Çin Gang, Çin’i ziyaret eden Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock ile Tiencin şehrindeki görüşmesinin ardından düzenlenen basın toplantısında, Çin’in çatışmaya barışçıl çözüm bulunmasından yana olduğunu vurguladı.
Ülkesinin silah ve mühimmat ihracatı konusunda ihtiyatlı ve sorumlu tutum izlediğini belirten Çin Gang, “Çin, çatışmanın hiçbir tarafına silah sağlamayacak, ikili işlevi olan ürünlerin ihracatını yasalar ve düzenlemeler uyarınca denetleyerek kontrol altına alacak.” dedi.
Ukrayna krizinde tüm tarafların itidalli davranması, gerilimi artıracak adımlardan kaçınarak barış müzakerelerini teşvik etmesi gerektiğini vurgulayan Çin Gang, “Eğer bir tarafın güvenlik çıkarları gözetilmezse, krizler ve çatışmalar kaçınılmaz olur.” değerlendirmesinde bulundu.
Çin Gang’ın sözleri, Pekin yönetiminin bugüne dek Rusya’ya silah satışı konusundaki en net açıklaması oldu.
“Çin’den, Rusya’yı saldırganlığa son vermeye ikna etmesini umuyoruz”
Alman Bakan Baerbock da Çin’in Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyinin daimi üyesi olarak çatışmayı sona erdirme konusunda özel sorumluluğu olduğuna işaret ederek, “Çin’in çözüme bağlılığını vurgulaması iyi bir şey fakat Çin’in neden şimdiye dek saldırgan Rusya’ya savaşı sonlandırması için çağrı yapmadığını merak ediyorum.” dedi.
Çin’den savaşı sona erdirmesi için Rusya üzerindeki nüfuzunu kullanmasını isteyen Baerbock, “Çin’den, Suudi Arabistan ve İran arasındaki barışçı uzlaşmada oynadığı rol gibi, Rusya’yı saldırganlığa son vermeye ve çatışmanın barışçıl çözümüne katılmaya ikna etmesini umuyoruz.” diye konuştu.
Çin’in Ukrayna krizindeki tutumu
Çin, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın başlamasının ardından “savaş” ve “işgal” sözcüklerini kullanmaktan kaçınmış, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’ndaki oylamalarda çekimser kalarak, Moskova’yı kınamayan az sayıda ülke arasında yer almıştı.
ABD ve NATO, Pekin yönetimine, Rusya’ya savaşta silah desteği sağlamaması yönünde uyarıda bulunurken, doğrudan silah satışı olmasa da iki ülke, bu dönemde ortak askeri tatbikatlar dahil askeri işbirliğini sürdürmüştü.
Çin, savaşın yıl dönümü olan 24 Şubat’ta krizin siyasi çözümü için önerilerini içeren 12 maddelik “tutum belgesi” açıklamıştı. Belgede, gerginliklerin aşamalı olarak azaltılarak ateşkesin sağlanması gerektiği vurgulanmıştı.
Ateşkes önerisi, ABD ve Avrupa Birliği’nin yanı sıra öneriyi fiili durumun kabul edilmesi olarak algılayan Ukrayna tarafından da kabul görmemişti. Kiev yönetimi, bu koşullardaki bir barışın “savaşın dondurulması” anlamına geleceğini dile getirmişti.
Rusya da Çin’in görüşüne önem verdiğini ancak mevcut koşullarda Ukrayna meselesinin çözümünde barış yoluna geçişin sağlanması için gerekli koşulların oluşmadığını bildirmişti.
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping de 20-22 Mart’ta Moskova’yı ziyaretinde Ukrayna sorununa siyasi çözüm çağrısında bulunmuş, ziyarette, Pekin ile Moskova arasında stratejik işbirliğinin küresel boyutta genişletilmesine yapılan vurgu, Çin’in Rusya’ya desteğinin sürdüğünün işareti olarak yorumlanmıştı.