı haline geldi.
30 ülkenin daha katılmaya hazır olduğu BRICS, küresel ekonomide önemli konuma sahip ve dünya düzeninde alternatif birlik olma yolunda ilerliyor.
Ekonomi ağırlıklı BRICS, gelişmekte olan ve ABD başta gelmek üzere Batılı ülkelerin hakimiyetine direnç gösteren devletlere uluslararası konularda daha fazla temsil ve söz hakkının verilmesi hedefini de güdüyor.
BRICS kapsamında 2009’dan bu yana çeşitli seviyelerde toplantılar düzenleniyor.
Dönem başkanlığını üstlenen Rusya Federasyonu’na bağlı Tataristan Cumhuriyeti’nin başkenti Kazan’da ekim ayında BRICS zirvesi gerçekleştirilecek.
Ayrıca, BRICS’e ilişkin 10. Primakov Okumaları Uluslararası Forumu, başkent Moskova’da 25-26 Haziran’da düzenlenecek. Çeşitli ülkelerden uzmanların yer alacağı foruma Kremlin Dış Politika Danışmanı Yuriy Uşakov ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un da katılması bekleniyor.