CHP İzmir Milletvekili Sevda Erdan Kılıç ve milletvekili arkadaşlarının imzasıyla TBMM Başkanlığına sunulan araştırma önergesinin gerekçesinde, son günlerde artan trafik kazalarının, otobüslerin güvenliğini gündeme getirdiği, alınan önlemlerin son 10 yılda ölümlü trafik kazalarını düşürse de hala atılması gereken bir dizi adımlar ve alınması gereken önlemlerin olduğunu ortaya koyduğu belirtildi.
Yaşanan kazaların nedenlerine bakıldığında bir dizi ihmaller sonucu meydana geldiğinin görüldüğü vurgulanan gerekçede, şu görüşlere yer verildi:
“Son dönemdeki otobüs kazalarında yaklaşık 30 kişi hayatını kaybetmiştir. Bu kazaların ayrı ayrı nedenlerine bakıldığı zaman, bir dizi ihmaller sonucu meydana geldiği görülmektedir. Bu trafik kazaları otobüslerin güvenliğini gündeme getirmiş, alınan önlemler son 10 yılda ölümlü trafik kazalarını düşürse de hala atılması gereken bir dizi adımlar ve alınması gereken önlemler olduğunu ortaya koymaktadır. Bu çerçevede; son dönemde giderek artan, onlarca vatandaşın hayatını kaybettiği otobüs kazalarının nedenlerinin incelenmesi ve araştırılması, bu kazaların bir daha yaşanmaması adına alınacak önlemlerin belirlenmesi amacıyla Meclis Araştırması açılmasını arz ederiz.”
Kazalara karşı alınması gereken tedbirlere de yer verilen gerekçede, otobüslerde emniyet kemerinin zorunlu olduğu ancak tam olarak uygulanmadığı ileri sürüldü.
Elektronik denetleme sistemine geçilerek, otobüsteki tüm kemerler takılmadan otobüsün hareket etmemesinin sağlanması gerektiğinin altı çizilen gerekçede, ayrıca alınması gereken tedbirlere ilişkin şunlar kaydedildi:
“Otobüs şoförlüğü mesleğine gemi kaptanlarında ve pilotlarda olduğu gibi kaptanlık statüsü getirilmeli; ilkyardım, güvenli sürüş, psikoteknik gibi başlıkları içeren nitelikli eğitim zorunlu tutulmalıdır. Şoförlerin insanca yaşam koşulları sağlanmalı, günde 9 saatten fazla çalışmaları, otobüs bagajında uyumaları engellenmelidir. Otogar, mola yerleri, varış noktalarında banyo yapıp, uyuyabilecekleri dinlenme odaları zorunlu kılınmalıdır. Haftada bir günü evlerinde geçirecekleri şekilde izin yapmaları sağlanmalıdır. Otobüs şoförlerine düşük maaş verilmesinin önüne geçilmeli, kayıt dışı yolcu taşımacılığı engellenmelidir. Tüketici için biletlere tavan ücret getirilirken; otobüs firmalarının yaşaması için de kilometre maliyetinin altında bilet satışı yasaklanıp, taban ücret getirilmelidir.
AEBS adı verilen otomatik fren zorunluluğu sistemi, şerit takip sistemi, yakın takip sistemi, sürücünün dikkatsiz yorgunluğunu algılayan direksiyon titreten sistemler otobüslerde zorunlu olmalıdır. Sürücü sivil havuzu oluşturulmalı; şoförlerin kaza geçmişi, ceza geçmişi, alkol, uyuşturucu kullanımı, kırmızı ışık, hız ihlallerini içeren geçmişleri burada yer almalı ve işe alımlarda otobüs firmalarının buna göre karar vermesi imkanı getirilmelidir.
Otobüslerin yenilenmesi için firmalara kolaylıklar sağlanmalı, 5 yaşından büyük ikinci el otobüslerin yurt dışına ihracatı teşvik edilmelidir. Bu şekilde otobüsünü yenileyen firmalara KDV ve ÖTV indirimi getirilmelidir. Ağır taşıt güvenlik sistemlerinde kullanılabilecek eşdeğer parçalar, yapılması yasak tamiratlar saptanmalı, kopya/sahte parçaların üretimi, ithalatı ve takılması önlenmelidir. Çağdaş bir kaza kırım sistemi kurulmalı ve uzmanlar yetiştirilmelidir. Otobüslerdeki takograf verilerinin değiştirilmesi ve sürücülerin başka şoförlerin ehliyetlerini kullanmaları engellenmelidir.”