Çin’in kripto para madenciliği ve işlemlerini kısıtlamaya yönelik kararları kripto para madencilerini faaliyetlerini başka ülkelere taşımaya zorlarken, ABD ve Kanada gibi ülkeler madencilerin yeni destinasyonları olarak öne çıkıyor.
Pekin yönetiminin mayıs ayında duyurduğu kripto para madenciliğini kısıtlamaya yönelik kararlar ülkedeki madencilerin faaliyetlerini olumsuz etkiledi.
Cambridge Üniversitesince hazırlanan Bitcoin Madencilik Haritası’na göre dünyada bitcoin madenciliğinin neredeyse yarısının gerçekleştiği Çin’deki madenciler, hükümetin kısıtlamalarının ardından faaliyetlerini başka ülkelere taşımaya başladı.
Bitcoin ağının işlem gücünün ölçüm birimi olan “hash oranı” Çin’deki madencilik faaliyetindeki düşüşün ardından mart itibarıyla aylık ortalama yüzde 46 seviyelerine geriledi. Bu oran Eylül 2019’da yüzde 75 civarında kaydedilmişti.
Kripto para piyasalarında “büyük madencilik göçü” olarak adlandırılan süreç devam ederken, madencilerin rotalarını ABD ve Kanada gibi ülkelere çevirdiği belirtiliyor.
Bu durum Bitcoin’in “hash oranına” da yansıyor. Söz konusu dönemde ABD, yaklaşık yüzde 17’lik oranla Bitcoin madencilerinin en yoğun olduğu ikinci ülke olarak dikkati çekiyor.
ABD’de Teksas kripto para madencilerinin odağında
ABD’de Teksas eyaleti zengin enerji kaynakları, düşük enerji fiyatları ve eyalet yetkililerinin kripto paraya yönelik olumlu yaklaşımıyla madenciler için ideal bir destinasyon olarak öne çıkıyor.
Çin’deki madenciler ABD’deki madencilik hizmeti sağlayan firmalarla iletişimlerini yoğunlaştırırken, Çinli madencilik şirketi BIT’in Teksas’ta veri merkezi kurmak için 25 milyon dolarlık yatırım planladığı biliniyor.
Madencilerin göçünün anlık olmayacağı, makinelerini Çin’den çıkarmaları veya tasfiye etmelerinin ve başka bir yerde faaliyetlerine başlamalarının biraz zaman alacağı belirtiliyor.
Uzmanlar, kripto paraların Çin’deki yetkilileri rahatsız eden kontrol edilemez doğası ve çevresel etkilerine ilişkin soruların kripto para madenciliğinin yoğunlaşmasıyla ABD’de de gündeme gelebileceğini ifade ediyor.
Öte yandan, bazı uzmanlar gelecek dönemde madencileri teşvik edecek kripto paralara yönelik özel ekonomik bölgelerin ortaya çıkacağını savunuyor.
“Çin’in Bitcoin madenciliğinin değerini görmediğini düşünüyorum”
Kripto para madenciliği alanında hizmet sunan Compass Mining Kurucu Ortağı Thomas Heller, Çin’in Bitcoin’i bir “tehdit” olarak gördüğünü söyledi.
Bitcoin madenciliği alanında Çin’de de 3 yıl çalıştığını belirten Heller, Bitcoin ve Tether gibi kripto paralarla uğraşmanın önceden oldukça kolay olduğunu anlattı.
Heller, “Daha önce birçok Bitcoin madencilik şirketi, madencilik çiftliği inşa etmek için Çin’de altyapıya büyük miktarlarda yatırım yaptı. Şu anda hükümetin Bitcoin madenciliğinin devam etmesine izin vermenin değerini görmediğini düşünüyorum.” dedi.
Çinli madencilerin farklı yerlere göç ettiğini aktaran Heller, bazı durumlarda madencilere yardım ettiklerini ve ABD ve Kanada gibi Kuzey Amerika ülkelerinin en çok tercih edilen yerler olduğunu kaydetti.
Heller, “Buradaki zorluk, makinelerine ev sahipliği yapılması için sınırlı bir altyapının hazır olması. Teksas, Georgia, Güney Karolina gibi yerlerdeki birçok maden çiftliği genişliyor. Ancak mevcut alana kıyasla çok fazla makine var. Diğer seçenekleri göz önünde bulunduruyorlar. Kanada bir diğer popüler yer.” diye konuştu.
“Kripto para madenciliği giderek küreselleşiyor”
Önemli sayıda madencinin Kazakistan ve Rusya’yı da tercih ettiğine işaret eden Heller, eski makinelere sahip madencilerin bu ülkelere gittiğini aktardı.
Heller, kripto para madenciliğinin giderek küreselleştiğinin altını çizerek, “Kuzey Amerika gibi kilit bir bölgeye sahip olsak bile, Rusya ve Kazakistan bir diğer kilit bölge olarak öne çıkıyor. Güneydoğu Asya, Güney Amerika, Afrika, Orta Doğu’da da daha fazla çiftlik görmeye başlıyoruz. Bunların hepsi iyi şeyler. Madencilik operasyonları ne kadar çok yayılırsa tek bir hükümetin onları kapatması o kadar zor olur.” dedi.
Teksas’ın kripto para madenciliğinde “oyun değiştirici” olabileceğine dair yorumlara katıldığını belirten Heller, Teksas’ın popüler bir seçenek olduğunu, eyaletteki enerji fiyatlarının nispeten rekabetçi olduğunu anlattı. Heller, “Kesinlikle Texas, Bitcoin madenciliği için bir yuva.” değerlendirmesinde bulundu.
Bitcoin’in hash oranındaki değişime de işaret eden Heller, Çin’de yoğun miktarda Bitcoin madenciliği gerçekleştiği dönemde 150-160 180,6 TH/s olan Bitcoin’in hash oranının şimdi 90-95 TH/s seviyesinde olduğunu, madencilik makinelerinin neredeyse yüzde 50’sinin geçen ay itibarıyla çevrim dışı olduğunu kaydetti.
“Bitcoin madencileri için en önemli şey elektrik maliyetleri”
Kripto para madencilik şirketlerinden Luxor Tech İş Geliştirme Başkan Yardımcısı Alex Brammer da Çin hükümetinin Bitcoin gibi kripto para birimlerini devlet tarafından kontrol edilen merkez bankası dijital para birimine doğrudan rakip olarak gördüğünü, bir merkezi olmayan, devletler tarafından kontrol edilemeyen Bitcoin gibi kripto para birimleriyle sermaye kontrollerinin gerçekleştirilemeyeceğini söyledi.
Brammer, “Bitcoin, sadece yerel alanda değil aynı zamanda uluslararası alanda da kontrol yeteneklerine meydan okuyor.” dedi.
Kripto para madenciliğinin şebekelerde bir yük olduğunu belirten Brammer, Çin hükümetinin daha çevre dostu olmak istedikleri iddia ettiklerini ancak çevresel etkiler konusunda endişeli olduklarını gösteren çok fazla kanıt olmadığını ifade etti.
Brammer, Bitcoin’in madencilerinin gittikleri ülkelerinin ekipmanlarına bağlı olarak değiştiğini belirterek, “Bitcoin madencileri için en önemli şey elektrik maliyetleri ve bu nedenle ucuz elektrik bulabilecekleri herhangi bir ülke bir dereceye kadar onlar için çekici olacaktır. Buna ek olarak siyasi istikrar ve regülasyonların madencilik dostu olması da önemli.” diye konuştu.
Eski nesil ekipmanlara sahip madenciler Kazakistan, Rusya ve Venezuela gibi ülkelere gidiyor
Eski nesil madencilik ekipmanlarına sahip madencilerin Kazakistan, Rusya ve Venezuela gibi ülkelere gittiğini anlatan Brammer, yeni jenerasyon madencilerin ise enerji fiyatlarının ucuz ve regülasyon anlamında istikrarın olduğu Kuzey Amerika ülkelerine geldiğini ancak madencilerin operasyonlarını taşımalarının milyonlarca dolara mal olduğunu aktardı.
Brammer, Teksas’ın Bitcoin madenciliğinin merkez üssü olma yolunda olduğuna işaret ederek, “Kripto para birimlerinin ne olduğunu, nasıl işlem görebileceklerini sınıflandırmak açısından oldukça gelişmiş bir düzenleyici çerçeveye sahipler.” dedi.
Brammer, eyaletin yenilenebilir enerji kaynakları açısından da zengin olduğunu kaydetti.
ABD’de Teksas dışında Wyoming, Kuzey ve Güney Dakota, Illinois ve Michigan gibi eyaletlerin de adını sayan Brammer, Kanada’nın da kripto para madenciliği için daha iyi bir vergi rejimine ve bol miktarda yenilenebilir enerji kaynaklarına sahip olduğunu anlattı.
“Kuzey Amerika hash oranından aslan payına sahip olmaya devam ediyor”
Bitcion madencilerinin dünyaya yayılmasını “hash oranının dağılması” olarak nitelendiren Brammer, Çin dışında tüm dünyaya yayıldığını ifade etti. Brammer, hash oranında düşüş yaşandığını aktararak, kapasitenin çoğunun Çin’de çevrimdışı olduğunu kaydetti.
Brammer, “Bence Kuzey Amerika hash oranından aslan payına sahip olmaya devam ediyor ama Rusya, Kuzey Avrupa, İzlanda, Güney Amerika’da Venezuela, El Salvador, Paraguay ve Uruguay gibi yerlere doğru da gidiyor. Madenci ağının dağılımında inanılmaz bir artış var. Bitcoin ağı için iyi mi? Bence kesinlikle evet.” değerlendirmesinde bulundu.
Brammer, düzenleyici ve siyasi risk açısından bakıldığında, daha çok yayılan madencilik ağının devletlerin uygulamalarına karşı daha az savunmasız hale geldiğini ifade etti.