Komisyon, AK Parti Bingöl Milletvekili Cevdet Yılmaz başkanlığında toplandı.
Teklifin sunumuna geçmeden önce muhalefet milletvekillerinin, usul hakkında konuşma taleplerine Yılmaz, “Usul tartışmak usul haline döndü.” karşılığını verdi.
CHP Ankara Milletvekili Bülent Kuşoğlu, Yılmaz’ın bu ifadelerine tepki gösterdi. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nden sonra aynı hatalar ve usulsüzlüklerle dolu kanun tekliflerinin geldiğini, iktidarın bunu bir türlü önleyemediğini savunan Kuşoğlu, yine çok sayıda kanunda değişiklik yapan bir teklifin komisyon gündeminde yer aldığını anlattı.
Kuşoğlu, düzenlemede Anayasa’ya aykırı maddelerin bulunduğunu da öne sürdü.
HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, cemevlerine ilişkin düzenlemelerin Plan ve Bütçe Komisyonunda torba yasa içerisinde görüşülmemesi gerektiğini, tüm vatandaşların eşit muamele görmediğini ileri sürdü.
AK Parti Manisa Milletvekili Uğur Aydemir’in, “Bölücülük yapıyorsunuz.” sözlerine Paylan, “Bölücülüğü siz yapıyorsunuz.” yanıtını verdi.
Paylan’a, Komisyon Başkanı Yılmaz ve AK Parti milletvekilleri tepki gösterdi. Tartışmaların sürmesi üzerine Yılmaz, komisyona ara verdi ve tutanakların incelenmesini istedi.
Ara sırasında da AK Parti ve HDP milletvekilleri arasında laf atmalar devam etti.
“Tarihi bir gün olacak”
Yılmaz, aranın ardından, Alevi-Bektaşi vatandaşların çok uzun süredir beklediği konunun, önce komisyonda ardından Genel Kurulda görüşüleceğini, bu açıdan tarihi gün olacağını, bu konunun, sadece belli bir partiye ait olmadığını vurguladı.
HDP’li Paylan, tüm vatandaşların vergi ödediğini ancak tüm ibadethanelere aynı hak ve imkanların tanınmadığını savundu.
AK Parti Giresun Milletvekili Cemal Öztürk’ün, Paylan’a “Alevilerden sana ne? Aleviler Müslüman.” sözleri üzerine HDP ve AK Parti milletvekilleri arasında laf atmalar yaşandı.
İYİ Parti Erzurum Milletvekili Muhammet Naci Cinisli, bütçe görüşmelerinin yapılacağı dönemde, bu tür bir torba kanun teklifinin Meclis’e gelmesinin doğru olmadığını söyledi.
Anayasa Mahkemesinin iptal ettiği limanlara ilişkin düzenlemenin teklifte yer almasının doğru olmadığını ifade eden Cinisli, iktidarın, cemevlerine yönelik düzenlemeye muhalefetin “hayır” oyu kullanamayacağını bildiği için mahkemenin iptal ettiği düzenlemeyi de içeren bu teklifi “sinsi” şekilde TBMM’ye getirdiğini öne sürdü.
-“Alevilik İslam’ın içindedir”
Usule ilişkin söz alan AK Parti’li Öztürk, Paylan’ı işaret ederek, “Aleviliği din olarak ortaya koyması benim kanıma, canıma dokundu. Alevilik bir din değildir, İslam’ın içindedir.” diye konuştu.
Komisyon Başkanı Yılmaz, Öztürk’ün sözünü bölen Paylan’a, “Sayın Paylan, size, mikser üyesiniz desem ne olur? Eleştirdiğiniz insanların yaptığını, siz fazlasıyla yapıyorsunuz.” diye tepki gösterdi.
CHP Antalya Milletvekili Cavit Arı, Anayasa Mahkemesinin iptal ettiği limanlara yönelik düzenleme için bu kanun teklifinin TBMM’ye getirildiğini öne sürerek, “Bu teklifte ısrarcıysanız, Anayasa’ya karşı suç işliyorsunuz. 9. maddenin bu tekliften çıkarılmasını talep ediyorum.” sözlerini sarf etti.
HDP Mersin Milletvekili Rıdvan Turan, bir Alevi olarak, bu kadar kadim, siyasal ve sosyal tarafları olan bir meselenin torba teklife sıkıştırılmasını, her şeyden önce siyasi nezakete uygun bulmadığını kaydetti. İktidarın, seçime az zaman kala Alevi oylarını almak için bu düzenlemeyi getirdiğini ileri süren Turan, “Aleviler bunu satın almaz.” dedi.
-“Cemevlerine yönelik olumlu bir adım”
Komisyon Başkanı Yılmaz, bütün partilerin kendi görüşlerini ifade etmek için komisyonda olduğuna dikkati çekerek, Mecliste çoğunluğun benimsediği görüşün, o dönem için hakim görüş olarak yasalaşacak bir düzenleme haline geldiğini anlattı.
Kendi görüşünü dayatmanın demokratik olmadığını vurgulayan Yılmaz, “Uzlaşmayı ararız ama ‘herkes aynı düşünecek’ diye bir kural dünyanın hiçbir parlamentosunda da bizde de olamaz.” şeklinde konuştu.
Yılmaz, kanun teklifleri için “torba” ifadesinin resmi bir kavram olmadığına, TBMM’de “çeşitli kanunlarda değişiklik” içeren düzenlemelerin tartışıldığına işaret etti.
Cemevlerine ilişkin hususların ayrı görüşülmesi veya araştırma komisyonu kurulması yönünde öneriler getirilebileceğini dile getiren Yılmaz, ancak bunun belli süreçte kamuoyunda tartışılmış, olgun bir konu olduğunu söyledi. Yılmaz, muhalefetin, bu konudaki iyileştirici tekliflerinin daha sonra Meclis gündemine alınabileceğini belirterek, bu kanun teklifiyle cemevlerine yönelik olumlu bir adım atıldığını söyledi.
Yılmaz, teklifin Anayasa Mahkemesinin iptal ettiği limanlara yönelik maddesi hakkındaki eleştirileri ise, “9. maddenin biraz daha olgunlaştırılması, çalışılması yönünde bir kanaat var hazırlık aşamasından gelen. Muhtemelen o konuyu, komisyonumuzun takdirleriyle tekliften çıkaracağız. Bu nedenle vaktimizi bu konuya harcamayalım, diğer konuları tartışalım.” diye yanıtladı.
Öte yandan HDP milletvekilleri, sıralarına “Cem ibadetimiz, cemevleri ibadethanelerimizdir” yazılı döviz bıraktı.
TBMM Adalet Komisyonu Başkanı, AK Parti İstanbul Milletvekili Abdullah Güler, komisyona teklife ilişkin sunum yaptı.
Komisyonda, siyasi parti grupları adına milletvekilleri, teklife ilişkin görüşlerini dile getiriyor.