Dünya Doğayı Koruma Birliği’nin (IUCN) nesli tehlike altındaki türlerde kırmızı listede gösterilen caretta caretta ve chelonia mydas türü deniz kaplumbağalarının Akdeniz’in Türkiye sahillerindeki yuvalama sezonu başladı.
Akdeniz’de caretta caretta türü deniz kaplumbağalarının en çok yuvalama yaptığı kumsallar ise Antalya kıyılarında yer alıyor.
Deniz kaplumbağaları üreme sezonuna bağlı olarak Çıralı, Olimpos ve Patara kumsallarına geceleri giriş yapmak, yüzmek, çadır kurmak, ateş yakmak gibi tüm insan faaliyetleri yasaklandı.
Patara’da caretta caretta sezonu
Kaş ilçesinde dünyanın en güzel plajlarından, 12 kilometrelik Patara kumsalında Tabiat Varlıkları Koruma Genel Müdürlüğü’nün desteğiyle Pamukkale Üniversitesi’nden Prof. Dr. Eyüp Başkale ve uzman biyolog Ayfer Şirin liderliğinde gönüllülerden oluşan 14 kişilik ekip, sezon boyunca yuva ve yavruların kayıt altına alınması ve korunması gibi çalışmaları yürütüyor.
Geçen yıl 957 caretta carettanın çıkış yaptığı kumsalda 316 yuva oluştuğunu, 16 bin 980 yavrunun denizle buluşturulduğunu belirten Başkale, kumsalda sezonu bu yıl 15 Mayıs’ta açtıklarını söyledi.
Saat 20.00’den itibaren sahile giriş yasak
Eylül sonuna kadar sürecek yuva ve yavru çıkışlarıyla ilgili saat 20.00’den gün doğumuna kadar kumsala insan ve her türlü araç girişinin yasak olduğunu kaydeden Prof. Dr. Başkale, “Sahilde ateş yakmak, çadır kurmak ve benzeri tüm faaliyetler yasak. Aksi takdirde giriş yapanlar ve zarar verenlere ilişkin 109 bin TL’yi bulan ciddi cezaları var. Geçen yıl birkaç kişiye bu cezalar yazıldı. Ateş yakan oldu, araçla girenler tespit edilip plakaları üzerinden cezalar yazıldı. Tabiat Varlıkları Koruma Genel Müdürlüğü’nce Patara sahilinde bu sene kazıklama çalışması yapılarak, insanların kullanabileceği alanlar da belirlendi ve yeni bilgilendirme tabelaları konuldu. Günlük denetimler de yapılıyor” diye konuştu.
Turistlere caretta carettaları anlatıyorlar
Kumsalda 4’ü resmi toplam 14 görevlinin bulunduğunu dile getiren Prof. Dr. Başkale, “Görevli ve gönüllülerimiz öğleden sonraları sahildeki vatandaşlara deniz kaplumbağalarının neslinin tehlike altında ve koruma altında olduğu, yuvalamaları, yavru çıkışları, ekoturizme katkıları gibi birçok konuda bilgilendirme yapıyor. Ayrıca sahile gece girişin yasak olduğu da bildiriliyor. Bölgede jandarma ekipleri de 24 saat nöbet tutuyor. Şu ana kadar 2 yuva oluştu. Geçen yıl bugünlerde 8-9 yuva olmuştu ama bu yıl iklim şartları nedeniyle 1-2 haftalık gecikme yaşanıyor” dedi.
Çıralı ve Olimpos’ta sahil yasağı başladı
Çıralı Kıyı Koruma Koordinasyon Komisyonu Başkanı Erdal Elginöz, geçen yıl Çıralı kumsalında 124 yuvadan 3 bin 24 yavrunun, Olimpos kumsalında ise 4 yuvadan 160 yavrunun denizle buluşturulduğunu söyledi.
Bu yıl havaların soğuk gitmesi nedeniyle yuva oluşumunda gecikme yaşandığını belirten Elginöz, “Henüz bir yuvalama olmadı. Hem deniz suyu hem de kumun yeterince ısınmamasına bağlıyoruz. Mayıs sonu itibarıyla yuva çıkışlarının başlamasını bekliyoruz. 14 Mayıs itibarıyla sahilde gece nöbetlerimiz başladı. Deniz Kaplumbağalarının Korunması Genelgesi ve Antalya Valiliği’nin de emri kapsamında Çıralı ve Olimpos’ta gece saatlerinde kumsala giriş yasaklandı” diye konuştu. 4’ü maaşlı görevli, 4’ü gönüllü, caretta caretta koruma kimlik kartına sahip 8 görevlinin gün doğumuna kadar kumsal boyunca nöbet tuttuğunu kaydeden Elginöz, “Kaplumbağaların sahile çıkıp rahatça yuva yapması sağlanıyor. Bu kapsamda Çıralı’da havanın kararmaya başladığı saat 21.30’dan gün doğumuna kadar gece boyunca bu sahillere insan girişi yasak. Ateş yakılması, kumul üzerinde hiçbir çadır, karavan ve benzeri şekilde geceleme yapılamıyor. Gün doğumuyla birlikte insanlar yeniden kumsala girebiliyor. Sahil boyunca da geceleri girişin yasak olduğuna dair uyarıcı tabelalar bulunuyor” dedi.
109 bin TL para cezası
Yasağa uymayanlar için ağır para cezaları uygulandığını anlatan Erdal Elginöz, “Sahil boyunca yerli ve yabancı tüm turistlere bilgilendirme yapıyoruz. Hava karardıktan sonra görevlilerimiz sahile giren olursa, bilgilendiriyor ve boşaltılmasını istiyor. Sorun çıkartan olursa jandarmaya haber veriliyor. Jandarmanın uyarısına da itiraz edilirse valilik emri kapsamında 400 TL’nin üstünde idari para cezası, caretta carettalar ve yuvalarına zarar verici bir olay yaşanırsa da 109 bin 785 TL’lik ‘Çevre Kanunu’ kapsamındaki cezalar uygulanıyor. Maaşlı personelin mayıs maaşını kooperatifimiz, haziran-eylül dört aylık maaşını da Kemer Belediyesi ödüyor. Belediye ayrıca kafesler ve tabela gibi tüm malzeme desteğini de sağlıyor” dedi.